HTX Kim Thành (Quảng Điền) ứng dụng công nghệ trồng rau an toàn
Già hóa cán bộ, trình độ thấp
Qua rà soát, đánh giá tại hầu hết HTX trên địa bàn tỉnh của Liên minh HTX tỉnh cho thấy, đội ngũ cán bộ quản lý, điều hành đều bị già hóa, độ tuổi trung bình từ 55 trở lên chiếm đến 90%. Chất lượng đội ngũ cán bộ này cũng rất thấp khi trình độ văn hóa, chuyên môn xuất phát điểm thấp, chủ yếu thông qua các lớp bổ túc, chưa được đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ một cách bài bản. Hầu hết trong số họ đều mới chỉ trang bị kiến thức quản lý, điều hành HTX thông qua các lớp bồi dưỡng, tập huấn ngắn hạn.
Số liệu điều tra mới đây cho thấy, trong tổng số hơn 2.000 cán bộ HTX toàn tỉnh chỉ có khoảng 15-20% qua đào tạo đại học, cao đẳng, còn lại chỉ sơ cấp, trung cấp và chưa qua đào tạo. Sự già hóa kèm với kiến thức, trình độ, năng lực thấp nên đội ngũ cán bộ quản lý, điều hành HTX thiếu sự năng động, mạnh dạn, dám nghĩ dám làm... dẫn đến hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh thấp.
Tính riêng trong 3 năm qua, mỗi năm Liên minh HTX tỉnh phối hợp với các trường đại học, cao đẳng, các đơn vị đào tạo tổ chức 10-15 lớp bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho 250-400 lượt cán bộ, thành viên và người lao động trong các HTX. Trong đó, phối hợp với Trường đại học Kinh tế (Đại học Huế) tổ chức hoàn thành lớp đào tạo đại học chuyên ngành quản trị kinh doanh cho 66 cán bộ nguồn của HTX trên địa bàn tỉnh; hiện nay đang triển khai lớp đào tạo đại học cho trên 30 học viên đến từ các HTX.
Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, ông Trần Lưu Quốc Doãn đánh giá, KTTT, HTX của tỉnh những năm gần đây có nhiều chuyển biến tích cực nhưng so với yêu cầu phát triển chung vẫn còn nhiều mặt yếu kém, năng lực hoạt động hạn chế. Số HTX làm ăn có hiệu quả còn ít, lợi ích đem lại cho xã viên chưa nhiều. Trong số 310 HTX toàn tỉnh hiện có hơn 220 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Doanh thu bình quân mỗi HTX năm 2021 ước 3,3 tỷ đồng, tăng 100 triệu đồng so với năm trước nhưng lãi chỉ 150 triệu đồng/HTX...
Cần cơ chế ổn định lâu dài
Trước yêu cầu mới, từng bước trẻ hóa đội ngũ cán bộ HTX, từ cuối năm 2018, Bộ NN&PTNT có chính sách hỗ trợ, triển khai thí điểm mô hình đưa cán bộ trẻ tốt nghiệp đại học, cao đẳng về làm việc có thời hạn ở HTX nông nghiệp. Chủ trương, chính sách này được Liên minh HTX tỉnh triển khai sâu rộng đến các địa phương, HTX trên địa bàn tỉnh.
Theo quy định, mức hỗ trợ mỗi tháng cho người lao động đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng dưới 35 tuổi, cam kết bằng văn bản làm việc trong HTX ít nhất 6 năm, có chuyên ngành phù hợp được HTX tuyển dụng vào làm việc bằng mức lương tối thiểu vùng x (nhân) 50%. Nhà nước còn hỗ trợ toàn bộ tiền bảo hiểm xã hội của người lao động phải nộp theo quy định, thời gian hỗ trợ trong 3 năm.
Sau gần bốn năm triển khai chính sách thu hút cán bộ trẻ, đến cuối năm 2021 có 16 cán bộ trẻ được nhận vào làm việc ở HTX là con số khiêm tốn so với yêu cầu đề ra. Một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả thu hút chưa cao, thậm chí còn thấp do việc tuyên truyền chính sách chưa đến với nhiều sinh viên, cán bộ trẻ trình độ đại học, cao đẳng; một phần sức hút của kinh tế HTX đối với cán bộ trẻ chưa được hấp dẫn, do hiệu quả hoạt động còn thấp. Một bộ phận sinh viên, cán bộ trẻ hiện nay chưa nhận thức đầy đủ về mô hình KTTT, HTX cũng như nguồn thu nhập trong quá trình công tác trong HTX. Họ cho rằng, thu nhập tại HTX còn thấp, không đủ trang trải cuộc sống cho bản thân và gia đình.
Giám đốc HTX Mây tre đan Bao La, xã Quảng Phú (Quảng Điền) ông Võ Văn Dinh cho rằng, chính sách hỗ trợ thu hút cán bộ trẻ vào làm việc tại HTX của Nhà nước mới chỉ đáp ứng một phần nhu cầu của cán bộ trẻ có trình độ đại học, cao đẳng hiện nay. Qua tìm hiểu, một bộ phận sinh viên, cán bộ trẻ đều có nguyện vọng, tâm huyết cống hiến cho mô hình kinh tế HTX với điều kiện được hưởng chính sách tiền lương, đóng BHXH, y tế... một cách hợp lý để ổn định, yên tâm công tác lâu dài.
Theo ông Võ Văn Dinh cũng như ban giám đốc nhiều HTX đề xuất, ngoài chính sách hiện hành, Nhà nước cần có cơ chế, tạo điều kiện cho các địa phương liên kết với các trường đại học, cao đẳng tổ chức đào tạo cử tuyển sinh viên phục vụ công tác tại các HTX sau khi tốt nghiệp...
Liên minh HTX tỉnh tiếp tục tuyên truyền các chủ trương, chính sách thu hút cán bộ trẻ có trình độ đại học, cao đẳng; đồng thời nghiên cứu, tham mưu các cấp, ngành có cơ chế, chính sách một cách hợp lý, đảm bảo nguyện vọng, thu hút đội ngũ cán bộ này vào làm việc tại HTX. Quá trình thu hút cán bộ trẻ gắn với đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực HTX từ nguồn ngân sách của Trung ương và địa phương phân bổ hàng năm, các chương trình, dự án.
Bài, ảnh: Hoàng Triều