Thế giới có thể đối mặt với nắng nóng kỷ lục trong năm nay do hiện tượng El Nino quay trở lại. Ảnh: Luke Miller/ Laodong |
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) của LHQ ước tính hiện có khoảng 60% khả năng El Nino sẽ phát triển vào cuối tháng 7 và 80% khả năng hiện tượng này sẽ phát triển vào cuối tháng 9 năm nay.
El Nino là một kiểu khí hậu tự nhiên thường liên quan đến việc tăng nhiệt độ trên toàn thế giới, xảy ra trung bình cứ sau 2 đến 7 năm và mỗi đợt thường kéo dài từ 9 - 12 tháng.
Các sự kiện El Nino thường liên quan đến lượng mưa tăng lên ở các vùng phía nam Nam Mỹ, miền nam nước Mỹ, vùng Sừng châu Phi và Trung Á. Nhưng đồng thời, El Nino cũng có thể gây hạn hán nghiêm trọng ở Australia, Indonesia và một số khu vực phía nam châu Á. Lần gần đây nhất El Nino xảy ra là vào năm 2018-2019.
Tuy nhiên, kể từ năm 2020, thế giới đã phải hứng chịu một đợt La Nina - hiện tượng trái ngược với El Nino, kéo dài đặc biệt. Đợt La Nina này đã kết thúc vào đầu năm nay, nhường chỗ cho các điều kiện trung tính hiện tại.
Chưa hết, LHQ cũng cho biết 8 năm qua là “thời kỳ nóng nhất từng được ghi nhận”, mặc dù hiệu ứng làm mát của La Nina đã kéo dài gần một nửa giai đoạn đó. Nếu không có La Nina, tình hình gia tăng nhiệt độ có thể còn tồi tệ hơn.
Trong một tuyên bố, Giám đốc WMO Petteri Taalas cho rằng La Nina “đóng vai trò như một chiếc phanh tạm thời đối với sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu”. Với tình hình hiện tại, ông cảnh báo sự phát triển của El Nino rất có thể sẽ dẫn đến một đợt nắng nóng mới trên toàn cầu và làm tăng khả năng phá vỡ các kỷ lục về nhiệt độ.
Thời tiết khắc nghiệt hơn
Ở giai đoạn này, không có dấu hiệu nào để có thể dự báo cường độ hay thời gian của hiện tượng El Nino sắp tới. Đợt El Nino gần đây nhất được đánh giá yếu, nhưng lần trước đó, từ năm 2014 đến năm 2016, được coi là mạnh, với những hậu quả thảm khốc.
Theo WMO, năm 2016 là “năm nóng nhất được ghi nhận do ‘sự kiện kép’ của hiện tượng El Nino rất mạnh và sự nóng lên do con người gây ra từ khí nhà kính”.
Do hiệu ứng El Nino đối với nhiệt độ toàn cầu thường diễn ra vào năm tiếp theo sau khi nó xuất hiện, nên tác động có thể sẽ rõ ràng nhất vào năm 2024, báo cáo của WMO cho biết.
Vì vậy, “thế giới nên chuẩn bị cho sự phát triển của El Nino”, ông Taalas khuyến nghị, và cho rằng hiện tượng này có thể mang lại “khoảng nghỉ” sau hạn hán ở vùng Sừng châu Phi và các tác động khác liên quan đến La Nina, nhưng cũng có thể gây ra nhiều hiện tượng thời tiết và khí hậu khắc nghiệt hơn. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của các hệ thống cảnh báo sớm hiệu quả “để đảm bảo an toàn cho mọi người”.
Cũng theo WMO, không có sự kiện El Nino nào giống nhau và tác động của chúng phụ thuộc một phần vào thời gian diễn ra trong năm, đồng thời khẳng định tổ chức này và các cơ quan khí tượng quốc gia sẽ theo dõi chặt chẽ diễn biến.