Dịch COVID-19 diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia như Mỹ, Ấn Độ và Brazil, đồng thời lây lan diện rộng, với số ca mắc cao ở nhiều nước. Các làn sóng dịch bệnh đáng lo ngại xuất hiện trở lại ở một số khu vực của thế giới, sau khi hàng loạt quốc gia đối mặt với sự bùng phát đợt dịch mới và phát hiện các biến chủng mới của virus SARS-CoV-2.
Biến thể delta được phát hiện lần đầu tiên ở bang Maharashtra (Ấn Độ) từ tháng 10/2020. Cho đến nay, biến thể này đã được tìm thấy ở 77 quốc gia, trong đó có Việt Nam, và chiếm 20% tổng số ca nhiễm ở Mỹ. Tổ chức Y tế Thế giới và CDC Mỹ xem đó là một mối quan tâm. Nếu không kiểm soát được biến thể delta thì nó có thể bùng phát nhanh.
Nhiều học thuyết cho rằng, biến thể delta rất nguy hiểm, lây lan "rất nhanh" hơn các biến thể trước.
Nguyên nhân có biến thể delta
Mọi sinh vật sống, cần đấu tranh sinh tồn, để tồn tại; COVID-19 cũng như vậy. Để tồn tại, COVID-19, chúng tự chúng nhân bản. Và, chúng có cấu trúc từ RNA nên chúng nhân bản rất tốt, và thế là có một biến thể mới, gọi là biến thể delta. Đặc biệt, biến thể delta tồn tại ở người là những virus có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác.
Nhưng không chỉ biến thể delta mới đáng quan tâm; ngay cả biến thể alpha (phát hiện từ Anh) cũng rất đáng quan tâm. Tổ chức CDC Úc, đã phát hiện người bị nhiễm biến thể alpha từ nước ngoài về Úc. Nhưng tình hình hiện nay thì delta là virus gây ra lây nhiễm nhiều nhất.
Sự lây nhiễm của biến thể delta
Theo các nhà nghiên cứu Anh (2020), biến thể delta có chỉ số lây nhiễm là 5-6, khá cao; so với các biến thể khác có chỉ số là 2-3. Điều này có nghĩa là, cứ mỗi người bị nhiễm biến thể delta thì người đó có thể lây lan cho 5-6 người khác. Kết quả nghiên cứu cho thấy, các ca nhiễm mới là biến thể delta chiếm tỷ lệ 90%. Theo nghiên cứu này, biến thể delta tăng nguy cơ (xác suất) lây nhiễm đến 64% so với các biến thể trước.
Sự nguy hiểm của biến thể delta
Hiện nay chưa có thống kê để biết biến thể delta gây tử vong cao. Nhưng, biến thể delta có tỷ lệ nhập viện cao hơn các chủng cũ.
Theo số liệu ước tính mới nhất do Trung tâm CDC của Mỹ cung cấp ngày 6/7/2021, tỉ lệ tiêm vắc xin ở bang Missouri là 36%, bang Kansas là 39%, Iowa là 45,8%. Hậu quả là biến thể Delta - chủng virus có khả năng lây nhanh - đã phát tán mạnh.
Theo nghiên cứu công bố trên Lancet (2020), cho thấy nguy cơ nhập viện ở bệnh nhân với biến thể delta cao hơn các biến thể khác là 85%.
Biến thể Delta cũng gây ra 74,3% ca nhiễm COVID-19 ở các bang phía tây như Utah và Colorado, 58,8% số ca nhiễm COVID-19 ở các bang phía nam như Texas, Louisiana, Arkansas và Oklahoma. Trên toàn nước Mỹ, biến thể Delta hiện chiếm hơn 51% tổng số ca nhiễm COVID-19.
TS. BS. Nguyễn Đức Hoàng – BVTW Huế