Đại dịch COVID-19 làm cản trở nhiều chương trình viện trợ cho các nước bị chiến tranh tàn phá. Ảnh: AFP/TTXVN
Cụ thể, COVID-19 đang cản trở các chương trình viện trợ, làm chuyển hướng sự chú ý và nguồn lực của các cường quốc đang phải vật lộn với sự lây lan của dịch bệnh trong nước, và làm giảm lượng kiều hối chuyển đến các nền kinh tế vốn đã mong manh, mệt mỏi do chiến tranh.
Ông Richard Gowan, một chuyên gia LHQ cho rằng, có một mối lo ngại rất lớn rằng các tác động kinh tế của đại dịch sẽ gây rối loạn và xung đột nhiều hơn. Theo ông, “chúng ta vẫn chỉ đang ở trong phần đầu của một bộ phim dài”.
Thực tế, lời kêu gọi ngừng bắn toàn cầu của Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres hồi tháng 3 đã không đạt được kết quả như mong đợi, khi các cuộc chiến vẫn tiếp tục hoành hành tại các điểm nóng như Yemen, Libya và Syria. Trong khi đó, các lệnh phong toả đang hạn chế hoạt động của các phái viên, của lực lượng gìn giữ hòa bình và các tổ chức phi chính phủ, cản trở nỗ lực hòa giải và việc phân phối viện trợ cần thiết cho dân thường đang ngày càng dễ bị tổn thương.
Tại Yemen - nơi hàng chục ngàn dân thường đã thiệt mạng kể từ năm 2015 trong cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới, các cuộc đụng độ vẫn đang gia tăng, khiến "nạn đói một lần nữa xuất hiện. Xung đột lại leo thang. Nền kinh tế một lần nữa gặp khó khăn. Các tổ chức nhân đạo gần như tan rã. Và rồi cuộc khủng hoảng mới COVID-19 đang vượt ra khỏi tầm kiểm soát", người đứng đầu cơ quan nhân đạo LHQ Mark Lowcock tuần trước cho biết.
Cũng theo lời ông, cuộc khủng hoảng COVID-19 đã cắt giảm lượng kiều hối chuyển về nước này đến 70%. Đây là một tổn thất rất lớn khi từ lâu, kiều hối đã trở thành “cứu cánh” cho quốc gia vốn đã chìm sâu trong xung đột này. Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy khoảng một nửa số gia đình Yemen đã mất ít nhất 50% thu nhập kể từ tháng 4/2020.
Song song đó, ông Lowcock cũng đưa ra những tin tức kinh tế đáng thất vọng từ Syria, nền kinh tế đã bị tàn phá bởi gần một thập kỷ nội chiến. Ông cho biết, các biện pháp phong toả để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19 là một yếu tố khiến nền kinh tế Syria dự kiến sẽ sụt giảm đến hơn 7% trong năm nay. Ngoài ra, tình trạng mất việc làm trong những tháng gần đây đã làm tăng tỷ lệ thất nghiệp ở nước này từ 42% năm ngoái lên gần 50% hiện nay. Tương tự, Lybia, Lebanon… cũng đang đối mặt với các cuộc khủng hoảng nhân đạo và khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng, trong khi đại dịch COVID-19 vẫn chưa được kiểm soát.
Mặc dù tình hình ở các nước này đang rất khó khăn nhưng các chính phủ phương Tây cũng đang giảm số lượng viện trợ được gửi đến các khu vực khủng hoảng nhân đạo khi họ buộc phải tập trung vào việc đưa nền kinh tế trong nước hoạt động và phục hồi trở lại giữa những tác động từ đại dịch COVID-19.
Phát biểu về vấn đề này, một nhà ngoại giao của LHQ thừa nhận rằng thực tế đang là “một bức tranh khá ảm đạm và buồn bã”, và đáng lo ngại hơn, “sự sụp đổ kinh tế sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng xung đột ở các quốc gia nói trên”.
TỐ QUYÊN (Lược dịch từ Bangkok Post)