Lễ hội đường phố trong khuôn khổ Festival Huế luôn thu hút lượng lớn khán giả
Nghĩ về lễ hội ở Huế
Những ngày qua cả thế giới bàng hoàng khi vụ giẫm đạp tối 29/10 tại Itaewon (Hàn Quốc), khiến hơn 150 người thiệt mạng và hơn 80 người khác bị thương khi tham gia lễ hội halloween. Một đám đông bất ngờ đổ về con hẻm dốc, rộng 4m ở khu phố đêm đã khiến hàng trăm người không thể di chuyển hoặc chạy thoát. Một số người bắt đầu ngã xuống và đè lên những người khác, dẫn đến vụ giẫm đạp.
Nguyên nhân ban đầu được xác định là hàng chục nghìn người với những bộ trang phục cầu kỳ để tham dự các hoạt động mừng lễ hội hóa trang. Đây cũng là lễ hội halloween đầu tiên được tổ chức kể từ sau khi dịch COVID-19 bùng phát, và sau khi lệnh đeo khẩu trang ở nơi công cộng được dỡ bỏ hoàn toàn ở Hàn Quốc vào tháng 9/2022. Do đó, số người tham gia lễ hội đã vượt ngưỡng. Các phương án và kịch bản đảm bảo an toàn trước tình huống trên gần như không được đặt ra từ trước đó. Sự chủ quan và bị động trong ứng cứu cũng là hai tồn tại được cho thấy sau thảm họa này.
Vậy tại Thừa Thiên Huế thì sao? Các sự kiện, lễ hội được tổ chức nhiều năm qua và đặc biệt là từ khi dịch bệnh được kiểm soát cho đến nay, luôn thu hút lượng lớn lượng công chúng, khán giả tham gia. Tất cả cho đến hiện tại đều có thể khẳng định đã diễn ra an toàn và có nề nếp.
Khâu kiểm định sức chịu tải của khán đài phải được thực hiện đúng quy định
Đầu tiên phải kể đến các hoạt động của tuần lễ Festival Huế 2022. Theo số liệu từ Trung tâm Festival Huế - cơ quan thường trực tổ chức Festival Huế, nhiều chương trình, lễ hội chính đã thu hút hàng chục ngàn khán giả. Có thể điểm qua một số chương trình, như Nghệ thuật Khai màn khoảng 10.000 khán giả; lễ hội đường phố khoảng 12.000 khán giả; Chương trình âm nhạc Trịnh Công Sơn khoảng 6.000 lượt người; đêm Gala Chào Huế gần 8.000 lượt người… Bên cạnh đó, các hoạt động hưởng ứng đã thu hút số lượng lớn khán giả tham gia, như Lễ hội Ẩm thực “Kinh đô Ẩm thực Huế với bốn phương” 45.000 lượt; Lễ hội “100 món ăn đường phố” khoảng 30.000 lượt; Lễ hội “Chợ quê ngày hội” thu hút khoảng 170.000 lượt…
Ông Huỳnh Tiến Đạt, Giám đốc Trung tâm Festival Huế cho biết, đối với các lễ hội, sự kiện trong khuôn khổ Festival Huế 2022 đều có kế hoạch, trong đó đều có phương án đảm bảo an ninh, an toàn. Riêng trong các kỳ Festival Huế đều thành lập tiểu ban an ninh do Phó Giám đốc Công an tỉnh làm trưởng tiểu ban. Trong quá trình tổ chức, Ban tổ chức cũng có những tính toán kỹ lưỡng về không gian, thời gian, số lượng khán giả tham gia để xây dựng khán đài và bố trí vị trí cho khán giả phù hợp, an toàn, tránh tình trạng mất kiểm soát vì khách quá đông. Qua tìm hiểu cho thấy, lễ hội halloween ở Itaewon là hoạt động tự phát. Số người tham gia vượt ngưỡng cho phép nên xảy ra tình trạng mất kiểm soát.
Chào mừng năm mới 2020 và 2021, Huế tổ chức chương trình Countdown. Đây là sự kiện tổ chức ở ngã 6: Hùng Vương, Hà Nội, Đống Đa, Lê Quý Đôn và Bến Nghé, thu hút rất đông công chúng và du khách. Ước tính mỗi lần tổ chức có khoảng 10.000 người tham gia. Hay các hoạt động thể thao như đua thuyền trên sông Hương mỗi lần tổ chức cũng thu hút lượng lớn khán giả tập trung hai bên bờ và cả dưới sông để cổ vũ… Khách quan mà nói, những không gian tổ chức lễ hội ở Huế rộng, mật độ khán giả không quá lớn, trong ngưỡng cho phép.
Không thể chủ quan
Huế đang tập trung phát triển lễ hội theo hướng bốn mùa để khai thác du lịch. Cùng với đó là xu hướng hội nhập ngày càng sâu rộng, các lễ hội tự phát có tính cộng đồng cao trong giới trẻ chắc chắn sẽ được tổ chức nhiều hơn. Vì vậy, yêu cầu về đảm bảo an toàn trong các lễ hội, sự kiện không bao giờ dừng đặt ra.
Theo ông Huỳnh Tiến Đạt, trong tổ chức lễ hội không được phép chủ quan. Quan trọng nhất là khâu chuẩn bị tổ chức. Các phương án xây dựng càng kỹ lưỡng, có tính dự báo tốt sẽ có những kịch bản, phương án tổ chức an toàn. Việc tính toán không gian tổ chức với lượng khác giả phù hợp và kiểm soát lượng người tham gia, phân luồng di chuyển và vị trí của khán giả phải được làm tốt hơn. Khâu kiểm định, thẩm định phương án, sân khấu, khán đài cũng phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt nhất.
Tại vụ việc ở Hàn Quốc vừa qua, khá nhiều người qua đời có quốc tịch nước ngoài. Một vấn đề được đặt ra là an toàn cho du khách trong và ngoài nước đến tham gia lễ hội. Rõ ràng, với du khách sẽ có sự bỡ ngỡ, không quen với cách di chuyển khi đến với một điểm du lịch nói chung và Huế nói riêng. Sự liên thông tin và chủ động các phương án hỗ trợ cho du khách phải được tính đến khi tổ chức lễ hội, dù biết đang còn những khó khăn.
Cơ bản các lễ hội hiện nay đang tổ chức thể hiện được tính quy củ. Nhưng nhiều lễ hội cũng còn bỏ ngỏ một số yêu cầu về phương án y tế, hay dễ quá tải ở một số vị trí. Vì vậy, việc quy hoạch vị trí tổ chức lễ hội cần được đặt ra lúc này. Bên cạnh những chương trình nghệ thuật đỉnh cao, mang tính đối ngoại ở những không gian quen thuộc, như Quảng trường Ngọ Môn, với những lễ hội cộng đồng cần những không gian mới, phù hợp. Khâu thẩm định và cấp phép tổ chức lễ hội, sự kiện cần chặt chẽ hơn. Sự vào cuộc của chính quyền các địa phương cấp phường, xã cần được đề cao, phải chủ động hơn khi có một sự kiện, lễ hội được tổ chức trên địa bàn, không chỉ lường trước tình trạng giẫm đạp mà kể cả những tình huống xô xát, nội dung chương trình có tính phản cảm…
Bài, ảnh: Đức Quang