 |
| Việc họp chợ lấn chiếm lòng, lề đường tại chợ Tân An (phường Thuận An) |
Nguyên nhân có thể do người điều khiển phương tiện vi phạm quy định khi tham gia giao thông dẫn đến tai nạn, nhưng nếu như các chợ đó không nằm gần đường, nếu không có tình trạng họp chợ tự phát, lấn chiếm lòng, lề đường thì hậu quả các vụ tai nạn sẽ nhẹ hơn.
Tại Thừa Thiên Huế, tình trạng chợ được bố trí xây dựng sát những con đường lớn không phải là ít.
Tuyến Quốc lộ 49 qua phường Thuận An, TP. Huế thường có mật độ lưu thông đông, bởi đây là con đường lớn nối khu vực ven biển với trung tâm thành phố. Hàng ngày có rất nhiều xe tải trọng lớn vận chuyển hàng hóa đi và đến cảng Thuận An.
Chợ Tân An nằm trên tuyến Quốc lộ 49 gần trụ sở UBND phường Thuận An, cứ tầm 4-5 giờ sáng thì việc buôn bán đã đông. Nhưng điều lạ sự buôn bán náo nhiệt chỉ xảy ra ở đoạn đường dài khoảng 200m ở trước chợ. Ở đó người ta chiếm dụng 2 bên vỉa hè, lòng tuyến Quốc lộ 49 để buôn bán hàng hải sản đầm phá vì sự tiện lợi. Mặc cho tiếng còi xe, người bán kẻ mua cứ thản nhiên kỳ kèo “bớt một thêm hai”. Cho đến tầm 7-8 giờ sáng thì khu vực này mới vãn người.
Tình trạng này đã xảy ra từ lâu bất chấp sự quyết liệt của lực lượng công an, đô thị phường… tuyên truyền, nhắc nhở, xử phạt, cưỡng chế không cho họp chợ ven đường.
Ở TP. Huế không chỉ có chợ Tân An mà còn khá nhiều ngôi chợ được quy hoạch xây dựng sát với đường lớn, như chợ Cống, An Cựu… Cứ mỗi lần cao điểm thì những tuyến đường ở đây luôn ùn tắc vì lưu lượng lưu thông lớn, người bán tràn ra đường, người mua ngồi trên xe để trả giá.
Đặc biệt, tuyến đường Nguyễn Gia Thiều là con đường huyết mạch ở phía đông TP. Huế, nối Đà Nẵng với Quảng Trị với lưu lượng phương tiện khá đông. Vào những sáng bình thường, muốn lái ô tô đi qua đoạn đường trước chợ đầu mối Bãi Dâu đến khu vực giết mổ gia súc tập trung với chiều dài chỉ vài trăm mét cũng phải mất ít nhất 10 phút để chậm rãi lách qua dòng người buôn bán ở đây. Còn vào những ngày Tết, bạn hãy thử một lần lái ô tô qua đây thì mới biết được độ kiên nhẫn của mình đến mức nào. Lỡ một xe mất lái thì hậu quả khó lường.
Vào tháng 3/2024, khi Cục Đường bộ Việt Nam tham vấn tỉnh Thừa Thiên Huế và Quảng Trị về việc cấm phương tiện lớn lưu thông trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn thì đã có nhiều ý kiến lo ngại bởi nguy cơ gia tăng tai nạn giao thông trên Quốc lộ 1A, bởi lượng xe lớn đổ về tuyến đường này.
Vì vậy, văn bản góp ý của Ban An toàn giao thông tỉnh gửi Cục Đường bộ Việt Nam vào ngày 29/3 cũng khẳng định, tuyến Quốc lộ 1A đi qua địa bàn tỉnh dài 113,3km với quy mô 4 làn xe, dọc tuyến có 2 bệnh viện, 8 chợ và 46 trường học tiếp giáp dọc con đường này. Ở huyện Phong Điền có chợ Phò Trạch, An Lỗ; ở thị xã Hương Thủy có chợ Thần Phù; huyện Phú Lộc có chợ Thừa Lưu… hiện vẫn còn nằm sát với Quốc lộ 1A cũng là nỗi ám ảnh đối với cánh tài xế.
Chợ là nơi tập trung đông người nên trước cổng chợ luôn đông đúc. Việc xây chợ cạnh đường đã tạo áp lực giao thông ở khu vực đó lên bội phần. Theo quy định, việc kinh doanh, buôn bán được chính quyền bố trí trong các ki-ốt, mái đình ngôi chợ nhưng quá trình hoạt động đã xuất hiện tình trạng chợ tự phát lấn ra đường.
Lúc đầu họ lén lút đặt cái rá, mẹt rau ra bán chớp nhoáng cho người đi đường tiện dừng lại mua, bị chính quyền xua đuổi thì bưng chạy. Nhưng dần dà thấy buôn bán có khách, có thu nhập, mà chẳng phải đóng bất kỳ loại phí, thuế nào thì họ làm liều, biến vỉa hè, lòng đường thành chỗ bán của mình mặc cho chính quyền ra sức ngăn cản. Rồi một số người dân ở gần chợ tự xây ki-ốt cho thuê, người bán có cơ sở mà chẳng sợ bị đẩy đuổi, vậy là chợ vô hình chung được mở rộng.
Quay lại khoảng 10 năm trước, nếu đi theo Quốc lộ 1A về hướng Nam, khi qua huyện Phú Lộc sẽ gặp rất nhiều chợ nằm sát đường. Nhưng kể từ khi tuyến đường huyết mạch này được bắt đầu mở rộng thì nhiều ngôi chợ như chợ Nong (xã Lộc Bổn), chợ xã Lộc Thủy… đã được di dời vào sâu bên trong, chính quyền cũng làm các đường gom vào chợ để đảm bảo an toàn giao thông.
“Nhất cận thị, nhị cận giang” – gần chợ ắt đông người sinh sống vì sự tiện lợi. Việc họp chợ tự phát, lấn chiếm lòng, lề đường là sai trái. Tuy nhiên, nếu các quy hoạch xây dựng chợ đều theo xu hướng như huyện Phú Lộc thì sẽ giảm áp lực giao thông ở các con đường chính, qua đó giảm nguy cơ tai nạn giao thông.