Trường Quốc Học Huế
Tôi đã có bất ngờ thú vị và xúc động khi lần đầu tiên đọc được sáng tác của những thầy cô giáo của mình, như thầy Nguyễn Văn Hoá hay cô Nguyễn Thị Thanh Quế… Tôi hiểu, phải có sự thấu hiểu và cảm xúc thật đặc biệt, thầy giáo của tôi là ông Nguyễn Văn Hoá mới có được những dòng viết: “Thương ở nơi đây/ Có một điều mà tôi chưa biết được/ Dấu chân Người trên Bia-Mộ- Thời Gian”.
Nhà thơ Mai Văn Hoan, một giáo viên của Trường Quốc Học cho rằng, viết về Bác là nhu cầu tình cảm không chỉ đối với nhà văn, nhà thơ mà còn là nhu cầu tình cảm của quần chúng nhân dân, trong đó có thầy trò Trường Quốc Học. Thầy trò Trường Quốc Học có may mắn được dạy và học trong mái trường ngày xưa Bác từng học. Chính điều này đã tạo nên nét riêng ở những sáng tác của thầy trò Trường Quốc Học.
Nguyễn Tất Thành (tức Chủ tịch Hồ Chí Minh) sống ở Huế 2 thời kỳ khoảng mười năm và học ở Trường tiểu học Pháp- Việt Đông Ba và Quốc học gần 4 năm. Là một trong 10 học sinh giỏi nhất lớp nhất Trường tiểu học Pháp- Việt Đông Ba, Nguyễn Tất Thành thi vượt cấp, vượt lớp vào học lớp đệ nhị niên học 1908-1909. “Học sinh Nguyễn Tất Thành học đều khá các môn, Hán văn không ai bì kịp, Pháp văn thì vững vàng hơn bất kỳ một học sinh Nghệ Tĩnh nào”. Bạn bè rất khâm phục “cái trí nhớ phi thường của Nguyễn Tất Thành”. Một lần, thầy giáo viết bài thuộc lòng lên bảng, cả lớp chép vào vở chưa xong thì Nguyễn Tất Thành đã thuộc lòng rồi. Theo Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Tùng, một thầy giáo người Pháp đã nhận xét về Nguyễn Tất Thành “Con người này nếu không có thiên hướng cách mạng thì có thể trở thành một nhà văn hay một nhà bác học lớn”.
Ông Vương Học Báo, Chủ nhiệm Khoa Điêu khắc Trường đại học Mỹ thuật Hà Nội là tác giả pho tượng Nguyễn Tất Thành được đặt trong khuôn viên sân Trường Quốc học hiện nay. Được Hội đồng của tỉnh tuyển chọn, bức tượng bằng bê tông, cao 3,1m và nền tượng cao, đã được khởi công xây dựng ngày 28/4/1990 và đã hoàn tất đúng vào dịp kỷ niệm 100 sinh nhật Bác Hồ.
Tôi đã cảm nhận được hài hoà và tương đồng đến kỳ lạ khi có dịp ghé thăm Trường Quốc Học, ngắm nhìn tượng đài Nguyễn Tất Thành. Và, tôi đã nghĩ đó như một biểu tượng đẹp về mối quan hệ giữa ngôi trường có bề dày truyền thống lịch sử trên 100 năm này với vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc. Đó được xem là giá trị biểu tượng văn hoá Huế, điểm đến và là sự tri ân mà các thế hệ thầy trò Trường Quốc Học dành cho người học trò xuất sắc của trường, Nguyễn Tất Thành- Hồ Chí Minh.
Đan Duy