Còn nhớ sau năm 1975, tôi theo bố mẹ về quê nội ở xóm Trường Cởi. Hình ảnh xóm làng ngày ấy cũng giống nông thôn bây giờ. Nhà nào cũng có vườn trồng rau, trồng hoa. Chỉ một xóm nhỏ, nhưng cũng non chục ngôi nhà có diện tích đất rộng hàng ngàn mét vuông. Loài hồng ấy hầu như nhà nào cũng trồng. Đó là giống hoa đồng nội hoang dại, có sức sống mãnh liệt, dễ trồng, thân cây cao hơn những loài hồng khác, quanh thân có gai nhọn và sắc, lá bẹ có khía như những loài hoa hồng khác, hợp với khí hậu và thổ nhưỡng của vùng đất Bình Trị Thiên. Ưu điểm của hoa hồng dại là có hoa nở quanh năm, kể cả giữa cái nắng chói chang của những ngày hè khắc nghiệt của miền Trung. Hoa có mùi hương thoang thoảng rất dịu ngọt; sắc hoa cũng nhẹ nhàng với nhiều màu, từ hồng nhạt đến nhung đậm. Nhiều nhà trồng hồng dại để tạo thành một bờ rào vừa an toàn lại phủ đầy hoa. Cánh hoa hồng dại không sắc sảo như những loài hoa hồng cao cấp ở Đà Lạt. Thân cây cứng cỏi, nhờ có sức sinh trưởng mạnh nên người trồng hoa dùng để giâm, ghép cho những giống hồng cao cấp khác. Thế nhưng cành hoa dại thì lại yếu ớt không đủ để cắm trong bình. Thực ra, theo một số tài liệu cho biết, loài hoa này được người Pháp mang sang Việt Nam trồng từ những năm 30 của thế kỷ trước, hoa có tên Pháp là Rosaceae, tức là hồng leo với các màu trắng tinh khôi, hồng phơn phớt, đỏ pha cam… Nhưng sau nhiều năm, hồng leo thích nghi và chuyển hoá dần thành giống hoa bản địa nên người dân gọi với cái tên đơn giản là hồng dại. Ngoài ra nó cũng có những tên gọi rất đáng yêu như tường vi hay dã tường vi.

 

Hồng dại trồng trong bùng binh trước nhà hát trung tâm

 

Từ bao giờ hồng dại cứ thưa dần rồi biến mất. Những khu vườn đầy hoa trái ngày xưa được chia lô, thu nhỏ. Những hàng rào chứa đầy hồn hoa giờ thay bằng những bức tường ngăn cách vững chãi và lạnh lẽo. Cũng bởi có đặc điểm là thân cao, tán rộng hơn nhiều so với những loài hoa khác nên hồng dại nhanh chóng bị loại trừ để tiết kiệm diện tích. Xóm tôi cũng vậy, loài hoa ấy biến mất tự bao giờ không ai còn nhớ. Vậy mà xuân này, hồng dại xuất hiện ở những vị trí trung tâm của thành phố. Không biết do hoa mới trồng, hay do ý tưởng của những nhà thiết kế, hồng dại trên các bùng binh được trồng dày và thấp, nhưng những bông hoa tỏa đầy thân cây với màu hồng nhạt, nhẹ nhàng giữa thành phố thì không lẫn vào đâu được.

 

Ai đã từng được ngắm hồng dại trong vườn nhà chắc sẽ không khỏi xao xuyến trước món quà của Trung tâm Công viên cây xanh Huế Tết này.

Bài và ảnh: Hương Lan