Tỷ phú Bill Gates. Ảnh minh họa: AFP/Báo Lao động
Một năm bất ổn và khó khăn
Khi tôi và Paul Allen thành lập Microsoft, chúng tôi đã nhìn nhận về một tương lai, mà một ngày nào đó máy tính cá nhân sẽ đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của con người. Song kể cả tôi và bất kỳ ai trên thế giới vẫn chưa lường trước được một ngày, máy tính sẽ là phương tiện kết nối duy nhất trên thế giới.
Kết quả là không chỉ tôi, nhiều người đã trải qua một năm 2021 bất thường và khó khăn nhất trong cuộc đời. Năm 2020 đã chứng kiến một khoảng thời gian ngắn tương đối bình thường, trước khi đại dịch COVID-19 khiến mọi thứ phải đóng cửa. Kể từ những ngày đầu tiên của năm 2021, đại dịch đã thống trị cuộc sống của chúng ta. Chúng ta bắt buộc phải tập quen với một lối sống “bình thường mới”, mặc dù nhịp sống mới đối với từng người đều khác nhau. Đối với tôi, tôi đã có một năm hoạt động chủ yếu trực tuyến.
Có thể nói rằng, năm 2021 là một lời nhắc nhở rằng, thế giới của chúng ta đang kết nối hơn bao giờ hết. 2021 bao phủ một loạt các sự kiện quy mô mang nhiều tác động đối với toàn cầu, bao gồm các hiện tượng thời tiết cực đoan, ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 đang diễn ra và nhiều diễn biến chính trị, quân sự khác...
Mỗi khi xem tin tức, bạn hoàn toàn có thể được nhắc nhở về mức độ quan trọng, khi một vấn đề xảy ra ở nửa kia của thế giới có thể ảnh hưởng đến chính bạn ở nhà như thế nào. Cụ thể, vụ tàu container mắc kẹt ở kênh đào Suez trong một tuần đã gây ra sự gián đoạn nghiêm trọng trong vận chuyển trên khắp thế giới. Chưa bao giờ rõ ràng hơn, rằng việc giải quyết những vấn đề lớn yêu cầu mọi người hành động cùng nhau trên khắp mọi biên giới, quốc gia.
Mặc dù đại dịch COVID-19 vẫn là một vấn đề trọng tâm lớn, song nền tảng hợp tác vẫn chứng kiến những tín hiệu tích cực trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Cụ thể, chương trình Mỹ của Microsoft đang làm việc với các đối tác để giúp học sinh, sinh viên và giáo viên tìm ra con đường mới của kỷ nguyên giáo dục thời đại dịch. Bên cạnh đó, những đồng nghiệp của tôi đang làm việc trong vấn đề bình đẳng giới cũng đang nỗ lực chiến đấu cho một sự phục hồi toàn cầu bình đẳng hơn. Các nhóm phát triển và y tế toàn cầu đã tìm ra những cách thức sáng tạo để bảo vệ tiến bộ trong các bệnh như bại liệt, HIV và lao, cũng như tiếp tục gặt hái những tiến bộ trong việc giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em.
4 điều quan trọng hướng đến năm 2022
Khi năm 2021 sắp kết thúc, tỷ phú Bill Gates muốn chia sẻ về 4 điều quan trọng hàng đầu để hướng đến năm 2022 bao gồm: Tiến bộ mới nhất trong việc chấm dứt đại dịch, tại sao giảm lòng tin vào các tổ chức lại là cản trở lớn nhất trên con đường hướng đến tương lai, các cuộc thảo luận về khí hậu đã dạy con người chúng ta về cách đạt được tiến bộ như thế nào và việc số hóa nhanh chóng, được thúc đẩy do đại dịch COVID-19 đã định hình tương lai con người như thế nào?
So với bất kỳ thời điểm nào khác trong thời đại dịch, thế giới đã được chuẩn bị tốt hơn để đối phó với những biến thể xấu tiềm ẩn. Đối với biến thể Omicron, chúng ta đã tìm ra nó sớm hơn so với việc phát hiện ra biến thể Delta, bởi Nam Phi đã đầu tư rất nhiều vào khả năng giải trình bộ gen và chúng ta cũng đang ở một vị thế tốt hơn để sản xuất ra những phiên bản vaccine cập nhật nếu cần thiết.
Rắc rối có thể hình này bất cứ lúc nào nếu một biến thể được xác định là “đáng lo ngại” xuất hiện. Song tỷ phú Bill Gates vẫn kỳ vọng rằng vào một thời điểm nào đó trong năm 2022, COVID-19 sẽ là một chủng bệnh thông thường. Mặc dù hiện tại tỷ lệ tử vong của COVID-19 cao hơn gấp 10 lần so với bệnh cúm, song vaccine và thuốc kháng virus có thể giảm một nửa, hoặc nhiều hơn số người tử vong do đại dịch COVID-19 gây ra.
Thỉnh thoảng, các cộng đồng cũng sẽ chứng kiến các đợt bùng phát dịch COVID-19, song việc các loại thuốc mới có sẵn sẽ giúp điều trị phần lớn các trường hợp và bệnh viện sẽ chịu trách nhiệm đối với số ca còn lại. Mức độ rủi ro cá nhân sẽ đủ thấp đến mức không nguy hiểm.
Hiện nay, chúng ta đang bắt đầu đi đến giai đoạn cuối cùng của đại dịch. Những bài học quan trọng từ phản ứng đối với đại dịch COVID-19 đã được rút ra, giúp chúng ta chuẩn bị tốt hơn cho các đại dịch xuất hiện trong tương lai.
Mặc dù đại dịch đã kéo dài hơn dự đoán, song rất nhiều điều tốt đẹp đã diễn ra. Đơn cử như tốc độ sản xuất và phân phối vaccine COVID-19 là nhanh hơn bất kỳ loại vaccine nào khác. Thế giới cũng thu về nhiều bài học từ các biện pháp can thiệp không dùng thuốc (NPI), trong đó các biện pháp NPI bao gồm đeo khẩu trang, kiểm dịch và hạn chế đi lại. Hai năm qua đã cho chúng ta cơ hội để xem xét các chiến lược khác nhau để phòng chống COVID-19 hiệu quả như thế nào. Thời gian tới, thế giới sẽ sẵn sàng triển khai nhanh các công cụ rẻ tiền và dễ dàng sử dụng hơn như khẩu trang.... Đồng thời, chính phủ các nước cũng sẽ đưa ra quyết định phù hợp hơn về thời điểm nào là lúc buộc phải triển khai các hạn chế nghiêm ngặt như phong tỏa.
Bên cạnh đó, 2 năm qua cũng chứng kiến sự đóng góp to lớn về nhân lực chống dịch, bảo vệ cuộc sống trên toàn thế giới. Nổi bật có thể kể đến các giáo viên đến từng nhà phát tài liệu học cho học sinh, hay đội ngũ nhân viên y tế đến từng nhà để đảm bảo rằng mọi người dân đều có cơ hội được tiêm phòng vaccine COVID-19.
Một thách thức vẫn còn tồn tại là sự bất bình đẳng trong việc phân bổ vaccine. Trong tương lai, chúng ta cần thay đổi cách thế giới phân bổ liều lượng vaccine, cũng như tìm cách sản xuất vaccine nhanh hơn nữa, bao gồm mở rộng năng lực sản xuất vaccine toàn cầu và giúp nhiều quốc gia có thể tự phát triển, sản xuất, phê duyệt vaccine để sử dụng cho mọi người.
Chống lại thông tin sai lệch cũng là một vấn đề cần phải quan tâm và giải quyết sớm nhất có thể.
Về nỗ lực hành động chống lại khí hậu, nhìn chung năm 2021 cũng đã chứng kiến những tiến bộ tích cực. Nhận thức hiện nay rằng đổi mới phải là yếu tố hàng đầu của bất kỳ kế hoạch nào để hướng đến mục tiêu Không phát thải vào năm 2050 đang ngày càng được mở rộng.
2021 chính là năm để thế giới nhìn thấy tương lai số hóa của mình. Điều này được nhìn thấy rõ nhất khi bàn về làm việc từ xa, số hóa giáo dục, telehealth...
Có thể nói rằng, thế giới đang thích nghi tốt với một cuộc sống “bình thường mới”.
Đan Lê (Lược dịch từ GatesNotes)