Người dân Pakistan sơ tán trong một trận lũ lịch sử năm 2022. Ảnh: AP/Laodong 

Báo cáo từ Dự án Giảm nợ cho Phục hồi xanh và toàn diện (DRGR) cho thấy, 47 quốc gia đang phát triển có nguy cơ mất khả năng thanh toán trong vòng 5 năm tới – tức chạm ngưỡng “vỡ nợ nước ngoài” theo định nghĩa của IMF, nếu họ cố gắng đầu tư cho các biện pháp cần thiết để đạt được các mục tiêu về khí hậu của Chương trình nghị sự 2030 và Thỏa thuận Paris.

Ông Kevin Gallagher, Giám đốc Trung tâm Chính sách Phát triển Toàn cầu của Đại học Boston,nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của tình hình, nói rằng các quốc gia này sẽ gặp khó khăn về nợ nần cao đến mức có nguy cơ vỡ nợ trong môi trường nợ hiện tại.

Ngoài ra, 19 quốc gia đang phát triển đang ở trong tình trạng thiếu thanh khoản để đáp ứng các mục tiêu chi tiêu mà không có sự hỗ trợ từ bên ngoài, mặc dù họ chưa gần đến ngưỡng vỡ nợ.

Bên cạnh việc kêu gọi xóa nợ cho các quốc gia dễ bị tổn thương nhất và tăng khả năng tiếp cận tài chính, cũng như tăng cường tín dụng với giá cả phải chăng, báo cáo của DRGR cũng kêu gọi cải tổ cấu trúc tài chính toàn cầu một cách mạnh mẽ. Ông Gallagher bày tỏ nhu cầu cấp thiết phải huy động thêm vốn và giảm chi phí vốn để các quốc gia này có cơ hội đáp ứng các mục tiêu phát triển và khí hậu của họ.

Là sự hợp tác giữa Trung tâm Chính sách Phát triển Toàn cầu của Đại học Boston, Heinrich-Böll-Stiftung, Trung tâm Tài chính Bền vững, SOAS và Đại học London, dự án DRGR cũng thúc giục IMF điều chỉnh lại cách tính toán tính bền vững của nợ - những đánh giá nghe có vẻ phức tạp nhưng rất quan trọng để xác định số tiền mà các quốc gia không thể trả được.

Nếu IMF xác định một quốc gia có thể xử lý một khoản nợ quá cao, quốc gia đó có thể gánh chịu những khoản thanh toán không thể chi trả - từ đó có thể đẩy họ trở lại tình trạng vỡ nợ.

DRGR cho rằng, IMF - cơ quan đang tiến hành đánh giá các phân tích trong nhiều năm qua, cần phải tính đến việc kết hợp các nhu cầu chi tiêu cho khí hậu, cũng như các “biện pháp đệm” cho các cú sốc khác nhau, từ các sự kiện khí hậu, khủng hoảng kinh tế… cho đến đại dịch.

Báo cáo cảnh báo nếu cộng đồng quốc tế không hành động nhanh chóng và thống nhất để đưa ra các biện pháp giảm nợ toàn diện khi cần thiết, cung cấp thanh khoản mới, các khoản tài trợ và tài trợ phát triển ưu đãi, thì “cái giá phải trả cho việc không hành động sẽ là rất lớn”.

Được biết, lời kêu gọi cải cách này được đưa ra vào thời điểm quan trọng khi cộng đồng quốc tế đang xem xét các cơ chế tài chính cần thiết để hỗ trợ các nước đang phát triển trong quá trình chuyển đổi sang các nền kinh tế bền vững và thích ứng với khí hậu.

TỐ QUYÊN (Lược dịch từ Reuters)