leftcenterrightdel
Cựu chiến binh viếng Nghĩa trang Liệt sĩ. Ảnh: Bảo Phước 

Trời vừa qua trưa, nắng như đổ lửa nhưng các cựu sinh viên văn khoa đến từ mọi miền đất nước lòng xốn xang hướng đến nơi sâu thẳm. Bước lên từ những bậc thang đã thấy có đông du khách có mặt tại nghĩa trang chờ viếng và đang tiến dần tới các khu mộ, phần mộ để thắp hương. Chúng tôi phải chờ đợi mấy đoàn mới đến lượt đoàn mình vào viếng. Trước chúng tôi, là một đoàn là những thanh niên trong trang phục màu tím trang nghiêm làm lễ trước Tượng Đài. Tôi hỏi một bạn trong đoàn, em cho biết, đây là đoàn thanh niên ở cơ quan Ngân hàng tỉnh Hà Nam, từ miền Bắc vào. Đến lượt chúng tôi, những cựu sinh viên văn khoa nay đã là ông, là bà trong đồng phục áo đỏ và sao vàng màu cờ của Tổ quốc. 

Hơn 10.000 liệt sĩ đã nằm lại nơi đây. Họ, những chàng trai, cô gái từ khắp mọi miền đất nước chia tay gia đình, người thân lên đường ra trận theo tiếng gọi của Tổ quốc và đã vĩnh viễn không trở về. Phần lớn những liệt sĩ đã ngã xuống khi mới bước vào tuổi mười tám, đôi mươi, nhiều người còn chưa có người yêu, chưa biết đến nụ hôn đầu. Họ là những anh bộ đội, những cô thanh niên xung phong tuổi đời đang phơi phới đã chia tay gia đình, người thân lên đường ra trận theo tiếng gọi của Tổ quốc một cách vô tư. Nhưng họ không quay trở về nhà mà yên nghỉ lại nơi này.  

Đi thắp hương cùng các bạn, nhìn thấy hoa tươi, hương tỏa ngát trên mộ các liệt sĩ, ai cũng lặng yên, mắt ngấn lệ. Tới đây, ai cũng có ý thức giữ yên lặng khi đi lại, nói chuyện để không làm ảnh hưởng tới giấc ngủ của các liệt sĩ. Trong lòng mỗi người trào dâng sự xúc động, nghẹn ngào. Đó không chỉ niềm thương tiếc, xót xa mà xen lẫn sự khâm phục, lòng biết ơn. Bạn tôi, Phạm Thị Huyền Tân, từ thành phố mang tên Bác về với miền đất lửa nói: “Mình đến thăm Nghĩa Trang Liệt sĩ Trường Sơn lần thứ 5, và lần nào cũng xúc động. Mình sinh ra thời chiến tranh, nhưng thanh xuân lại được học đại học, được sống trong hòa bình, khi đến đây càng thấy cái giá của hòa bình. Để có hòa bình, để có cuộc sống tươi đẹp hôm nay, cha, anh của chúng ta đã đổi bao xương máu, đã cống hiến cả tuổi thanh xuân vì độc lập của đất nước”.

Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn xa xôi là vậy, nhưng hằng năm, cũng có hàng ngàn lượt khách đến thăm viếng trong niềm biết ơn chân thành. Những ngày tháng 7 hàng năm, mùa tri ân, Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn đón hàng triệu lượt người thăm viếng. Trong đoàn người từ khắp nơi đổ về Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, có những đoàn là học sinh, sinh viên, thanh niên các cơ quan, doanh nghiệp, là người vợ tới thăm chồng, các con tới viếng cha, nhiều phụ nữ tóc đã bạc thăm lại người yêu, những người cựu binh về lại chiến trường xưa thăm đồng đội. Ai cũng muốn tự tay thắp nén hương, nghiêng mình trước anh linh các liệt sĩ đã hy sinh vì nền hòa bình của đất nước. Trò chuyện với em Trần Văn Nhân, cán bộ ban quản lý Nghĩa trang, người đã gắn bó nhiều năm ở nơi này, em cho biết: “Thời gian nào trong năm, Nghĩa trang Trường Sơn cũng thu hút du khách. Mỗi năm, nơi đây đã đón hàng triệu lượt người đến thăm viếng. Tháng 7 hàng năm, tháng cao điểm, mỗi ngày nghĩa trang phục vụ vài chục đến vài trăm đoàn khách trên khắp cả nước. Nhất là vào các ngày thứ bảy và chủ nhật thì khách gần xa đến thăm viếng rất đông”.

Chiến tranh đã cách chúng ta tới nay là 48 năm, nhưng mỗi lần đến đây là thêm một lần biết thêm những điều mới mẻ. Đến đây mới thấy hết sự vĩ đại, thiêng liêng của cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc. Đến đây, càng thấu hiểu về lòng yêu nước và khát vọng độc lập tự do của những người con đất Việt. Nơi này mãi ấm tình người, mãi là điểm đến văn hóa linh thiêng của đất nước. 

Nguyên Anh