Thuốc lá cướp đi sinh mạng của gần 6 triệu người mỗi năm, trong đó có hơn 5 triệu người đang và đã từng hút thuốc, và hơn 600.000 người không hút thuốc nhưng bị tiếp xúc thụ động với khói thuốc của người khác. Nếu không thực hiện ngay những biện pháp kiểm soát thuốc lá hiệu quả, thì số người chết hàng năm do thuốc lá có thể tăng lên hơn 8 triệu vào năm 2030.Gần 80% trong số hơn một tỉ người hút thuốc lá trên thế giới sống ở các nước có thu nhập thấp và trung bình.
Trong khói thuốc lá có hơn 7.000 hóa chất, trong đó có ít nhất 70 chất có khả năng gây ung thư.Khoảng 40.000 ca tử vong mỗi năm do các bệnh liên quan đến thuốc lá gây ra là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam, tức là hơn 100 người chết vì thuốc lá mỗi ngày. Nếu không có can thiệp khẩn cấp, ước tính số tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá mỗi năm sẽ tăng lên thành 70.000 người vào năm 2030.
Kết quả Điều tra tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại Việt Nam năm 2015 cho thấy: So với năm 2010, tỷ lệ hút thuốc ở cả nam và nữ có xu hướng giảm từ 23,8% xuống 22,5%, tỷ lệ hút thuốc lá điếu chung giảm từ 19,9% xuống 18,2%. Điều tra năm 2015 cũng cho thấy tỷ lệ hút thuốc lá thụ động giảm đáng kể ở tất cả địa điểm. Giảm mạnh nhất là tại trường đại học với mức giảm từ 54,3% xuống 37,9%; trên các phương tiện giao thông công cộng giảm từ 34,4% xuống 19,4%. Đặc biệt, tại các khu vực thành thị: Tỷ lệ hút thuốc chung giảm đáng kể từ 23,3% xuống 20,6%. Bên cạnh đó, nhận thức về tác hại đến sức khỏe của việc hút thuốc và hút thuốc thụ động cũng tăng so với năm 2010. Tỷ lệ người tin rằng hút thuốc gây các bệnh đột quỵ, tim mạch và ung thư phổi tăng từ 55,5% lên 61,2%. Tỷ lệ người tin rằng hút thuốc thụ động gây các bệnh ngu y hiểm tăng từ 87,0% lên 90,3%.
Sản lượng thuốc lá điếu của Việt Nam liên tục tăng từ năm 2000, trong khi đó giá bán và thuế thuốc lá vẫn thấp. Thuế thuốc lá chiếm chưa tới 45% giá bán lẻ, thấp hơn nhiều so với mức 65% đến 80% mà Ngân hàng Thế giới khuyến nghị, khiến thuốc lá được bán rất rẻ. Giá một bao thuốc 20 điếu của nhãn hiệu phổ biến nhất ở Việt Nam chỉ ở mức khoảng 0,75 đô la Mỹ.
Khảo sát toàn quốc mới đây cho thấy 73% người trưởng thành nói họ ủng hộ tăng thuế thuốc lá. Việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnhtrên vỏ bao thuốc lá là điều hết sức cần thiết. Nhưng theo WHO khuyến cáo tốt nhất là đóng gói trơn.Vì đóng gói thuốc lá trơn nhằm giảm sự hấp dẫn của các sản phẩm thuốc lá, hạn chế sử dụng bao bì thuốc lá như là một hình thức quảng cáo.
Nguyễn Văn Cương – TTTTGDSK tỉnh (Tổng hợp)