Những đêm mát trời, tôi thường dạo bộ lên các con đường thuộc khu quy hoạch Bàu Vá. Không chọn đi qua những trục đường lớn có nhà ở, cửa hàng, cửa hiệu ken dày san sát, tôi thả mình trôi thong dong trên những con đường nhỏ len lỏi dưới hàng cây. Nhà ở khu vực này còn thưa thớt, những vườn keo tràm bên này, còn bên kia là dòng kênh dọc dài theo từng bờ tre già phấp phới.
Tôi từng đọc đâu đó rằng, khi môi trường ánh sáng bị ô nhiễm sẽ phá vỡ nhịp sinh học của loài đom đóm, đèn điện sáng choang của những con đường trung tâm khiến cho loài đom đóm trở nên mất phương hướng rồi dần tuyệt diệt. Vậy nên, trên những lối đi dưới hàng cây, bên những khu vườn cỏ ken dày tăm tối, tôi thấy từng đàn đom đóm bắt đầu hiện ra chớp tắt, chớp tắt. Lâu lắm rồi mới được thấy lại thứ ánh sáng xanh lập lòe đầy ảo diệu nhưng cũng rất lặng lẽ từng có trong khu vườn khuya quê ngoại thời xa lắc.
Những con đom đóm từ dưới đất chui lên như những ngôi sao xanh thanh lành và biết gợi sức tưởng tượng. Tuy nhiên, ở tuổi này rồi, tôi không còn thấy vui khi bắt chúng bỏ vào chai làm thành chiếc lồng đèn như trò chơi thuở bé. Tôi dõi mắt theo thứ ánh sáng yếu ớt mà có thật đang trôi về phía những khu vườn tối thẫm bóng cây đang giăng kín trên ngọn đồi.
Phải rồi, không đâu thể hiện sự kín kẽ, u hoài rõ ràng bằng những khu vườn xứ Huế khi mùa sang.
Vào buổi chiều, khi những cơn mưa chưa kịp đến, làn sương mỏng mờ ảo như một tấm voan trắng đã bao trùm lên không gian. Cây lá không hề lao xao, lay động, chỉ im lìm cuộn mình nín lặng trong một dòng sông sương. Vòm trời tứ phía không nơi nào hé nổi những vệt ánh sáng màu vàng đồng như đợt thu vừa chớm. Trong bầu không gian u hoài và rộng lớn, một vài thân cây mỏng gầy đứng chơ vơ sau một đêm trút lá. Cành tán mấy loài mít, ổi, hồng, cam đều đã ngả vàng. Phiến lá mỏng của cây khế chua nơi góc vườn cũng lòa xòa rũ xuống yếu ớt, đong đưa. Sau nhiều ngày mưa ẩm, những chùm quả tích nước trở nên úng vàng, chi chít rụng đầy thềm.
Khi những khu vườn ở Gia Hội, Kim Long, Vĩ Dạ, Thủy Biều, Thành Nội đều đã trở nên mờ mịt, nhạt nhòa đến nỗi khó phân định những đường biên, chái ngói trầm nâu của những căn nhà ba gian lọt thỏm giữa cỏ cây cũng bắt đầu ngân nga, hòa điệu bằng gam màu xám ấm của những vệt khói lam chiều.
Lửa đỏ, mùi thơm ngọt ấm, mặn mà bắt đầu rực lên. Làm ấm không gian sống bằng hương thơm cũng là cách người Huế chăm sóc sức khỏe, tạo nên sự kết nối đầy vấn vít cho tình thân, gia đình. Là mùi nhang trầm vùng Thủy Xuân, dầu tràm Phú Lộc, rồi tinh dầu cam, quế, sả, mùi hổ phách, xạ hương... Những lúc này, nếu được thưởng thức một bát chè nóng xắt thêm vài sợi gừng tươi hẳn sẽ là một dư vị ngọt ngào, đằm sâu đến mãi mãi.
Ngôi nhà ngăn cách với khu vườn qua từng ô cửa. Cỏ cây bên ngoài càng mờ nhòe, ẩm ướt thì bên trong càng nảy nở những quây quần!
Đêm buông lơi, những cơn gió tự do rong chơi cùng ngàn cây lá. Rồi mưa về. Những cơn mưa ngày chuyển mùa không đủ lớn để khoan lỗ xuống đất như những trận mưa rào ầm ào, vần vũ giữa tiết hè. Mưa đêm mùa thu ghé thăm vườn tược, chỉ dám đánh động cây lá lao xao, tí tách. Dòng nước khi chạm vào chiếc thảm xanh liền chia thành tầng, thành giọt. Nước chảy trên những đọt non rồi rớt xuống cành già, thấm loang xuống lớp đất bàng bạc bên dưới. Sau một đêm dài, nước đọng thành từng vũng nhỏ, tụ lại những lớp bùn nâu đen, phủ màu lạnh lẽo, ẩm ướt cho toàn bộ khu vườn. Lại một ngày nữa, bầu trời phía đông sũng nước, bị kéo thấp xuống bởi những ụn mây thênh thang màu xám tro.
Thời gian trôi đi, hôm nay trở thành ngày cũ. Người đi giữa cỏ cây chợt bặt im, không cần u sầu hay nuối tiếc. Sâu thẳm, ai nấy đều muốn giữ lấy cho mình một bình yên. Tin những canh khuya mưa sẽ thôi rơi, rồi khi sáng đêm, không gian khắp nơi sẽ ấm dần lên, bầu trời lại nhuộm màu thiên thanh bừng sáng.
Cây lá sang mùa.