Lan nhanh
Chỉ trong ngày 27/5, lực lượng chức năng TX. Hương Thủy đã tiêu hủy 29 con lợn nhiễm dịch tả lợn châu Phi của 13 hộ dân trên ở 6 xã, phường, nâng tổng số heo nhiễm dịch bệnh này trên địa bàn thị xã lên gần 200 con.
Đáng nói hơn, tính từ ngày 18/5 – thời điểm phát hiện trường hợp lợn nhiễm dịch đầu tiên ở phường Phú Bài, chỉ 10 ngày sau, số xã, phường nhiễm dịch bệnh này đã lên đến 8/12 xã, phường. Đồng thời, 4 xã, phường còn lại của TX. Hương Thủy, gồm: Thủy Châu, Thủy Vân, Phú Sơn và Dương Hòa được xem là “vùng uy hiếp” khi 2 ngày trước xuất hiện lợn chết chưa rõ nguyên nhân, trong đó Thủy Châu, Thủy Vân, Phú Sơn đã gửi mẫu xét nghiệm vào chiều 27/5.
Trong thời điểm này, không phải lợn chết hoàn toàn do tả châu Phi bởi cũng có vài trường hợp, kết quả xét nghiệm cho thấy nguyên nhân là bệnh tụ huyết trùng. Tuy nhiên, khả năng 4 địa phương còn lại của TX. Hương Thủy nhiễm tả lợn châu Phi rất cao khi dịch bệnh này lan nhanh trên địa bàn thị xã.
Cấp phát Benkocid tại chốt chặn ở Thủy Thanh chiều 27/5
Trước đó, sau buổi làm việc của Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bùi Thanh Hà với TX. Hương Thủy chiều 23/5 về công tác phòng, chống dịch tả lợn châu Phi, TX. Hương Thủy đã họp khẩn với lãnh đạo 12 xã, phường trên địa bàn.
Tại cuộc họp, rất nhiều yếu kém trong công tác phòng, chống dịch bệnh này được chỉ ra. Trong đó, sự vào cuộc chưa đồng bộ, chỉ đạo chưa quyết liệt của lãnh đạo các địa phương sau khi TX. Hương Thủy công bố có dịch là nguyên nhân chủ yếu.
Cũng tại cuộc họp, các phương án chôn lấp lợn nhiễm dịch được bàn luận rất kỹ. Bởi cái khó nhất là nơi có điều kiện chôn lấp đảm bảo (vùng gò đồi, thuận tiện chuyên chở) thì không có quỹ đất, còn nơi có thì lại là đất ruộng, gần nguồn nước, rất dễ phát tán vi rút.
“Sau chỉ đạo của Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bùi Thanh Hà, ngoài nguồn ngân sách dự phòng của các xã, phường, thị xã đã sử dụng ngân sách dự phòng để hỗ trợ với các mức: 70, 50 và 30 triệu đồng tùy từng địa phương; đồng thời, huy động các lực lượng công an xã, DQTV, ĐVTN… cùng lực lượng thú y tham gia lập chốt “chặn đầu khóa đuôi”, tăng cường rắc vôi bột ở các tuyến đường có dịch”, ông Tập thông tin.
Ngoài đã dự trữ thêm 1.000 lít Benkocid, căn cứ thực tế, chúng tôi đã thống nhất, nếu số lượng lợn chết không nhiều thì sẽ chôn tại địa phương, trong hoặc gần khuôn viên nhà có lợn nhiễm dịch với sự giám sát chặt chẽ của lượng thú y như chỉ đạo của Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy. Nếu số lượng nhiều, sẽ chuyển đến khu vực bãi rác Thủy Phương, nơi đã dành ra 300m2 sử dụng cho việc chôn lấp, tiêu hủy lợn số lượng lớn, ông Tập nói thêm.
Những dấu hỏi
Tuy nhiên, về phương diện hiệu quả trong ngăn chặn để hạn chế dịch lây lan vẫn là dấu hỏi lớn khi mà chỉ trong vòng 10 ngày đã có đến 8/12 xã, phường ở TX. Hương Thủy có lợn nhiễm dịch.
Nguyên do, theo ông Nguyễn Đắc Tập là từ trước đến nay trên địa bàn thị xã chưa từng xảy ra dịch bệnh gia súc diện rộng nên các địa phương triển khai công tác phòng, chống dịch lúng túng, chưa đồng bộ, có nơi còn chủ quan. Ngoài ra, ranh giới giữa các xã, phường quá gần nhau nên khi nơi này lợn chết chưa kịp có mẫu xét nghiệm thì nơi khác đã bị lây.
Lực lượng chức năng Hương Thủy vận chuyển heo chết đến nơi tiêu hủy
Ngoài lý do trên, trong những ngày người viết về vùng dịch Thủy Thanh – nơi phải tiêu hủy 29 con lợn do nhiễm dịch tính từ ngày 18-23/5 - có hiện tượng người dân vứt lợn chết ra sông Như Ý nhưng phải 3-4 ngày sau, khi lợn trương sình, bốc mùi nồng nặc, chính quyền xã này mới huy động lực lượng vớt và đem tiêu hủy.
Một vấn đề nữa là việc vứt lợn chết ra sông thay vì báo với lực lượng chức năng, chính quyền cũng là câu hỏi cho công tác tuyên truyền của địa phương. Bởi, sau khi báo cáo, người có lợn bị tiêu hủy sẽ được hỗ trợ không dưới 80% theo giá lên – xuống thị trường. Vậy tại sao vẫn xuất hiện một số người đem lợn chết vứt ra sông ra hói, đồng nghĩa không có hỗ trợ, chưa kể khi phát hiện, người vứt lợn chết sẽ bị xử lý theo quy định.
Phải chăng là do công tác tuyên truyền của địa phương chưa thật sự đến với từng người dân. Phải chăng, những con lợn chết chưa rõ nguyên nhân được ngâm trong nước sông sau một thời gian dài mới được vớt lên cũng là những nguyên nhân khiến dịch bệnh này lan nhanh trên địa bàn TX. Hương Thủy?
Với mức độ lan nhanh như hiện nay, khả năng 100% xã, phường của TX. Hương Thủy nhiễm tả lợn châu Phi là rất cao. Đây là mối đe dọa cực lớn với tổng đàn hơn 14.400 con lợn của 1.614 hộ chăn nuôi ở Hương Thủy trong những ngày tới.
Bài, ảnh: Hàn Đăng