Tiềm năng kinh tế từ những cánh rừng ở Thừa Thiên Huế là rất lớn |
Đến nay, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Việt Nam đã tiếp nhận số tiền thanh toán đợt 1 từ WB là 41,2 triệu USD và đã giải ngân toàn bộ để các tỉnh khẩn trương lập kế hoạch chi trả cho các chủ rừng thuộc 6 tỉnh Bắc Trung Bộ; trong đó Thừa Thiên Huế giải ngân được 107 tỷ đồng.
Bắt đầu từ tháng 2/2020, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và WB đã ký "Thỏa thuận giảm phát thải vùng Bắc Trung Bộ" giai đoạn 2018 - 2024. Các địa phương này, gồm 6 tỉnh là Thừa Thiên Huế, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị có hơn 3,1 triệu ha đất có rừng với độ che phủ 57,4% (chiếm hơn 21,2% diện tích rừng cả nước).
Rừng ở Thừa Thiên Huế được xem là nguồn tài nguyên quý. Đến nay, địa phương này đã thực hiện 4/5 dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) nhằm bảo vệ xói mòn đất đai; điều tiết, duy trì nguồn nước cho sản xuất phát triển kinh tế; hấp thụ, lưu trữ carbon của rừng, giảm phát thải khí nhà kính từ hạn chế mất rừng, suy thoái rừng; tạo vẻ đẹp cảnh quan, bảo tồn đa dạng sinh học hệ sinh thái rừng cho kinh doanh dịch vụ du lịch…
Giai đoạn từ năm 2011 - 2022, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Thừa Thiên Huế đã chi trả hơn 320 tỷ đồng cho gần 600 chủ rừng quản lý (đơn vị, tổ chức, hộ cá nhân, gia đình). Tổng diện tích rừng được chi trả gần 160.000ha/283.000ha rừng của tỉnh (chiếm hơn 54%). Điều này góp phần giữ vững độ che phủ rừng của tỉnh (57,4%); đồng thời tạo thêm nhiều việc làm, mang lại thu nhập đáng kể cho hàng nghìn lao động địa phương.
Theo các chuyên gia, tín chỉ carbon rừng được tạo ra từ các hoạt động dự án giảm phát thải nhà kính, như giảm mất rừng và suy thoái rừng; tăng cường hoạt động trồng rừng, tái trồng rừng, tái tạo thảm thực vật và hoạt động tăng cường quản lý rừng… Ở khu vực Bắc Trung Bộ là nơi có trữ lượng carbon rừng rất cao. Hiện nay khu vực này có 16,21 triệu tấn CO2, lượng chuyển nhượng kết quả giảm phát thải theo ERPA đã ký là 10,3 triệu tấn CO2, lượng giảm phát thải còn dư: 5,91 triệu tấn CO2. Với lượng còn thừa hiện tại có thể thỏa thuận để bán thu nguồn kinh phí cho quốc gia. Vừa qua Việt Nam chỉ mới thực hiện bán tín chỉ carbon rừng đối với thị trường tự nguyện quốc tế, còn chưa thực hiện thị trường bắt buộc ở trong nước đối với các cơ sở, đơn vị phát thải lớn.
Đến năm 2028 Chính phủ sẽ hoàn thiện cơ chế sàn tín chỉ carbon quốc gia, sau khi hình thành đơn giá tín chỉ carbon rừng sẽ được điều tiết theo thị trường chắc chắn đơn giá sẽ cao hơn so với 5 USD/tấn CO2 như hiện nay.
Có thể thấy, từ việc chuyển nhượng cho WB 10,3 triệu tấn CO2 ngoài việc tạo uy tín cho thực hiện thị trường carbon, thu được 51,5 triệu USD đã giúp Việt Nam xây dựng được hệ thống theo dõi cũng như có các số liệu cơ sở ban đầu để thực hiện đúng và đủ lượng hấp thụ CO2, qua đó sẽ tăng lên đáng kể lượng tín chỉ carbon rừng. Đồng thời, góp phần thực hiện cam kết của Quốc gia về giảm phát thải khí nhà kính để đạt mục tiêu của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu được thông qua tại Hội nghị lần thứ 21 (COP21).