Ông Bạch Chơn Đông, Giám đốc Sở Nội vụ
Theo Ông Bạch Chơn Đông, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật CBCC và Luật Viên chức đã sửa đổi khái niệm công chức. Khẳng định công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với “vị trí việc làm”. Khái niệm mới không còn đối tượng công chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội. Tức là không có công chức là lãnh đạo quản lý tại đơn vị sự nghiệp công lập.
Thưa ông, ngoài việc thay đổi khái niệm công chức, những điểm mới nào được quy định tại Luật sửa đổi?
Thay đổi đầu tiên là trong xếp loại chất lượng cán bộ. Theo luật mới, mức “Hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực” thay bằng “Hoàn thành nhiệm vụ”. Đồng thời, thông báo đến cán bộ và công khai kết quả đánh giá trong cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi cán bộ công tác. Luật CBCC trước đây không công khai, chỉ thông báo đến cán bộ được đánh giá.
Thứ hai là thay đổi trong phân loại công chức theo ngạch. Luật mới bổ sung thêm 1 loại công chức theo ngạch đó là “Loại đối với các ngạch công chức do Chính phủ quy định” bên cạnh công chức các loại A, B, C, D.
Ngoài hình thức tuyển dụng thông qua thi tuyển và xét tuyển, luật mới cũng luật hóa quy định về tiếp nhận người đáp ứng đủ các tiêu chuẩn, điều kiện của vị trí việc làm vào công chức...
Vấn đề tuyển dụng công chức hết sức quan trọng. Vậy ông có thể cho biết những quy định mới về đối tượng được tuyển dụng công chức thông qua hình thức xét tuyển?
Bên cạnh việc xét tuyển đối với người cam kết tình nguyện làm việc từ 5 năm trở lên ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn như quy định của luật trước đây, luật mới bổ sung thêm 2 đối tượng gồm: Người học theo chế độ cử tuyển theo quy định của Luật Giáo dục, sau khi tốt nghiệp về công tác tại địa phương nơi cử đi học; sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng.
Việc thi nâng ngạch có khác gì so với trước đây, thưa ông?
Về cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức, bổ sung “tổ chức do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thành lập mà không phải là đơn vị sự nghiệp công lập, Cơ quan trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tuyển dụng và phân cấp tuyển dụng công chức trong cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc quyền quản lý”.
Về nâng ngạch công chức, bổ sung thêm hình thức xét nâng ngạch công chức, Luật CBCC 2008 chỉ có hình thức thi nâng ngạch.
Về điều kiện thi, xét nâng ngạch công chức, luật hóa quy định về điều kiện thi nâng ngạch đối với công chức, bổ sung điều kiện công chức dự thi nâng ngạch phải “Được xếp loại chất lượng ở mức hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên trong năm công tác liền kề trước năm dự thi nâng ngạch”. Ngoài ra, Luật sửa đổi, bổ sung còn bổ sung quy định về điều kiện xét nâng ngạch đối với công chức đáp ứng đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định và có thành tích xuất sắc trong hoạt động công vụ trong thời gian giữ ngạch hiện giữ, được cấp có thẩm quyền công nhận thì được xét nâng ngạch công chức.
Riêng việc đánh giá công chức được quy định như thế nào?
Ngoài việc đánh giá hàng năm theo quy định cũ, luật mới còn quy định cụ thể thêm thời điểm đánh giá công chức, đó là: “Căn cứ vào yêu cầu quản lý của cơ quan, tổ chức, đơn vị, người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền quản lý công chức quy định đánh giá công chức theo quý, tháng hoặc tuần phù hợp với đặc thù công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị mình”.
Một vấn đề cũng được nhiều người quan tâm là công tác kỷ luật CCBC theo luật mới này có gì khác so với luật cũ?
Luật sửa đổi, bổ sung quy định: Công chức bị kết án về tội phạm tham nhũng thì đương nhiên bị buộc thôi việc kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật. Các hình thức kỷ luật, bổ sung quy định: Hình thức hạ bậc lương chỉ áp dụng đối với công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý.
Về thời hiệu xử lý kỷ luật đối với CBCC: Trước đây, thời hiệu xử lý kỷ luật là 24 tháng kể từ thời điểm có hành vi vi phạm. Hiện nay, thời hiệu đã có sự thay đổi lớn, đó là: a) 2 năm đối với hành vi vi phạm ít nghiêm trọng đến mức phải kỷ luật bằng hình thức khiển trách; b) 5 năm đối với hành vi vi phạm không thuộc trường hợp quy định tại điểm a.
4 trường hợp không áp dụng thời hiệu xử lý kỷ luật: CBCC là đảng viên có hành vi vi phạm đến mức phải kỷ luật bằng hình thức khai trừ; có hành vi vi phạm về công tác bảo vệ chính trị nội bộ; có hành vi xâm hại đến lợi ích quốc gia trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh, đối ngoại; sử dụng văn bằng, chứng chỉ, giấy chứng nhận, xác nhận giả hoặc không hợp pháp.
Mọi hành vi vi phạm trong thời gian công tác của CBCC đã nghỉ việc, nghỉ hưu đều bị xử lý theo quy định của pháp luật.Căn cứ vào tính chất, mức độ nghiêm trọng, người có hành vi vi phạm có thể bị xử lý hình sự, hành chính hoặc xử lý kỷ luật. CBCC sau khi nghỉ việc hoặc nghỉ hưu mới phát hiện có hành vi vi phạm trong thời gian công tác thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm phải chịu một trong những hình thức kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm gắn với hệ quả pháp lý tương ứng với hình thức xử lý kỷ luật.
Thái Bình (thực hiện)