Đại dịch COVID-19 giúp người lao động trên thế giới tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển. Ảnh minh hoạ: TTXVN

Trên thực tế, người lao động trung bình dành một giờ để đi lại mỗi ngày từ nhà đến nơi làm việc và ngược lại. Nếu làm việc tại nhà giúp tiết kiệm một giờ này mà lại không thay đổi thời gian dành cho công việc hoặc làm giảm hoạt động sản xuất, kết quả mang lại sẽ tương đương với năng suất tăng 13% (theo cách tính thời gian làm việc 38 giờ/tuần). Và nếu một nửa lực lượng lao động đạt được mức tăng như vậy, mức tăng năng suất của toàn bộ lực lượng lao động nói chung là 6,5%.

Cải thiện 6,5% năng suất lao động sẽ mang lại một lợi ích to lớn, đủ để bù đắp trong vài năm chi phí kinh tế gây ra bởi việc đóng cửa sản xuất và nhiều tác động khác của cơn đại dịch.

Đối với người lao động, ngoài việc tiết kiệm thời gian đi lại, họ cũng tiết kiệm chi phí di chuyển và ít nhất là một phần thời gian để chuẩn bị cho công việc.

Trên phương diện điều hành, các nhà quản lý sẽ phải học cách quản lý công việc bằng cách đánh giá kết quả một cách khách quan hơn là quan sát những gì mọi người làm, và lan tỏa cách đánh giá này ra toàn hệ thống. Ngoài ra, một nghiên cứu của các nhà kinh tế học thuộc Đại học Harvard và Đại học New York cho thấy những người làm việc tại nhà dành thời gian hơn 48 phút mỗi ngày để kết nối với văn phòng, tạo ra mức tăng trung bình thời gian rảnh chỉ là 12 phút mỗi ngày.

Đối với người sử dụng lao động, việc chuyển sang làm việc tại nhà ít có tác động tức thì. Lương của người lao động không thay đổi, và ít nhất là trong ngắn hạn, công ty không phải chi trả chi phí mặt bằng. Nhưng về lâu dài, làm việc từ xa mang lại khả năng tuyển dụng linh hoạt hơn nhiều. Ông chủ của Facebook Mark Zuckerberg bắt đầu trả lương cho người lao động ít hơn vì giờ đây họ có thể sống ở những nơi rẻ hơn.

Nếu lợi ích năng suất đạt được thông qua làm việc từ xa được chia sẻ ra toàn bộ cộng đồng, thì chính phủ sẽ cần có hành động quyết liệt để đảm bảo điều đó xảy ra, bằng cách vừa mở rộng các dịch vụ công ích vừa thúc đẩy những thay đổi trong phương thức làm việc của xã hội.

Kết lại, COVID-19 đã dạy chúng ta rất nhiều điều về bản thân và về cách thức vận hành của nền kinh tế và xã hội. Nếu chúng ta học được những bài học này, chúng ta có thể được hưởng lợi và ít nhất là giảm thiểu một số tác hại do đại dịch gây ra.

Anh Tuấn (Lược dịch từ ABC News)