Hiện nay, chính sách tiền lương bộc lộ nhiều bất cập. Theo ông Hà Văn Tuấn, Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, hệ thống thang bảng lương chồng chéo, rối rắm với rất nhiều phụ cấp, trong đó có những phụ cấp riêng của các ngành nghề đặc thù. Tiền lương quy theo hệ số nhân với lương cơ sở nên nhiều người chỉ nhớ hệ số mà không biết được giá trị thực của tiền lương. “Thực tế, nhiều người dù mới ra trường có năng lực, có thể giữ chức vụ cao nhưng lương lại thấp hơn người làm chuyên viên lâu năm. Như vậy là không công bằng”, ông Tuấn nhận định.
Chi trả tiền lương tại KBNN Quảng Điền. Ảnh: Tâm Huệ
Mức lương hiện vẫn rất thấp. Một người tốt nghiệp đại học nhân hệ số 2,34 chỉ khoảng hơn 3 triệu đồng. Mức lương này thấp so với nhu cầu cuộc sống cũng như tiền lương trên thị trường. Anh Ngọc Hiếu, một viên chức ở TP. Huế, nói: “Với mức lương này, những người mới ra trường như chúng tôi không thể nào đủ trang trải cho cuộc sống gia đình”.
Nội dung quan trọng được Hội nghị Trung ương 7 bàn bạc, thảo luận là đề án “Cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp”. Thay đổi lớn nhất trong đề án cải cách chính sách tiền lương lần này là ban hành hệ thống bảng lương mới đối với khu vực công theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo trên cơ sở điều chỉnh tăng mức lương thấp nhất và mở rộng quan hệ tiền lương tiệm cận với khu vực thị trường. Hệ thống bảng lương mới sẽ được quy định bằng số tiền tuyệt đối thay vì quy định hệ số lương nhân với mức lương cơ sở.
Theo đề án, thay vì 7 bảng lương như hiện tại, hệ thống bảng lương mới sẽ rút gọn chỉ còn 5, gồm 02 bảng lương cho công chức, viên chức và 03 bảng lương đối với lực lượng vũ trang. Cơ cấu tiền lương và tiền thưởng mới gồm: Mức lương cơ bản (chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương), các khoản phụ cấp (chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương) và tiền thưởng (khoảng 10% tổng quỹ lương).
Ba bảng lương đối với lực lượng vũ trang, gồm bảng lương cho sĩ quan quân đội, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ công an (theo chức vụ, chức danh và cấp bậc quân hàm/cấp hàm); bảng lương cho quân nhân chuyên nghiệp, chuyên môn kỹ thuật công an và bảng lương cho công nhân quốc phòng, công nhân công an.
Ông Hải Trường, sĩ quan quân đội ở phường Phú Bài, thị xã Hương Thủy cho hay: “Việc chuyển hình thức trả lương theo cấp bậc quân hàm và phụ cấp chức vụ sang trả lương theo vị trí, chức vụ và phụ cấp quân hàm sẽ khắc phục được tình trạng người giữ chức vụ thấp nhưng lương lại cao hơn người giữ chức vụ cao, nếu có bậc quân hàm cao hơn. Đồng thời cải thiện chính sách tiền lương cho những người công tác trong lực lượng vũ trang”.
Ông Hà Văn Tuấn cho rằng, việc cải cách toàn diện tiền lương theo vị trí công việc, chức vụ sẽ có nhiều cái lợi. Hệ thống thang lương, bảng lương sẽ đơn giản hơn, dễ quản lý. Người lao động, cụ thể là cán bộ, công chức, viên chức khi đảm nhận một vị trí công việc nào đó biết được mức lương cụ thể của mình. Khi trả lương theo vị trí công tác thì những người đảm nhận những vị trí quan trọng có mức lương tương xứng, tương đương với việc trả lương trong doanh nghiệp là trả lương theo năng lực, trách nhiệm quản lý. Đồng thời, khắc phục được tình trạng đến hẹn lại lên lương, người làm lâu năm lương càng cao như hiện nay dù có nhiều người làm việc không tốt.
Ông Hà Văn Tuấn đề xuất, cách tính lương mới cũng cần nghiên cứu để những người dù không làm lãnh đạo nhưng là chuyên viên, chuyên gia cao cấp làm công việc chuyên môn thuần túy có chế độ tiền lương phù hợp để khuyến khích những người có năng lực thực sự.
Anh Ngọc Hiếu kỳ vọng: “Nếu đề án cải cách tiền lương được thông qua, tôi mong sẽ tạo ra sự thay đổi lớn trong cơ chế, là động lực để những người trẻ phấn đấu phát huy năng lực, sở trường”.
Minh Hiền