Cuối hè, trời thường có những cơn mưa giông vào chập tối. Sáng ra trời mát dịu, cả lũ con nít rủ nhau vô rú hái móc. Loại trái cây này mọc khắp nơi và trái nhiều vô kể ăn vô vừa ngọt vừa chát mà miệng đứa mô đứa nấy xanh lè. Buổi trưa thì lủi vô những lùm cây cao bóng mát tìm trái bù tru chín từng chùm: bù tru tẻ, bù tru mèo, bù tru tày loại mô cũng ngon; nhưng ngon nhất là bù tru tày trái to, cơm nhiều, vừa ngọt vừa thanh. Lại có những cây Bù tru tẻ, chín từng chùm đỏ rất đẹp nhưng không biết răng có mùi tanh khó chịu nên ăn không được mà nghe người lớn nói là bị “ma liếm”. Buổi chiều đi tìm sim chín, thường phải lên tới khu đôộng mã Ngài của làng trên cách xa gần chục cây số mới có nhiều trái sim. Lũ con nít xóm mình cứ chân trần lủi khắp các lùm cây... Có lần, mấy thằng trèo lên mấy cây rỏi đang chín ăn no nê. Đến khi xuống gốc cây cả mấy thằng thấy mắt cứ ríu lại và nằm lăn ra ngủ ngay dưới gốc cây khi nào cũng chẳng biết khiến cả xóm phải đi tìm. Thì ra trái rỏi ngon thiệt nhưng ăn nhiều thì say giống trái cơm rượu...
Nhưng chuyện mình nhớ nhất là có lần theo mấy đứa bạn chăn trâu trong xóm lên đôộng của làng trên hái trái bứa ăn bị mấy người giữ rú đuổi chạy trối chết. Đến khi thoát hiểm, gặp ngay mấy đứa nhỏ làng trên đang hí hửng trở về nhà cùng một xâu con dông chiến lợi phẩm sau một ngày đi bẫy. Thằng Thịnh “Pháp” thân hình phốp pháp phùng mang trợn má hùng hổ tịch thu toàn bộ dông và cả mấy cái bẫy dông. Mấy đứa kia thì khóc lóc: “Em đi ri chơ mạ em đi chợ mua mướp đắng sẵn rồi, chờ em mang dông về nấu canh...”. Thấy tội quá mình bảo thằng Thịnh trả lui cho rồi. Một chặp hắn cũng xiêu lòng trả lui. Trên đường về nhà hắn hậm hực: “Mi không nói thì tau cũng trả lui cho bọn nớ nhưng nhớ là lần sau đừng có xen vô chuyện của tau nghe chưa!”
Đầu thu làng vào mùa gặt. Mùi rơm rạ cứ quyện khắp các con đường làng. Mình nhớ cứ vào mùa gặt cuối tháng 8 là gác lại chuyện vui chơi ngày hè, cầm vội mấy quyển vở cho vào cái cặp cũ đến trường. Mình cầm cặp đi ngang qua ngõ nhà thằng Thịnh “Pháp” nói vọng vô: “Tau bữa ni đi học rồi, ba tau không cho vô rú chơi nữa. Mi nhớ có trái chi ngon ngon hái về tối mang lên nhà tau ăn…”. Thằng Thịnh đang đổ cỏ cho trâu ăn trước sân nhìn mình và thoáng buồn: “Chà được đi học sướng hè!”…
Con đường đi học vàng ươm một màu rơm mới. Có bữa học về nửa buổi gom sách vở lại bên đường mấy đứa chui vào mấy đống rơm chơi trò “ cắt cụp… lính đi, lính bắn”. Thời đó học hành cũng nhẹ nhàng và thực sự là mỗi ngày đến trường là một ngày vui... Xóm mình có 4 đứa học cùng lớp, sáng í ới gọi nhau đi học, trưa lại đi bộ về cùng đường với bao trò vui. Bạn đồng niên bây chừ Cúc đã là mẹ của 5 đứa con ở làng, gầy lắm nhưng nụ cười vẫn “như mùa thu tỏa nắng”; gặp mình khi mô cũng vui: “Răng bữa ni mi mập rứa mi!”. Ba thằng con trai, mình vô Huế học, thằng Chiến ra Bắc học sĩ quan, thằng Sơn phiêu dạt vô TP Hồ Chí Minh may vá kiếm sống…Mỗi đứa một cảnh nhưng vẫn nhớ về nhau…
Mình đã mấy lần hò hẹn qua điện thoại rằng có một ngày hè mô đó, cả bọn cùng về làng để gặp nhau rồi dẫn theo mấy đứa nhỏ vô rú, lên đập làng cho bọn trẻ biết về cái tuổi thơ ngập tràn cây cỏ, hoa trái của ba mẹ chúng. Nhưng cuộc hẹn đó đến chừ vẫn chưa thực hiện được...