 |
| Bệnh nhân điều trị tại Trung tâm Ung Bướu, BV Trung ương Huế. Ảnh: NGỌC HÒA |
Để thống nhất nhận thức và hành động
Càng ngày càng nhiều người trong chúng ta biết rằng, chăm sóc giảm nhẹ (CSGN) là một chuyên ngành y học giúp cải thiện và bảo đảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân và gia đình họ khi đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng liên quan đến sức khỏe, đe dọa tính mạng; là sự kết hợp nhiều biện pháp liên ngành bao gồm phòng ngừa, phát hiện sớm, điều trị đau và các triệu chứng thực thể khác. Đồng thời, cung cấp sự tư vấn, hỗ trợ tập trung vào những vấn đề xã hội, tâm lý và tâm linh mà bệnh nhân và gia đình đang phải gánh chịu. Đối tượng của CSGN gồm rất nhiều nhóm bệnh nhân khác nhau, từ ung thư, HIV/AIDS, sa sút trí tuệ… đến suy tim, suy thận, bệnh lý tắc nghẽn phổi mạn tính… Là một phần của CSGN, chăm sóc cuối đời (CSCĐ) là những hoạt động chăm sóc diễn ra trong giai đoạn cận tử được cung cấp bởi các chuyên gia y tế và tình nguyện viên bao gồm hỗ trợ y tế, tâm lý và tâm linh.
Mục tiêu của CSCĐ là giúp những bệnh nhân hấp hối có được sự êm dịu, thoải mái và bảo toàn phẩm giá của mình. Bắt đầu từ năm 2005, với mục đích nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của CSCĐ và CSGN, đồng thời ủng hộ việc cải thiện khả năng tiếp cận các dịch vụ này cho những cá nhân mắc bệnh hiểm nghèo, Ngày CSCĐ và CSGN thế giới lần đầu tiên được tổ chức bởi một liên minh các tổ chức mà nay trở thành Liên đoàn Chăm sóc giảm nhẹ và chăm sóc cuối đời toàn cầu (WHPCA). Trải qua 17 năm, Ngày CSCĐ và CSGN thế giới đã phát triển thành một phong trào toàn cầu, với các sự kiện và hoạt động diễn ra ở nhiều quốc gia, với từng chủ đề cụ thể, không chỉ đóng vai trò nền tảng để các chuyên gia y tế, nhà hoạch định chính sách, bệnh nhân và cộng đồng cùng nhau giải quyết những thách thức và cơ hội trong lĩnh vực CSCĐ và CSGN mà còn thúc đẩy các cuộc thảo luận và sáng kiến chuyên sâu nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân và gia đình họ.
Những cộng đồng trắc ẩn
Nếu như chủ đề của những năm trước “Không một ai bị bỏ lại phía sau - công bằng trong tiếp cận chăm sóc giảm nhẹ” (2021), hay “Chữa lành những con tim và những cộng đồng” (2022) nhận được nhiều sự đồng cảm khi thảm họa từ đại dịch COVID-19, chiến tranh và xung đột đã khiến hàng triệu người thiệt mạng, thì chủ đề năm nay hướng đến xây dựng những cộng đồng trắc ẩn để đồng lòng chăm sóc giảm nhẹ. Tiến sĩ Stephen R Connor, Giám đốc điều hành WHPCA trong lời kêu gọi hành động nhân ngày kỷ niệm năm nay nhấn mạnh: “Chúng tôi muốn nêu bật mối liên hệ quan trọng giữa hai phong trào: phong trào CSCĐ và CSGN và phong trào cộng đồng trắc ẩn. Các phong trào đều rất quan trọng trong xã hội chúng ta, chúng phản ảnh cách mọi người đứng lên ứng phó với những vấn đề quan trọng cần được giải quyết”.
Chủ đề năm nay được xây dựng dựa trên nhu cầu tiếp tục hợp tác để hỗ trợ cộng đồng và hỗ trợ lẫn nhau hơn bao giờ hết. CSGN có sứ mệnh kép, không chỉ cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người phải đối mặt với bệnh hiểm nghèo và một cái chết khó tránh khỏi ngay khi bệnh được chẩn đoán mà còn bao gồm cả sức khỏe và hạnh phúc của những người chăm sóc, bao gồm cả việc hỗ trợ đau buồn và mất mát.
Phong trào cộng đồng trắc ẩn được phát triển từ một sáng kiến của giáo sư Alan Kellehern và tổ chức Quốc tế về y tế công cộng và Chăm sóc giảm nhẹ (PHPCI), nhằm giải quyết tình trạng suy thoái và mất kết nối của đời sống cộng đồng. Một cộng đồng giàu lòng trắc ẩn sẽ cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người đang phải sống chung với những căn bệnh hiểm nghèo cùng với gia đình họ, thông qua khuyến khích, ủng hộ và cung cấp sự hỗ trợ thiết thực về thể chất, tình cảm, xã hội… bao gồm cả xây dựng năng lực chăm sóc tốt hơn trong cộng đồng. Một cộng đồng trắc ẩn có thể hiện diện ở một nơi chốn địa lý, một nhóm xã hội cả trực tiếp và trực tuyến, đồng lòng vì mục đích chung; và không ngừng mở rộng. Những năm gần đây, PHPCI nỗ lực phát triển những cộng đồng trắc ẩn trong mọi lĩnh vực y tế và hợp tác với WHPCA để hiện thực hóa mục tiêu tăng cường cung cấp dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ trên toàn thế giới.
“Nếu bạn có chương trình CSCĐ hoặc CSGN trong một cộng đồng giàu lòng trắc ẩn có tổ chức, bạn đã nhân đôi hiệu quả của cả hai. Việc chăm sóc bệnh nhân và gia đình họ trở nên dễ dàng hơn nhiều vì bạn đã có nhiều nguồn lực hơn, từ một sức mạnh kết hợp tự nhiên. Tôi hy vọng rằng mỗi cộng đồng đều trở thành một cộng đồng trắc ẩn. Đó là liều thuốc giải độc cho sự xa lánh và phân cực đang xảy ra ở quá nhiều nơi trong xã hội chúng ta”, Tiến sĩ Stephen R Connor nói.