Theo chị Nguyễn Thị Thân, Phó Chủ tịch UBND phường Thủy Dương quá trình vận động kéo dài hơn 10 năm nay. Việc vận động nhân dân thực hiện không tổ chức tang lễ dài ngày ở Thủy Dương là một sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các ban, ngành, đoàn thể từ phường đến tổ dân phố. Ngoài ra, địa phương đã huy động, phát huy mọi phương tiện thông tin tuyên truyền để thay đổi cách nghĩ, cách làm trong mỗi người dân. Kể từ khi triển khai phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” trên địa bàn (đã hơn 10 năm nay), các quy ước, hương ước văn hóa ở các làng, thôn (nay là tổ dân phố) đã kịp thời đưa nội dung thực hiện việc tang theo nếp sống văn hóa mới, quy định không tổ chức tang lễ tại gia đình quá 3 ngày. Chị Thân cho biết thêm, bước đầu thực hiện đã gặp không ít sự phản ứng của những gia đình có tang lễ. Với quyết tâm cao, cán bộ, đảng viên gương mẫu chấp hành; việc vận động có sự phối hợp chặt chẽ từ cơ sở nên công việc vận động, thuyết phục có nhiều tiến triển tốt. Khi có đám tang của gia đình nào để quá 3 ngày, tổ trưởng tổ dân phố thông tin ngay cho chính quyền địa phương, phía Ủy ban MTTQVN phường nhanh chóng chủ trì tập hợp đoàn (đã thành lập trước) gồm các thành phần: Mặt trận, Hội cựu chiến binh, Hội phụ nữ, Hội nông dân, Đoàn thanh niên, đại diện Phòng tư pháp, Phòng y tế và đồng chí Phó chủ tịch UBND phường phụ trách văn hóa xã hội, đội hình này tiếp cận gia đình phân tích cái lợi, cái hại để đả thông tư tưởng những người có uy tín trong gia đình.

Anh Lê Viết Phúc, ở tổ dân phố 18 phường Thủy Dương cho biết: “Từ suy nghĩ và quan niệm ngày tốt ngày xấu nên việc kéo dài ngày tổ chức tang lễ trong gia đình khá phổ biến ở địa phương, nhưng qua vận động của chính quyền địa phương và các ban ngành, ý thức người dân đã nâng lên rất nhiều. Người dân đã đồng thuận xây dựng quy ước văn hóa thì phải chấp hành quy định chung của địa phương. Bây giờ nhà nào ở Thủy Dương cũng đã hiểu thấu, hiểu ra và không còn theo quan niệm cũ nữa”.
Trở lại việc vận động trong thời gian đầu, để giải quyết những trường hợp “quá căng” (không có ngày tốt để đưa tang), UBND phường đã xây hẳn một ngôi nhà tang lễ ở vị trí gần nghĩa địa để gia đình có tang đưa quan tài ra nhà tang lễ của xã để chờ thêm một hai ngày nữa. Đời sống kinh tế ngày một đi lên, dân trí cao hơn đã làm thay đổi suy nghĩ của người dân. Mọi người dân dần thấy được việc tổ chức tang lễ trong gia đình dài ngày sẽ gây tốn kém về mặt tài chính; không đảm bảo vệ sinh, an toàn sức khỏe cho thành viên gia đình nên việc vận động cũng không còn khó khăn. Không ai bảo ai, ở Thủy Dương bây giờ nhà nào có tang lễ thì việc đầu tiên là xác định chỉ để ba ngày, tuyệt đối tuân thủ thực hiện theo nếp sống văn hóa mới để tránh lãng phí, tốn kém và không ảnh hưởng môi trường, sức khỏe cộng đồng dân cư.
Theo UBND phường Thủy Dương nhà tang lễ của phường hiện nằm trong quy hoạch, phải giải tỏa để trả mặt bằng cho nhà nước xây dựng khu thể thao. Tuy nhiên, với ý thức người dân trong tổ chức tang lễ như hiện nay thì việc xây dựng lại nhà tang lễ như vậy chắc là không cần thiết nữa.
Hữu Uy