Phục hiện “Lục triệt hoa mã đăng” tại Festival Huế 2016

Theo các nhà nghiên cứu, Lục triệt hoa mã đăng thuộc thể loại múa chúc tụng, có 9 khúc hát, gồm: Phong đề, nhất triệt, nhị triệt, tam triệt, tứ triệt, ngũ triệt, lục triệt, hậu ngũ triệt, bái khánh và hát khách. Xưa, ngoài việc biểu diễn trong lễ Hưng quốc khánh niệm của triều đình nhà Nguyễn, vũ khúc này còn được biểu diễn vào đầu năm mới, số lượng diễn viên tham gia thể hiện luôn là số chẵn được qui chuẩn bằng các con số: 12, 24, 48 hoặc 64… tuỳ thuộc theo điều kiện cụ thể. Vào thời kỳ đầu của triều Nguyễn, Mã vũ được biểu diễn với một đội hình gồm 48 vũ sinh cưỡi 48 con ngựa đã được huấn luyện thuần thục. Do điệu múa phức tạp, việc điều khiển ngựa có nhiều bất tiện, khó khăn nên dưới thời vua Tự Đức, Thanh Bình thự có sáng kiến thay ngựa thật bằng cách cho vũ sinh, một tay cầm đầu ngựa giả, một tay cầm đuôi ngựa giả di chuyển theo vũ điệu.

Theo NSND Nguyễn Ngọc Bình, tổng đạo diễn chương trình nghệ thuật khai mạc Festival Huế 2016, sở dĩ ông chọn giới thiệu trích đoạn của Lục triệt hoa mã đăng vì đây là một trong những vũ khúc tiêu biểu của múa cung đình Huế, nhưng các kỳ Festival Huế trước chưa được thể hiện nhiều. Về hình tượng con ngựa, trong chương trình khai mạc sắp tới, người diễn viên sẽ chỉ múa roi ngựa để cách điệu hóa một cách nghệ thuật.

ĐỒNG VĂN