Chịu khó cho đường sá sạch, đẹp
4h30 sáng. Trong lúc nhiều nhà dân chưa đỏ đèn thì chị Cam đã hoàn thành gần xong công việc của mình. Chỉ vào chiếc thùng khá to, rộng gắn sau chiếc xe chaly cà tàng chất đầy rác, chị Cam bảo đây là thôn cuối cùng trong 5 thôn chị đảm nhận.
Chị Cam bắt đầu công việc từ 2h sáng và kết thúc cho đến khi xong việc
Vừa nói, chị Cam vừa nhanh tay thu gom từng bì rác được người dân bỏ sẵn trước cổng từ tối qua. Trên những đoạn đường không có nhà dân, chị Cam vẫn đi rất chậm, lia chiếc đèn đội đầu khắp nơi, hễ thấy chai, lọ, túi ni lông, chị lại dừng nhặt.
Chị Cam giải thích: “Lúc đầu tôi thu gom rác vào cuối giờ chiều, nhưng đó lại là giờ học sinh tan trường, người dân đi lại đông đúc, việc thu gom khó khăn, vì vậy tôi chuyển qua làm đêm. Vất vả nhưng đường sá sạch đẹp, tôi luôn cố gắng”.
Tầm 6h sáng, chiếc xe chất đầy rác của chị Cam về đến bãi tập kết rác của xã. Đúng lúc một chiếc xe rác khác cũng tới bãi. Chị Cam khoe: “Thương tôi vất vả, từ đầu năm nay, đêm nào chồng tôi cũng đi phụ cùng”.
Khuyên chúng tôi tránh xa bãi rác, nhưng vợ chồng chị Cam lại đứng hẳn lên thùng xe chuyển toàn bộ rác vừa thu gom sang thùng rác công cộng. Tiếp đó, chị Cam dạo quanh bãi tập kết, nhặt từng bì rác mà người dân tiện tay đứng từ xa vứt vào, rồi chị lấy chổi quét sạch sẽ thêm lần nữa.
Dưới bàn tay chị Cam, bãi tập kết rác của xã Phú Xuân trở nên gọn gàng, toàn bộ rác được bỏ gọn vào xe rác để sẵn, thùng rác được lau chùi sạch sẽ, chổi quét được đặt ngăn nắp.
Chị Cam kết thúc công việc khi trời mờ sáng. Trên những con đường, người dân bắt đầu dậy đi thể dục và hầu như ai cũng nở nụ cười thật tươi khi gặp chị Cam. “Nhờ chị Cam mà sáng nào chúng tôi cũng được chạy thể dục trên con đường sạch đẹp, thật biết ơn việc làm của chị”, chị Nguyễn Thị Thanh Mỹ, người dân thôn Lê Bình bày tỏ.
Tự mình cáng đáng
Năm 2002, chị Cam được bầu làm Chi hội trưởng Phụ nữ. Chứng kiến rác bủa vây khắp các tuyến đường liên thôn, chị đã tìm cách thu gom. Ngoài thời gian đi bủa lưới kiếm gạo, chị Cam tranh thủ đến những nơi rác tồn ứ. Loại rác nào đốt được thì chị đốt, những thứ không đốt được đem đến bãi tập kết. Thấy hành động vì cái chung của chị, một vài người trong thôn cũng làm cùng.
Tại điểm tập kết rác, vô số các laoij rác thải bốc mùi, thậm chí những ngày mưa rác ngấm nước thêm bẩn, thêm nặng nhưng chị Cam vẫn không ngại vì một môi trường sạch, đẹp
Năm 2013, thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, xã Phú Xuân thành lập tổ thu gom rác thải. Ban đầu, tổ được thành lập với 8 thành viên, trong đó có chị Cam. Nhiệm vụ của các chị là 2 ngày/lần thu gom rác từ các hộ dân đến điểm tập kết tại bãi rác của xã; mỗi chị được trả thù lao 1,1 triệu đồng/tháng.
Tuy nhiên, sau 2 tháng vật lộn với rác thải, các thành viên đều bỏ cuộc, thậm chí có chị bỏ cuộc. Vận động chị em làm cùng không được, chị Cam cáng đáng một mình.
Thấy mọi người bỏ cuộc, lại chứng kiến chị Cam vất vả hàng đêm, lúc đầu chồng và con chị Cam cũng khuyên chị từ bỏ, nhưng chị Cam kiên quyết theo đuổi. Chị phân tích: “Ai cũng từ chối, ai cũng ngại tiếp xúc với rác thì làm sao thôn xóm sạch đẹp”. “Nghe vợ phân tích và hiểu tính vợ đã làm cái gì là làm cho bằng được, cha con tôi không ngăn cản nữa mà chuyển qua đồng hành”, anh Trần Lứt, chồng chị Cam chia sẻ.
Ở nông thôn địa bàn rộng, đường dốc gồ ghề, nếu sử dụng xe rác đẩy như ở thành phố sẽ rất khó khăn. Vì vậy, chị Cam tự cải tiến thùng rác có hai bánh rồi gắn sau xe máy. Sáng kiến của chị Cam đã được một số xã lân cận áp dụng. Hiện gia đình chị có 2 thùng rác và 3 chiếc xe máy hiệu Chaly.
Ban đêm vợ chồng chị Cam đi làm, nhưng ở nhà các con chị lúc nào cũng sẵn sàng tiếp ứng khi xe hư hỏng giữa chừng. Chị Cam bộc bạch:"Tôi luôn xem dọn rác và giữ gìn vệ sinh môi trường công cộng như vệ sinh sân ngõ nhà mình. Nhìn bãi rác sạch sẽ sau khi dọn thì vất vả mấy tôi cũng thấy vui".
Ông Đặng Hỉu Yên, Bí thư Chi bộ thôn Lê Bình cho biết: “Những việc chị Cam làm đang dần thay đổi ý thức của người dân trong bảo vệ môi trường. Người dân trong thôn ai cũng quý chị Cam”.
Chi hội trưởng phụ nữ gương mẫu
Bước vào nhà chị Cam, ấn tượng đầu tiên đập vào mắt tôi là rất nhiều bằng khen, giấy khen được treo trang trọng trong gian nhà chính, nhẩm sơ cũng gần 30 cái với một cái tên bình dị Nguyễn Thị Cam.
Trong đó, có bằng khen của Bộ trưởng Bộ Y tế, bằng khen của Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt Nam. Từ đầu năm đến nay, chị Cam vinh dự nhận Kỷ niệm chương “Vì sự phát triển của phụ nữ” của Trung ương Hội LHPN Việt Nam, được Hội LHPN huyện Phú vang và UBND xã Phú Xuân tặng giấy khen. Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10 vừa qua, chị Cam cũng vinh dự được tham dự buổi gặp mặt giữa Chủ tịch UBND tỉnh và nữ công nhân lao động làm việc trong lĩnh vực vệ sinh môi trường và cây xanh.
Chị Cam nói thêm: “Do mưa lụt ướt hết nên không còn nhiều nữa. Gần 20 năm làm chi hội trưởng phụ nữ, y tế thôn, cộng tác viên dân số, tổ trưởng tổ vay vốn, năm nào tui cũng có ít nhất một bằng khen hoặc giấy khen”.
Chị Cam vinh dự được nhận rất nhiều bằng khen, giấy khen
Xấp xỉ tuổi 60, chị Cam không chỉ thu hút người đối diện bởi sự khỏe khoắn, tự tin, năng động mà còn ở nghị lực của bản thân.
Tuổi đôi mươi, chị Cam quen biết rồi lấy chồng ở vạn đò Phú Diên. Sau một thời gian lênh đênh trên sông nước với bao khổ cực gian nan, chị Cam bàn với chồng về an cư tại thôn Lê Bình, xã Phú Xuân quê chị. Đã an cư, song vợ chồng chị vẫn chưa tìm được tiếng nói chung trong xây dựng gia đình hạnh phúc. Chị Cam chủ động tìm đến tổ chức hội học hỏi kinh nghiệm. Qua các lớp tập huấn, chị biết được cách ửng xử khi vợ chồng xung đột theo phương châm “chồng giận thì vợ bớt lời”, cách kiềm chế bản thân để tránh tình trạng “giận quá mất khôn”… Chị cho biết: “Tôi rèn bản thân trong từng lời ăn tiếng nói, từng cử chỉ, hành động mọi lúc mọi nơi”. Sự rèn mình của chị Cam đã khiến chồng thay đổi. Cuộc sống gia đình chị êm ấm, hạnh phúc.
Nhiều năm liền, tổ vay vốn của chị Cam không có nợ quá hạn, tỷ lệ sinh con thứ 3 ở thôn Lê Bình luôn dưới 2%.
Chủ tịch Hội LHPN xã Phú Xuân Trần Thị Ly Ny cho biết: “Không nề hà việc khó, chị Cam làm tốt tất cả mọi việc được giao. Cũng nhờ đó, Chi hội Phụ nữ thôn Lê Bình luôn đi đầu trong mọi phong trào ở địa phương. Từ những việc làm của mình, chị Cam còn truyền lửa cho những cán bộ hội trẻ hiện nay vượt khó, rèn luyện bản thân”.
Bài, ảnh: Hải Thuận