Trong những bức hình, mọi người đang xới đất, vào luống ở khu vườn trước ngôi nhà. Những bao hạt ngò, cải, xà lách, rau dền, tần ô được mẹ để dành từ mùa trước, bây giờ rơi xuống, sắp sửa nhú mầm non. Ông, bà, ba, mẹ, em trai, em dâu và mấy đứa cháu loanh quanh in dấu trong mảnh vườn, người nào cũng vừa làm vừa rộn ràng cười nói. Gia đình đầm ấm bao giờ cũng gợi rõ cảm giác mùa xuân.

Ở quê tôi bây giờ vẫn còn nhiều đất, nhưng chỉ những gia đình có người già mới còn giữ được những khu vườn hài hòa màu xanh, trĩu cành hoa trái. Người ở quê nôn nao tết khi những mảnh vườn liên tục được xới đất, làm cỏ. Thời điểm này, các gian bếp cũng rục rịch nấu nướng, xông, sên. Nhìn khói bay, nhìn cảnh người đi ra đi vào liên tục từ lối cửa hông, ang nước, tôi như đoán được, ngửi được những mùi thơm thật thơm. Những bánh, kẹo, dưa, mứt chế biến bằng thói quen, công thức không đổi mà sao năm nào tầm này vị giác cũng thòm thèm, nôn nao.

Ở quê, những ngày cuối năm nông nhàn nên càng ngóng tết, còn người ở phố, tết cũng vô hình tìm đến trong tâm thức, suy nghĩ bao người. Những người đàn ông trong gia đình lo tăng ca, “cày cuốc” để đem tiền về cho vợ, đem tiền về cho mẹ. Gương mặt giới phụ nữ lại toát rõ vẻ ưu tư. Chị em đang suy tính, sắp xếp lại các khoản chi phí, quà cáp, những cuộc thăm xa, viếng gần trong hơn tuần nghỉ lễ.

Tôi còn nhớ, cuối năm kia, cuối năm kìa hay gần nhất là trong những cuộc gặp vào tháng Chạp năm ngoái, tôi và đứa bạn thân hễ gặp nhau là tự động bật ra câu cửa miệng: “Bây giờ chỉ có trẻ con mới thích tết, người lớn tụi mình chỉ cấp tập, mệt mỏi, có gì mà trông”. Khẳng định như tuyên ngôn nhưng rồi nội dung của cuộc nói chuyện sau đó của hai đứa cũng chẳng có gì khác ngoài những cảm xúc về tết. Chúng tôi kháo nhau năm nay sẽ mua mấy bộ áo quần mới cho con, có nên sắm lại đôi giày cho chồng, sẽ chưng loại hoa gì, đặt bánh ở hàng nào ngon, giò thủ, chả lụa, trái cây địa chỉ nào uy tín, chất lượng nhưng vẫn giữ được mức giá vừa phải? Thế đấy, dù năm dư, năm khó thì gia đình nào đến tết cũng vun vén, đắp đổi được cái tết theo tiêu chuẩn của riêng mình.

Những sớm mùa đông bây giờ se se, gần trưa, không gian phủ đầy nắng ấm, một mùi nhang trầm tỏa ra từ góc quán quen cũng bất giác làm ta nhớ đêm giao thừa quây quần trao đi bao lời chúc nhau.

Tết đâu chỉ là một “lập trình” có sẵn, tết là sự chờ đợi, là cuộc hẹn của tình thân khi trái tim ai cũng nôn nao, tha thiết những hình dung.

DIỆU THÔNG