Năm 2010 dần khép lại, lãnh đạo tỉnh đánh giá công tác DS-KHHGĐ có những thành công nhất định, cụ thể là gì, thưa bác sĩ?
Năm 2010, ngành DS-KHHGĐ tỉnh nhà được triển khai trong điều kiện có nhiều thuận lợi, tiếp tục nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh và sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể nên đã đạt được kết quả khá tốt. Các chỉ tiêu đều đạt và vượt so với kế hoạch được giao. Tổng các biện pháp tránh thai hiện đại đạt khá cao so với cùng kỳ năm 2009 (đạt 101,3%). Mức giảm sinh 0,3%o (KH 0,3%o), tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 1,16% (KH 1,2%), tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên 18,1% (giảm so với năm 2009 là 1,3%) và tỷ lệ cặp vợ chồng áp dụng BPTT là 70% (đạt kế hoạch đề ra). Tổ chức bộ máy làm công tác DS-KHHGĐ các cấp đến nay về cơ bản đã ổn định. Công tác thông tin giáo dục, tuyên truyền tiếp tục được đẩy mạnh và tổ chức với nhiều nội dung, hình thức phong phú, đa dạng, góp phần làm cho các tầng lớp nhân dân chuyển biến nhận thức và có hành vi đúng về lĩnh vực DS - KHHGĐ. Mô hình “Xã, phường, cụm dân cư không có người sinh con thứ 3 trở lên” được đẩy mạnh, việc xây dựng và duy trì các hoạt động của mô hình lồng ghép với việc đưa chính sách dân số vào hương ước, quy ước của làng, thôn bản, tổ dân phố văn hoá. Toàn tỉnh có 1.144 cụm (chiếm 88,2 %) đăng ký xây dựng mô hình. Đến thời điểm hiện nay đã có 54 cụm dân cư đạt 04 năm (giai đoạn 2006-2009) và 14 cụm dân cư đạt kết quả 03 năm liền (giai đoạn 2007-2010) không có người sinh con thứ 3 trở lên được UBND tỉnh tặng bằng khen.
Chương trình nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc SKSS - KHHGĐ và tăng cường đưa dịch vụ KHHGĐ đến vùng khó khăn, vùng đông dân có mức sinh và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao được thực hiện thường xuyên và trong các đợt cao điểm đã tạo điều kiện thuận lợi cho các nhóm đối tượng tiếp cận dịch vụ, góp phần hoàn thành chỉ tiêu về DS-KHHGĐ. Các hoạt động nâng cao chất lượng dân số được quan tâm và tập trung thực hiện, thông qua việc triển khai các mô hình can thiệp nâng cao chất lượng dân số như mô hình “Kiểm tra sức khỏe và tư vấn tiền hôn nhân, đề án sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh, triển khai tuyên truyền giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, hạn chế tảo hôn miền núi...
Ngoài ra, việc triển khai hiệu quả các nội dung hoạt động của Đề án kiểm soát dân số vùng biển, đảo và ven biển và Dự án Phòng chống HIV/AIDS cho thanh niên,… đã được các cấp, các ngành, đoàn thể đánh giá cao và thu hút sự hưởng ứng của cộng đồng dân cư.
Lảnh đạo tỉnh chúc mừng những kết quả đạt được của ngành DS-KHHGĐ tỉnh
Thưa bác sĩ, kinh nghiệm được đúc kết từ những thành công đó là gì?
Những kết quả, thành công trên chúng tôi có thể rút ra được những bài học kinh nghiệm đó là, nhờ có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở, đi đôi với việc kiểm tra thường xuyên sâu sát và nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan đơn vị. Phát huy được sức mạnh của các ban ngành đoàn thể thông qua việc lồng ghép nội dung dân số với các hoạt động của đơn vị. Bên cạnh đó, công tác dân số được xã hội hoá cao, thu hút sự tham gia tích cực của cả cộng đồng dân cư. Điều nữa là bộ máy hoạt động của ngành đã được kiện toàn, thống nhất và dần đi vào ổn định. Đội ngũ cán bộ chuyên trách, cộng tác viên từ tỉnh đến cơ sở có năng lực, trách nhiệm và nhiệt tình, được đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, không ngừng nâng cao năng lực quản lý, tổ chức thực hiện chương trình đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao. Công tác truyền thông luôn có đổi mới cả nội dung lẫn phương pháp, đa dạng hóa các kênh truyền thông, xây dựng mô hình truyền thông đặc thù với từng vùng miền. Hoạt động truyền thông triển khai có trọng tâm, trọng điểm, đúng nhóm đối tượng, đi đôi với việc đáp ứng kịp thời đa dạng các dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ. Song song với việc thực hiện các nhiệm vụ để tiếp tục giảm sinh thì vấn đề nâng cao chất lượng dân số được quan tâm thực hiện thông qua việc triển khai các mô hình.
Với những con số chúng tôi nêu trên, có thể xem là một nỗ lực, thành công đáng kể, nhưng hiện tại và tương lai công tác DS-KHHGĐ vẫn đang đối mặt với khó khăn thách thức về quy mô dân số, cơ cấu dân số, chất lượng dân số... Vì vậy, chúng tôi vẫn tiếp tục xác định xây dựng mục tiêu trong năm 2011 phải phấn đấu, đạt mức giảm sinh 0,3%o; tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 1,14%; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên 16,5-17%, giảm 1-1,5%, đồng thời thực hiện tốt các mô hình nâng cao chất lượng dân số. Để đạt mục tiêu đó, chúng tôi tích cực tham mưu cho lãnh đạo Đảng, chính quyền tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác DS-KHHGĐ, đồng thời ban hành các văn bản liên quan để chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ tại địa phương phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Xây dựng chương trình hành động thực hiện Chiến lược DS-SKSS giai đoạn 2011-2020 và triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia DS-KHHGĐ giai đoạn 2011-2015...
Xin cám ơn bác sĩ về cuộc trao đổi này.
Minh Văn ( thực hiện)