Người dân khẩn trương cày ải gieo cấy vụ hè thu. Ảnh: Đăng Tuyên
Gieo cấy giống ngắn ngày 100% diện tích
Ông Lê Tấn Quý ở thôn Vân Cù, xã Hương Toàn (TX. Hương Trà) huy động mọi thành viên trong gia đình, mướn thêm bà con lối xóm thu hoạch nhanh 7 sào lúa đông xuân. Vừa đưa lúa lên sân phơi, cả gia đình ông Quý lại tất bật xuống đồng, cày ải, sớm gieo sạ lúa hè thu. Ông Quý bảo, không thể chủ quan trước diễn biến thời tiết rất khó lường nên phải gieo cấy càng sớm càng tốt, kết hợp với các biện pháp canh tác, chăm sóc để rút ngắn thời vụ, thu hoạch kịp thời tránh lũ và thời tiết xấu có thể xảy ra.
Biện pháp trước tiên được ông Quý cũng như bà con nông dân áp dụng là đưa các loại giống ngắn ngày, cực ngắn ngày vào gieo cấy vụ hè thu này. Các giống lúa chủ lực được ưu tiên đưa vào sản xuất như Khang dân, TH5, HT1, HN6, ĐT100… đạt gần 100% diện tích toàn vụ. Đây là các giống được sản xuất qua nhiều mùa vụ cho thấy không chỉ thích ứng biến đổi khí hậu (BĐKH) như chịu nắng nóng, chống đổ ngã tốt mà còn rút ngắn tối đa thời gian sinh trưởng. Năng suất và chất lượng sản phẩm của các giống khá cao, cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường, có thể hướng đến xuất khẩu.
Lúa giống chất lượng được các HTX mua từ Công ty CP Giống cây trồng và vật nuôi tỉnh
Khó khăn lớn về nguồn giống cũng như quá trình sản xuất vụ hè thu đối với nông dân hiện nay là khi vụ đông xuân bị thiệt hại nặng nề do mưa lũ, giông lốc vừa qua. Tuy nhiên, mới đây, tỉnh cũng đã có chính sách hỗ trợ giống kịp thời cho nông dân đang gặp khó khăn về nguồn giống. Thuận lợi lớn đối với bà con hiện nay khi các công ty: CP Giống cây trồng và vật nuôi tỉnh, CP Vật tư nông nghiệp tỉnh… tổ chức tuyển chọn, dự trữ một lượng giống cần thiết đảm bảm chất lượng, cơ cấu mùa vụ, đáp ứng nhu cầu gieo cấy của các địa phương.
Giám đốc Công ty CP Giống cây trồng và vật nuôi tỉnh, ông Đặng Văn Chung thông tin, tại công ty dự trữ khoảng 1.500 tấn lúa giống ngắn ngày, cực ngắn ngày, chất lượng cao phục vụ gieo cấy vụ hè thu. Các địa phương, ban ngành, HTX nông nghiệp đang liên hệ với công ty để được cung ứng giống kịp thời. Giá bán lúa giống được thực hiện theo quy định của Nhà nước, đảm bảo nhu cầu của người dân trong điều kiện đời sống còn khó khăn, lại bị thiệt hại lớn trong vụ đông xuân. Công ty tiến hành tuyển chọn thêm nguồn giống dự trữ khôi phục khi vụ hè thu có thể bị thiệt hại do thiên tai, hạn hán.
Nhân rộng cánh đồng lớn, hữu cơ
Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, ông Lê Văn Anh cho rằng, BĐKH đang cho thấy rất rõ nét khi thời tiết thời gian gần đây diễn biến phức tạp, bất thường và khó lường. Điển hình là đợt mưa lũ trái mùa, “trái quy luật” và trận giông lốc mới đây làm thiệt hại lớn đối với vụ lúa đông xuân. Vậy nên, yêu cầu của tỉnh phải đẩy nhanh thu hoạch lúa đông xuân để khẩn trương gieo cấy sớm vụ hè thu nhằm ứng phó thời tiết xấu, nhất là mùa bão, lũ có thể đến sớm hơn so với trung bình nhiều năm.
Ngay sau khi gieo cấy, ngành nông nghiệp cùng với các địa phương tổ chức vận động, hướng dẫn nông dân triển khai các biện pháp chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh hại lúa. Khuyến cáo nông dân không lạm dụng thuốc trừ sâu, mà sử dụng hợp lý thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), chế phẩm sinh học nhằm kích thích lúa sinh trưởng tốt, hạn chế tối đa sâu bệnh, chuột gây hại và đảm bảo năng suất, chất lượng sản phẩm.
Ngành nông nghiệp và các địa phương tiếp tục nhân rộng diện tích cánh đồng lớn với các giống chất lượng cao chiếm khoảng một nửa diện tích lúa toàn vụ trên 26.000ha; kết hợp đưa cơ giới vào cày ải, thu hoạch, nhân rộng mô hình ứng dụng công nghệ phun thuốc BVTV bằng máy bay tự động. Công ty: CP Giống cây trồng và vật nuôi tỉnh, CP Vật tư nông nghiệp tỉnh… phối hợp với một số HTX, địa phương tiếp tục triển khai mô hình trồng lúa hữu cơ, an toàn. Đối với diện tích bị nhiễm chua phèn hàng năm tại các vùng thấp trũng, tù đọng nước được bón vôi trước khi làm đất để thau chua, rửa phèn nhằm tránh nguy cơ lúa chết đầu vụ. Có khoảng 2.000 - 2.500ha lúa không chủ động nguồn nước sẽ được chuyển đổi sang trồng các loại cây, hoa màu phù hợp với mục tiêu không bỏ ruộng hoang.
Tại cuộc họp trực tuyến với các địa phương về thu hoạch vụ đông xuân và triển khai vụ hè thu diễn ra ngày 9/5, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Hải Minh yêu cầu ngành nông nghiệp và các địa phương tùy vào tình hình sản xuất cụ thể từng địa phương, huy động tối đa máy gặt, gặt đập liên hợp đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa đông xuân với phương châm “xanh nhà hơn già đồng” nhằm tránh thiệt hại do mưa lớn. Đồng thời, khẩn trương, kết hợp các biện pháp cải tạo đất, đưa cơ giới vào cày ải kịp thời gieo cấy vụ hè thu 2022, đảm bảo thu hoạch xong trước ngày 5/9...
Theo hướng dẫn của Sở NN&PTNT, vụ hè thu chủ yếu bố trí gieo cấy nhóm giống lúa ngắn ngày và cực ngắn ngày, chủ lực là Khang dân, TH5, HT1, HN6, ĐT100… Sở NN&PTNT đã tham mưu UBND tỉnh hỗ trợ giống đợt 2 từ nguồn ngân sách tỉnh dự kiến gần 510 tấn, giá giống ước khoảng 18 ngàn đồng/kg (tổng kinh phí gần 9,2 tỷ đồng). Trước đó, để kịp thời sản xuất vụ hè thu 2022, Sở NN&PTNT tham mưu UBND tỉnh trình Bộ NN&PTNT hỗ trợ 1.500 tấn từ nguồn giống lúa dự trữ quốc gia.
Bài, ảnh: Hoàng Triều