Mới đây nhất, Tổng cục Hải quan đã có yêu cầu bắt buộc các đơn vị cấp dưới như Cục Hải quan tỉnh, thành phố không giao dịch bằng tiền mặt với doanh nghiệp mà mọi giao dịch phải thông qua Kho bạc Nhà nước. Trước đó, nhiều ngành, cấp chính quyền ở mức độ nào đó đã thực hiện các thủ tục trực tuyến. Thừa Thiên Huế là tỉnh được đánh giá đi đầu về “Chính phủ điện tử cấp tỉnh” năm 2017.
Ở lĩnh vực giao dịch tiền mặt, đối với khu vực công, sau thời gian thí điểm dịch vụ công trực tuyến tại 5 thành phố trực thuộc Trung ương, Kho bạc Nhà nước chính thức vận hành và cung cấp DVC trực tuyến từ đầu tháng 2/2018. DVC trực tuyến đã tạo điều kiện thuận lợi và giảm thời gian đi lại cho các đơn vị, giảm chi phí hoạt động. Trước đây, các đơn vị phải đến tận trụ sở Kho bạc để thực hiện các thủ tục giao dịch. Thì nay, chỉ cần ngồi nhà, tại cơ quan, hoặc bất cứ đâu mà thao tác trên máy tính. Để thực hiện dịch vụ này, đơn vị phải đăng ký chứng thư số do Ban cơ yếu Chính phủ cấp. Riêng các đơn vị sự nghiệp có thể sử dụng chứng thư số công cộng của các đơn vị cung cấp dịch vụ.
Điều quan trọng nhất khi sử dụng DVC trực tuyến là sẽ chống được việc giả mạo chữ ký, giả mạo con dấu của đơn vị. Do đó, thay cho việc ký trên chứng từ giấy, thì kế toán trưởng và thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách phải ký duyệt bằng chữ ký số. Thông tin thanh toán cũng được nhận phản hồi nhanh chóng và được bảo mật.
Trong một nền hành chính công mà người dân và doanh nghiệp còn kêu ca có nhiều phiền hà, thậm chí là phải "chi phí bôi trơn" mà trong một số văn bản thường hay gọi là “chi phí không chính thức” thì việc hạn chế người thực hành việc cung cấp dịch vụ và người cần nhận các dịch vụ cũng là một biện pháp để ngăn ngừa tình trạng nhũng nhiễu.
Xét về nhiều mặt, DVC trực tuyến có lợi rất nhiều. Những điều có thể nhìn thấy được là thuận lợi, tiết kiệm thời gian, chi phí… đến những việc có thể khó nhìn thấy như đã hạn chế được tệ quan liêu, nhũng nhiễu, gây ức chế, cách nhìn nhận không tốt của doanh nghiệp về người dân về chính quyền phục vụ… Tuy vậy, qua hơn 1 năm triển khai, số lượng các đơn vị đăng ký sử dụng và giao dịch với Kho bạc Nhà nước qua dịch vụ công trực tuyến vẫn còn ít.
Để đẩy mạnh việc thực hiện DVC trực tuyến rất cần những quy định mang tính bắt buộc từ cấp có trách nhiệm. Đến một thời điểm nào đó, điều này phải mang tính luật định.
KHOA NA