Theo nghiên cứu, 4.642 loài động vật có xương sống trên toàn thế giới đang bị đe dọa bởi hoạt động khai thác khoáng sản. Ảnh minh họa: Scienmag 

Theo nhiều khía cạnh, đây là cách tiếp cận đúng đắn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ở châu Âu, trung bình một chiếc xe chạy hoàn toàn bằng điện thải ra lượng CO2 chỉ bằng 1/3 so với xe tương đương chạy bằng xăng. Đây rõ ràng là tin tốt cho môi trường xung quanh và chất lượng không khí mà chúng ta hít thở.

Tuy nhiên, một nghiên cứu mới được công bố đã tiết lộ những tổn thất tiềm ẩn về môi trường và con người khi chúng ta chuyển sang năng lượng sạch.

Các thành phần chính của pin cung cấp năng lượng cho xe điện và xe hybrid (còn gọi là xe lai, sử dụng kết hợp giữa động cơ điện và động cơ xăng), và được chứa trong các tấm pin mặt trời và tua bin gió là coban và lithium. Được cho là đánh giá toàn cầu đầy đủ nhất từng được thực hiện về mối đe dọa đối với đa dạng sinh học từ hoạt động khai thác khoáng sản, nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Current Biology tuần này phát hiện ra rằng, các hoạt động khai thác đa dạng - bao gồm cả hoạt động khai thác khoáng sản thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh - thường diễn ra trong hoặc gần một số điểm nóng về đa dạng sinh học có giá trị nhất thế giới.

Theo các tác giả nghiên cứu, 4.642 loài động vật có xương sống khác nhau trên toàn thế giới đang bị đe dọa bởi hoạt động khai thác khoáng sản và trớ trêu thay, rủi ro lớn nhất đối với các loài đến từ việc khai thác các vật liệu cơ bản cho quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch, chẳng hạn như lithium và coban. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc khai thác đá vôi – nguyên liệu cần thiết để sản xuất xi măng làm vật liệu xây dựng, cũng đang khiến nhiều loài gặp nguy hiểm.

Ngoài ra, nghiên cứu phát hiện ra rằng từ năm 2000 - 2018, hoạt động thăm dò hoặc khai thác mỏ đã khiến 78% các khu bảo tồn toàn cầu bị xuống cấp, thu hẹp quy mô hoặc mất các loài trong danh sách được bảo vệ.

Trong tất cả các loài động vật có xương sống, nghiên cứu phát hiện ra rằng cá có nguy cơ đặc biệt cao do khai thác khoáng sản (2.053 loài), tiếp theo là bò sát, lưỡng cư, chim và động vật có vú. Các loài phụ thuộc vào môi trường sống nước ngọt và các loài có phạm vi phân bố nhỏ có nguy cơ đặc biệt cao. Và mặc dù nghiên cứu không tính đến tác động của khai thác khoáng sản đối với động vật không xương sống hoặc thực vật, nhưng các tác giả tin rằng hoạt động này cũng nhiều khả năng là một “rủi ro đáng kể” đối với các nhóm kể trên.

Từ đó, các nhà nghiên cứu cho rằng chính phủ và ngành khai thác nên tập trung vào việc giảm ô nhiễm do khai thác gây ra để giảm thiểu tình trạng mất đa dạng sinh học liên quan đến hoạt động khai thác khoáng sản.

TỐ QUYÊN (Lược dịch từ The Guardian)