 |
| Nhân viên bộ phận một cửa BHXH tỉnh tư vấn, giải thích các chính sách bảo hiểm cho người lao động |
Ồ ạt rút BHXH một lần
Sau 15 năm làm việc tại Ngân hàng Thương mại CP Sài Gòn Công thương (SaigonBank), đầu tháng 4/2024 chị Lê Thị Thùy Trang, trú tại phường Thủy Châu, TX. Hương Thủy quyết định nghỉ việc và làm thủ tục nhận BHXH một lần. Qua tính toán của cơ quan BHXH tỉnh, chị Trang sẽ được nhận được số tiền hơn 200 triệu đồng, đây là số tiền khá lớn đối với NLĐ vừa nghỉ việc, có thể giải quyết được những nhu cầu trước mắt, song về lâu dài, chị đã rời khỏi lưới an sinh và không còn thụ hưởng các chính sách bảo hiểm của Nhà nước, như bảo hiểm y tế (BHYT), chế độ thai sản, ốm đau…
Giải thích về lý do rút BHXH một lần, chị Trang chia sẻ: “Vì quyết định không tiếp tục đi làm mà ở nhà kinh doanh nên hoàn tất thủ tục để rút BHXH một lần, lấy tiền đầu tư kinh doanh mua bán. Hơn nữa, thời gian qua các đồng nghiệp bàn tán về Dự án Luật BHXH sửa đổi liên quan đến việc các phương án rút BHXH một lần nên cũng khá lo lắng, nên cứ rút đã rồi sau này tính tiếp”.
Cùng suy nghĩ với chị Trang, chị Nguyễn Thị Thu và nhiều công nhân khác đang làm việc tại Nhà máy may Vinatex Hương Trà cũng đứng ngồi không yên khi xem các thông tin về Dự án Luật BHXH sửa đổi chuẩn bị đưa ra thảo luận tại Quốc hội. “Nếu căn cứ theo phương án 1, tiếp tục cho rút BHXH một lần với NLĐ tham gia BHXH trước khi luật có hiệu lực (dự kiến 1/7/2025) và NLĐ tham gia BHXH từ ngày luật có hiệu lực trở đi thì không được rút BHXH một lần nữa… Vì vậy, sau ngày 1/7/2025 nếu nghỉ việc cũng không được rút BHXH một lần nên tôi đang cân nhắc và có thể nghỉ việc để rút BHXH một lần, sau đó tiếp tục đi làm và tham gia BHXH bắt buộc hoặc BHXH tự nguyện để sau này nhận lương hưu.
Theo ông Lê Thanh Liêm, Phó Giám đốc Công ty TNHH May Vinatex Hương Trà, thời gian qua một số công nhân lo lắng về dự án Luật BHXH (sửa đổi) nên có ý định nghỉ việc để nhận BHXH một lần. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất của công ty, mà còn liên quan trực tiếp tới quyền lợi lâu dài của NLĐ. Vì vậy, công ty mong muốn cơ quan BHXH tỉnh nên tổ chức các hội nghị đối thoại để giúp NLĐ có niềm tin vững chắc vào chính sách của Đảng và Nhà nước, từ đó yên tâm lao động, sản xuất.
Giữ chân người lao động
Theo thống kê, 3 tháng đầu năm 2024 toàn tỉnh có hơn 3.250 NLĐ làm thủ tục rút BHXH một lần, tăng 202 người so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, có nhiều trường hợp NLĐ làm việc gần 15 năm, sắp đến thời hạn nhận lương hưu, song vẫn đăng ký làm thủ tục để hưởng BXHH một lần. Đây là thực trạng đáng lo ngại, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ mà còn ảnh hưởng đến chính sách an sinh xã hội trên địa bàn.
Qua tìm hiểu, Dự thảo luật BHXH sửa đổi mới nhất đã được tiếp thu, chỉnh lý sau lần đầu đưa ra thảo luận tại Quốc hội, 2 phương án quy định việc rút BHXH một lần vẫn được giữ. Trong đó, phương án 1: chia thành 2 nhóm, một nhóm tiếp tục cho rút BHXH một lần với NLĐ tham gia BHXH trước khi luật có hiệu lực (dự kiến 1/7/2025) và một nhóm là NLĐ tham gia BHXH từ ngày luật có hiệu lực trở đi thì không được rút BHXH một lần nữa. Phương án 2 là sau 12 tháng không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, không tham gia BHXH tự nguyện có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm mà NLĐ có yêu cầu thì được giải quyết chế độ một phần nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất. Thời gian đóng BHXH còn lại được bảo lưu để NLĐ tiếp tục tham gia và hưởng các chế độ của BHXH.
Phó Giám đốc BHXH tỉnh, bà Bùi Thị Thu Lý cho rằng, trước làn sóng NLĐ rút BHXH một lần tăng đột biến, BHXH tỉnh đẩy mạnh công tác truyền thông, trong đó nhấn mạnh về quyền, lợi ích, giá trị nhân văn của các chính sách BHXH; những thiệt thòi với NLĐ khi nhận BHXH một lần; các gương “người thật, việc thật” đã từng nhận BHXH một lần, nay có nguyện vọng được nộp lại tiền để được nhận lương hưu hằng tháng hoặc những người đang nhận lương hưu hằng tháng…
Về hình thức truyền thông, ngoài việc tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tổ chức các cuộc đối thoại với NLĐ tại các doanh nghiệp để tuyên truyền, giải thích về các chính sách bảo hiểm, BHXH tỉnh duy trì việc truyền thông, vận động trực tiếp tại bộ phận một cửa của cơ quan BHXH cấp tỉnh/huyện khi người dân đến làm thủ tục nhận BHXH một lần và qua đường dây nóng, đồng thời đẩy mạnh truyền thông qua hệ thống Trang Thông tin điện tử/Fanpage Facebook/Zalo của BHXH tỉnh. Ngoài ra, phối hợp với Trung tâm Dịch vụ việc làm tăng cường truyền thông cảnh báo tới NLĐ không nên nhận BHXH một lần, phối hợp với các đơn vị có liên quan tăng cường tổ chức các hội nghị, các buổi tọa đàm, đối thoại... với NLĐ tại các khu công nghiệp nhằm truyền thông sâu rộng tới NLĐ về những thiệt thòi khi nhận BHXH một lần để họ tiếp tục ở lại lưới an sinh.