Đối thoại có ý nghĩa sẽ định vị ASEAN là tiếng nói hợp phát trong bối cảnh nhân quyền toàn cầu. Ảnh minh họa: An ninh Thủ đô

Tuy nhiên, bất chấp những thành quả này, tiến trình của ASEAN vẫn đang bị cản trở bởi những khoảng cách đáng kể. Đơn cử như AICHR không có thẩm quyền điều tra các hành vi vi phạm nhân quyền và các điều khoản của AHRD thường khác với các tiêu chuẩn quốc tế. Để khắc phục những thiếu sót này, ASEAN phải thường xuyên tham gia vào các cuộc đối thoại nhân quyền và hướng tới hành động.

Được biết, đối thoại nhân quyền là điều cần thiết ở Đông Nam Á. Đây là một nền tảng để tạo điều kiện cho các cuộc đối thoại cởi mở về các vấn đề nhân quyền giữa các nước thành viên ASEAN.

Việc thường xuyên hóa đối thoại nhân quyền sẽ đảm bảo tính dự đoán và tính liên tục, thúc đẩy môi trường khu vực và đảm bảo các vấn đề về nhân quyền có thể được giải quyết liên tục.

Trong một diễn biến có liên quan, trong khi các cuộc đối thoại của ASEAN đã dần đạt được sự cởi mở và tham gia mang tính xây dựng, thách thức nhìn chung vẫn còn. Cụ thể là thách thức trong việc chuyển các cuộc thảo luận thành các kết quả có thể hành động được.

Để giải quyết điều này, AICHR nên thiết lập một hệ thống theo dõi và báo cáo về tiến trình thực hiện các khuyến nghị đối thoại trong quan hệ đối tác với các quốc gia thành viên ASEAN. Điều này sẽ mang lại cho ASEAN trách nhiệm giải trình lớn hơn, đảm bảo rằng các cam kết về nhân quyền vượt ra ngoài những động thái chỉ mang tính cử chỉ. Một quá trình được thể chế hóa, với các bản cập nhật thường xuyên về tiến trình của các quốc gia thành viên sẽ cung cấp cho ASEAN một cách tiếp cận có cấu trúc để giải quyết những thách thức về nhân quyền đang còn tồn tại trong khu vực.

Bằng cách theo dõi kết quả hữu hình từ các cuộc đối thoại, ASEAN sẽ không chỉ củng cố chế độ nhân quyền của mình, mà còn xây dựng được uy tín trên trường quốc tế. Đối thoại có ý nghĩa, toàn diện và bền vững sẽ củng cố các cam kết về nhân quyền của ASEAN và định vị ASEAN là tiếng nói hợp pháp trong bối cảnh nhân quyền toàn cầu.

Hạnh Nhi

(Lược dịch từ The Jakarta Post)