Hướng đến đưa cơ giới hóa vào gieo cấy lúa
Trước nhu cầu người tiêu dùng ngày càng khắt khe, hướng đến xuất khẩu gạo đòi hỏi phải tuyển chọn, đưa các giống lúa mới chất lượng cao vào sản xuất. Các giống mới được tuyển chọn đưa vào sản xuất không chỉ tạo ra sản phẩm chất lượng, đáp ứng nhu cầu thị trường mà còn thích ứng với biến đổi khí hậu, bão lũ bất thường. Những năm gần đây, ngành nông nghiệp tỉnh đã khảo nghiệm thành công nhiều giống lúa mới và nhân rộng trên địa bàn.
Giống lúa HN6 chất lượng cao đưa vào sản xuất từ nhiều năm nay phù hợp với các chân đất trên địa bàn tỉnh, đạt năng suất khá cao. Với những vùng có trình độ thâm canh cao, giống lúa này sinh trưởng, phát triển tốt, với những đặc tính vượt trội, có thể xem xét đưa vào thay thế một số giống lúa chất lượng thấp, thường bị nhiễm bệnh. Ưu thế của giống lúa HN6 là giống thuần, có thể gieo cấy được cả hai vụ trong năm, thời gian sinh trưởng ngắn, vụ đông xuân khoảng 110-120 ngày, hè thu 90-100 ngày. Thời gian sinh trưởng của giống lúa này ngắn hơn so với nhiều giống lúa khác từ 7-10 ngày trong vụ đông xuân, năng suất bình quân đạt 70 tạ/ha.
Giống lúa J02 là giống lúa thuần dòng Japonica có nguồn gốc từ Nhật Bản, được Viện Di truyền nông nghiệp nhập nội và tuyển chọn, có nhiều triển vọng về năng suất và chất lượng. Giống lúa này được Trung tâm Khuyến nông (TTKN) tỉnh khảo nghiệm thành công từ vài năm trở lại đây, nhất là các vụ lúa năm 2022 đạt năng suất khá cao, bình quân 72 tạ/ha, cao hơn khoảng 4 tạ so với giống lúa HT1 gieo cấy trên cùng chân đất. Chất lượng gạo ngon, phù hợp với nhu cầu người tiêu dùng, giá cao hơn 1.000-2.000 đồng so với nhiều sản phẩm lúa gạo khác.
Ông Nguyễn Ngọc Quy, Giám đốc HTX NN Số 1 thị trấn Sịa (Quảng Điền) khẳng định, giống lúa mới J02 có nhiều triển vọng, phù hợp với khí hậu, đồng ruộng trên địa bàn. Vụ đông xuân 2022-2023 tới, HTX tiếp tục đưa giống lúa này vào gieo cấy trên các xứ đồng phù hợp, hướng đến gieo cấy đại trà thay thế các giống cũ như Khang dân, HT1… gắn với xây dựng thương hiệu gạo chất lượng của địa phương.
Giám đốc TTKN tỉnh, ông Châu Ngọc Phi chia sẻ, đơn vị luôn đồng hành cùng với các địa phương, nông dân trong việc khảo nghiệm, nhân rộng các giống lúa mới, chất lượng cao trên địa bàn tỉnh. Trong vụ đông xuân tới đây, ngành nông nghiệp vận động, khuyến khích địa phương đưa các giống ĐT100 (KH1), HT1, TH5, HN6, J02, BT7… vào gieo cấy nhằm tạo ra sản phẩm chất lượng và rút ngắn tối đa thời gian sinh trưởng, hạn chế nguy cơ sâu bệnh gây hại và thiên tai.
Các ban ngành, địa phương, HTX cần có các giải pháp đồng bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân đưa cơ giới hóa vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Đồng thời quan tâm theo dõi, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh trên lúa đông xuân, hạn chế ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sản phẩm. Việc nhân rộng diện tích giống lúa chất lượng cao hướng đến mục tiêu tạo ra lượng sản phẩm hàng hóa lớn, đáp ứng nhu cầu thị trường, gắn với liên kết tiêu thụ, chế biến đảm bảo đầu ra thuận lợi. Theo đó, các địa phương, HTX cần tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, thương nhân tiêu thụ sản phẩm; khuyến khích hợp tác giữa doanh nghiệp, đơn vị sản xuất, nông dân thông qua ký kết hợp đồng cung ứng các dịch vụ đầu vào và bao tiêu sản phẩm, tạo điều kiện mở rộng diện tích sản xuất giống lúa chất lượng cao.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ông Nguyễn Long An thông tin, vụ lúa đông xuân tới sẽ cơ cấu chủ yếu đưa nhóm giống lúa ngắn ngày, cực ngắn ngày vào gieo cấy đạt 85-90% diện tích, còn lại nhóm dài ngày, trung ngày như NN4B, X21, Xi23… khoảng 10 - 15% diện tích lúa toàn tỉnh. Các địa phương, HTX cần bố trí khung lịch thời vụ đảm bảo lúa đông xuân trổ tập trung từ ngày 10-20/4.
Để đảm bảo năng suất và sản lượng lúa, các địa phương, HTX cần bố trí hợp lý nhóm giống dài ngày, trung ngày, ngắn ngày trên cơ sở xem xét cụ thể điều kiện sản xuất của từng vùng. Ngành nông nghiệp tiếp tục khuyến khích sản xuất thử nghiệm giống lúa có triển vọng HG12 và mạnh dạn mở rộng diện tích một số giống lúa đã được công nhận chính thức; mở rộng diện tích các giống mới có tham gia liên kết tiêu thụ sản phẩm với ưu điểm về năng suất, chất lượng sản phẩm để đa dạng hóa bộ giống trên địa bàn tỉnh như DT39, Hà Phát 3, ST24, VNR20…
Giám đốc Công ty CP Giống cây trồng và vật nuôi tỉnh, ông Đặng Văn Chung thông tin, để đảm bảo nguồn giống, đơn vị đã tuyển chọn, chuẩn bị 1.500-2.000 tấn lúa giống xác nhận, chất lượng cao phục vụ gieo cấy vụ đông xuân.
Theo hướng dẫn của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, quy định lịch gieo cấy giống dài ngày NN4B bắt đầu từ ngày 25/12/2022 đến 20/1/2023; nhóm giống trung ngày Xi23, X21, nếp địa phương… gieo cấy từ 30/12/2022 đến 25/1/2023; các giống ngắn ngày và cực ngắn ngày như J02, BT7... gieo cấy từ 15/1-5/2/2023, các giống Khang dân, ĐT100 (KH1), HT1, HN6, DV108... gieo cấy từ 20/1-15/2, các giống TH5, PC6… gieo cấy từ 25/1-15/2.
Bài, ảnh: Hoàng Thế