Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Phan Ngọc Thọ thăm hỏi, tặng quà gia đình chính sách. Ảnh: TB
Huy động mọi nguồn lực
Trong căn nhà cấp 4 đơn sơ, hai mẹ con bà Lê Thị Mật, phường Hương Chữ, TX. Hương Trà chỉ biết sống nhờ vào tiền hưởng chính sách ưu đãi NCC hằng tháng với khoảng hơn 1 triệu đồng. Với chừng ấy tiền để chi tiêu và nuôi thêm người con gái đơn thân bệnh tật, gia đình bà Mật vẫn còn xếp vào danh sách hộ nghèo.
Xã Giang Hải, huyện Phú Lộc hiện chỉ còn duy nhất một hộ nghèo là gia đình bà Thái Thị Kiểu thuộc đối tượng NCC. Với mức hỗ trợ hàng tháng 955 nghìn đồng, bà Kiểu phải nuôi thêm chồng già yếu và người con trai hơn 40 tuổi bị tàn tật từ nhỏ. Hằng tháng, gia đình bà được nhận 540 nghìn đồng tiền trợ cấp người cao tuổi của cả 2 vợ chồng và 405 nghìn đồng trợ cấp xã hội cho người con trai, nhưng vẫn không đủ sống. Theo cán bộ chính sách của xã, muốn gia đình bà Kiểu thoát nghèo và thoát nghèo bền vững hoàn toàn rất khó, vì không có thành viên nào còn sức lao động để địa phương thực hiện các mô hình hỗ trợ sản xuất, chính sách lao động...
Như trường hợp gia đình bà Lê Thị Mật, một cán bộ chính sách của phường Hương Chữ tính, muốn đưa gia đình bà thoát nghèo, địa phương chỉ còn cách đưa con bà Mật vào diện đối tượng bảo trợ xã hội vì đau ốm mất sức, không thể lao động để được nhận trợ cấp hàng tháng.
Đây cũng là giải pháp chung mà nhiều địa phương đang tìm cách vận dụng và chỉ mang tính tạm thời. Còn về lâu dài, vẫn chưa thực sự có giải pháp căn cơ để xóa những hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách NCC thoát nghèo. Đa số đều là hộ gia đình có nhiều nhân khẩu ăn theo, không có lao động hoặc bệnh tật…
Dù còn nhiều khó khăn trước mắt, nhưng với yêu cầu xoá cho được hộ nghèo có thành viên NCC, từ năm 2019, các địa phương, ngành lao động - thương binh và xã hội đã vào cuộc rà soát, đánh giá thực trạng, nắm bắt nhu cầu của từng hộ nghèo thuộc diện NCC để có biện pháp phù hợp giúp các gia đình sớm thoát nghèo.
Ưu tiên giải quyết việc làm cho thành viên có khả năng lao động là giải pháp để xoá nghèo cho hộ nghèo người có công
Vận dụng nhiều giải pháp
Theo kết quả tổng hợp từ các địa phương, đến tháng 10/2019, toàn tỉnh có 387 hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách NCC, chiếm 2,55% số hộ nghèo trong toàn tỉnh (387 hộ/15.153 hộ). Trong đó, 3 huyện có số hộ nghèo có thành viên NCC chiếm nhiều nhất là A Lưới có 239/387 hộ nghèo; Nam Đông có 69/387; Phong Điền 31/387.
Có 323 hộ nghèo có thành viên trong hộ có khả năng lao động, chiếm 83,5% và 64 hộ nghèo không có thành viên nào trong hộ có khả năng lao động. Theo Sở Lao động Thương binh và Xã hội, đối với những hộ có lao động nếu có tác động chính sách phù hợp, đủ mạnh, hộ sẽ có khả năng vươn lên thoát nghèo. Trong khi đó, 64 hộ nghèo không có thành viên nào có khả năng lao động nếu không có sự trợ cấp, trợ giúp tương ứng với mức chuẩn nghèo từ bên ngoài sẽ không thể thoát nghèo.
Sở LĐTB&XH đã tham mưu UBND tỉnh giao địa phương bố trí ngân sách hỗ trợ 1 triệu đồng/hộ/tháng trong 12 tháng, từ tháng 1/2020 đến hết tháng 12/2020 với tổng kinh phí hỗ trợ 768 triệu đồng cho 64 hộ nghèo kể trên.
Qua rà soát, đánh giá thực trạng, nguyên nhân dẫn đến nghèo của từng hộ, mỗi địa phương đang áp dụng biện pháp hỗ trợ, giúp đỡ từng hộ phù hợp, tăng hiệu quả của chính sách giảm nghèo để hộ thoát nghèo bền vững.
Tại các xã cũng đang tập trung phân công mỗi tổ chức, đoàn thể, đảng viên tiêu biểu ở cơ sở phụ trách, giúp đỡ các hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách NCC.
Thời gian qua, những hộ nghèo có thành viên có khả năng lao động được các địa phương xem xét đưa vào diện tiếp cận, hưởng lợi các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và mô hình giảm nghèo thuộc các dự án thành phần của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn. Ngoài ra, các địa phương, ngành lao động cũng đang xúc tiến liên kết với các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp đào tạo nghề để ưu tiên giải quyết việc làm, vốn vay để thành viên có khả năng lao động thuộc hộ nghèo NCC phát triển sản xuất, đi lao động ở nước ngoài...
Hiện nay, các cấp địa phương tiếp tục huy động và tập trung nguồn lực hỗ trợ cho các hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng NCC nhằm giảm thiểu các chiều thiếu hụt về thu nhập, giáo dục, y tế, nhà ở, nước sinh hoạt, nhà vệ sinh, sử dụng dịch vụ viễn thông, tiếp cận thông tin để được cải thiện điều kiện sống và thoát nghèo.
Bằng những việc làm thiết thực, mỗi địa phương đang tích cực giảm dần số hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách NCC. Đến nay, theo báo cáo tiến độ thực hiện, toàn tỉnh còn 288 hộ nghèo NCC, chiếm 2,23% tổng số hộ nghèo toàn tỉnh. Nếu tiếp tục thực hiện đồng bộ, thành công các giải pháp và huy động sức mạnh toàn dân cũng như tinh thần "tự thân vận động", ý chí vươn lên của các hộ nghèo, khả năng đến cuối năm 2020, 100% hộ gia đình NCC sẽ được thoát nghèo, đồng thời có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của cộng đồng dân cư nơi cư trú.
Theo thống kê mức độ thiếu hụt tiếp cận 9 dịch vụ xã hội cơ bản, hiện có 2 dịch vụ: y tế, bảo hiểm y tế đều đã được các hộ nghèo tiếp cận. Riêng các dịch vụ: chất lượng nhà ở, diện tích nhà ở, nhà tiêu hợp vệ sinh, viễn thông, trình độ giáo dục người lớn... vẫn còn nhiều hộ chưa được tiếp cận.
Bài, ảnh: HOÀI THƯƠNG