Thành viên HTX mây tre đan Bao La được đào tạo kỹ năng sản xuất
Chưa hấp dẫn
Kinh tế tập thể, mà nòng cốt là HTX trên địa bàn tỉnh đang có những bước đi phù hợp, chuyển biến tích cực như mô hình HTX kiểu mới, chuỗi giá trị. Tuy nhiên, sự chuyển biến của nhiều HTX còn chậm, chưa theo kịp xu thế chung của sự phát triển kinh tế, xã hội của cả nước và thế giới. Trong điều kiện cơ chế thị trường, tiêu thụ sản phẩm chịu sự tác động mạnh của dịch COVID-19, không ít HTX còn lúng túng, bế tắc.
Một trong những trở lực lớn được các chuyên gia kinh tế HTX nêu rõ, lực lượng cán bộ quản lý Nhà nước về HTX quá mỏng, trình độ năng lực còn hạn chế. Trong khi họ lại kiêm nhiệm nhiều việc nên công tác kiểm tra, giám sát, nắm tình hình hoạt động HTX chưa thường xuyên. Trình độ cán bộ thấp, chưa qua đào tạo chuyên môn và già hóa có nguy cơ kìm hãm sự phát triển của kinh tế HTX.
Đội ngũ cán bộ quản lý HTX thiếu trình độ, năng lực nên chưa kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để giải quyết, hoặc kiến nghị các cấp, ngành có thẩm quyền hỗ trợ. Ban quản trị, giám đốc nhiều HTX thiếu kinh nghiệm về tư vấn, không nắm bắt được số liệu, khâu kiểm tra, giám sát không thường xuyên, liên tục. Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý Nhà nước về kinh tế HTX chưa đáp ứng yêu cầu, chưa được đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về kiến thức.
Trước yêu cầu trẻ hóa, nâng cao trình độ, năng lực cán bộ HTX, 3 năm qua, Liên minh HTX, hệ thống HTX trên địa bàn tỉnh quan tâm thực hiện các chính sách thu hút nguồn cán bộ trẻ, trình độ đại học, cao đẳng. Theo đó, mức hỗ trợ mỗi tháng cho người lao động đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng dưới 35 tuổi, cam kết bằng văn bản làm việc trong HTX ít nhất 6 năm, có chuyên ngành phù hợp khi được tuyển dụng vào làm việc bằng mức lương tối thiểu vùng (nhân với 50%) và được hỗ trợ toàn bộ chi phí bảo hiểm xã hội phải nộp theo quy định pháp luật. Người lao động được hưởng chính sách hỗ trợ trên trong 36 tháng kể từ khi tuyển dụng. Tuy nhiên, đến nay chỉ 16 cán bộ trẻ vào làm việc ở HTX là con số rất khiêm tốn, chưa đáp ứng nhu cầu sử dụng.
Nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách
Nguyên nhân này được Liên minh HTX tỉnh và các HTX có nhu cầu tuyển dụng cho rằng, việc tiếp cận chính sách hỗ trợ cán bộ trẻ, có trình độ gặp một số vướng mắc, chủ yếu do sức hút và thu nhập chưa hấp dẫn, chưa tương xứng. Cách đây mấy năm, sau khi tốt nghiệp Trường đại học Nông lâm (Đại học Huế), Đặng Duy Vũ ở xã Hương Phong (TP. Huế) được vận động vào làm việc tại HTX NN Thuận Hoà nhưng đã từ chối với lý do môi trường làm việc thiếu năng động, thu nhập thấp, không quá 5 triệu đồng/tháng. Trong khi theo Vũ cũng như nhiều cử nhân với tấm bằng đại học, cao đẳng làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh có thể thu nhập bình quân trên dưới 10 triệu đồng/tháng...
Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, ông Trần Lưu Quốc Doãn thông tin, công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực HTX chuyển biến rõ nét. Ngoài nguồn ngân sách của Trung ương và địa phương phân bổ hàng năm, còn có nhiều chương trình, dự án hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ HTX. Liên minh HTX tỉnh phối hợp với các cơ sở giáo dục, đào tạo tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực cán bộ, thành viên và người lao động trong HTX. Hàng năm tổ chức từ 10-15 lớp với 250-400 lượt học viên tham gia, góp phần nâng cao trình độ, năng lực quản lý HTX và nâng cao năng suất lao động. Tuy nhiên hiện nay, tỷ lệ cán bộ quản lý, điều hành cũng như chuyên môn chưa qua đào tạo, bồi dưỡng vẫn còn khá cao, năng lực chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế HTX.
Ông Trần Lưu Quốc Doãn khẳng định, kinh tế tập thể, HTX là sản phẩm tất yếu của nền sản xuất hàng hóa, có vai trò, vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội. Sự phát triển của kinh tế HTX tạo việc làm ổn định cho lao động, góp phần an sinh xã hội. Vậy nên phát triển HTX đang là phương thức được nhiều người ủng hộ, tham gia nhằm giúp cư dân nông thôn thoát nghèo, vươn lên làm giàu.
Để kinh tế HTX phát triển phải có sự đầu tư đúng hướng, trong đó những hạn chế, bất cập về yếu tố nhân lực cần được giải quyết, Liên minh HTX tiếp tục nghiên cứu, đề xuất bổ sung và thực hiện hiệu quả cơ chế, chính sách phát triển HTX, nhất là thu hút cán bộ trẻ, trình độ đại học, cao đẳng. Vận động, thu hút các doanh nghiệp lớn, có năng lực làm đầu tàu tham gia liên kết với HTX tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị đang được triển khai. Đồng thời, tiếp tục thực hiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý Nhà nước, trong đó chú trọng đội ngũ cán bộ quản lý, thành viên, người sáng lập khởi nghiệp HTX nhằm trang bị và nâng cao kiến thức quản trị kinh doanh, đảm bảo điều hành HTX hoạt động có hiệu quả.
Mục tiêu thời gian đến, Liên minh HTX phối hợp với các ban ngành xây dựng tại mỗi huyện, thị xã, thành phố Huế 6 mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị và 2 mô hình HTX ứng dụng công nghệ cao. Phấn đấu toàn tỉnh có 60% cán bộ HTX được đào tạo trung cấp, 30% đào tạo cao đẳng và đại học. 100% cán bộ chủ chốt HTX được bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ; nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo và có tay nghề ngày càng cao. Liên minh HTX tổ chức khoảng 180 lượt cán bộ HTX tham gia các khóa tập huấn về xúc tiến thương mại và thương mại điện tử của tỉnh và Liên minh HTX Việt Nam, các bộ, ngành tổ chức...
Bài, ảnh: TRIỀU CHÍNH