Chiếc xe lắc được lắp thêm động cơ điện chạy bằng năng lượng mặt trời ra đời hy vọng sẽ giúp ích cho người khuyết tật có hoàn cảnh khó khăn
Từ câu chuyện bắt gặp trên đường
“Chúng tôi sẽ chuyển giao thiết kế, hỗ trợ các đơn vị sản xuất với mục đích hỗ trợ những hoàn cảnh khó khăn hàng ngày phải mưu sinh trên những chiếc xe lắc”- Th.S Nguyễn Xuân Trung, Trưởng phòng Khoa học - Đối ngoại và Đảm bảo chất lượng, trưởng nhóm nghiên cứu sáng chế chia sẻ.
Trường CĐ Giao thông Huế nằm trên đường Điện Biện Phủ, cạnh đàn Nam Giao. Để đến trường, anh Trung chạy xe qua rất nhiều con dốc. Trong những lần đi qua những con dốc ấy, hình ảnh của những người khuyết tật bán vé số ngồi trên chiếc xe lắc di chuyển giữa tiết trời nắng nóng một cách chậm chạp khiến anh vừa thương, vừa tò mò. Hỏi ra mới biết, lâu nay những người bán vé số khuyết tật ấy phải dùng cơ tay để lắc liên tục khi đó xe mới di chuyển. Ở những đoạn đường bằng phẳng, việc di chuyển không mấy khó khăn, nhưng để vượt qua các đoạn dốc cao mất rất nhiều sức lực, thời gian. “Nhìn những giọt mồ hôi trên khuôn mặt họ đã thôi thúc tôi phải nghĩ ra một sáng kiến gì đó giúp tiết kiệm sức khỏe, thời gian, di chuyển nhanh hơn”, anh Trung nhớ lại.
Câu chuyện này được anh Trung kể lại với hai cộng sự cũng là cán bộ của trường là anh Phan Tại Khương Hoàng và Dương Văn Lập. Để rồi không lâu sau đó, cả ba quyết định lên ý tưởng tìm tòi, sáng chế một chiếc xe lắc có thể di chuyển bằng động cơ, đỡ tiêu tốn sức người. Cũng với chiếc xe lắc thông thường mà người khuyết tật sử dụng đó, nhóm sáng chế đã nghiên cứu bằng cách phải làm sao đó lắp thêm động cơ điện chạy bằng năng lượng mặt trời. Cách làm này vừa tận dụng được phương tiện sẵn có, vừa dễ chế tạo và có chi phí thấp hơn nhiều so với mua xe điện. Những tấm pin mặt trời ấy được lắp trên đầu người điều khiển, tạo thành mái che kiên cố.
Nhóm tính toán, để xe có thể chạy điện được 30km cần chọn hai bình ắc quy 12V - 30Ah mắc nối tiếp, điện áp cung cấp cho động cơ là 24V. Việc dùng hai bình vừa dễ bố trí và phân đều trọng lượng hai bên thân xe. Còn với pin mặt trời, phù hợp nhất là các loại pin có sẵn trên thị trường, công suất là 120W, thời gian để nạp đủ ắc quy là 6 giờ.
Đến chuyện sẵn sàng chuyển giao sáng chế
Cả nhóm cũng quyết định cải tiến lại bộ truyền động lắc tay từ dạng cứng sang dạng trượt 1 chiều để người điều khiển vừa tăng ga, vừa kết hợp đẩy bằng tay khi lên dốc. Ngược lại, khi xuống dốc, người lái có thể cắt động cơ điện và sử dụng phanh hãm tốc độ. Trên đường bằng thì chỉ cần động cơ điện để chạy. Tốn kém nhất ở phần sáng chế này là pin năng lượng mặt trời. Tuy nhiên, bây giờ loại pin này rất thông dụng, và được sử dụng nhiều vì là dạng năng lượng sạch, thân thiện với môi trường.
Anh Dương Văn Lập, thành viên nhóm sáng chế cho rằng, có một số nghiên cứu ứng dụng năng lượng mặt trời cho xe của người khuyết tật được thực hiện, nhưng có thiết kế khác và chỉ chạy điện, hoàn toàn không lắc bằng tay được. Riêng xe lắc do nhóm nghiên cứu có thể vừa lắc tay, vừa dùng điện cùng lúc. Với tính năng như vậy rất phù hợp cho những hoàn cảnh nghèo khó thường phải di chuyển nhiều, mưu sinh trên đường phố và quan trọng là giá thành vừa phải.
Hiện tại, nhóm đang phối hợp với Hội Bảo trợ người khuyết tật và trẻ mồ côi tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội Chữ thập đỏ tỉnh xây dựng kế hoạch, lên dự án hỗ trợ chuyển giao công nghệ.
Bài, ảnh: NHẬT MINH