Không sợ khó, chỉ sợ không công bằng - Bài 1: Khó mấy cũng làm

Doanh nghiệp xăng dầu có thể xuất hóa đơn từ máy POS để tiết giảm chi phí

Theo quy định từ 1/1/2024, các cửa hàng bán lẻ xăng dầu phải xuất hóa đơn điện tử từng lần bán. Trong khi một số doanh nghiệp đã chuyển đổi thành công bắt đầu quen dần với việc xuất hóa đơn điện tử theo từng lần bán, đến nay vẫn còn một số doanh nghiệp còn “lần lữa” xin lùi thời gian hoàn thiện việc xuất hóa đơn điện tử từng lần bán hàng.

Than vẫn phải làm

Triển khai hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng đối với hoạt động kinh doanh bán lẻ xăng dầu là câu chuyện được nhắc đến khá nhiều trong thời gian qua. Khi các cơ sở pháp lý quan trọng trong triển khai hóa đơn điện tử kết nối với cơ quan thuế tại các cửa hàng xăng, dầu đã được xác định rất sớm tại Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ. Cụ thể, Nghị định này nêu rõ “khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, người bán phải lập hóa đơn để giao cho người mua”. Thủ tướng Chính phủ cũng ký công điện yêu cầu Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành, địa phương xử lý nghiêm việc không lập hóa đơn điện tử tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Tiếp đó, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, UBND tỉnh cũng đã có nhiều văn bản liên quan đến việc tăng cường quản lý, quyết liệt triển khai hiệu quả việc lập hóa đơn điện tử theo từng lần bán đối với hoạt động kinh doanh bán lẻ xăng dầu.

Song thực tế trên địa bàn Thừa Thiên Huế vẫn có một số doanh nghiệp chưa triển khai, thậm chí có doanh nghiệp không muốn triển khai.

Theo số liệu thống kê từ Cục Thuế tỉnh, tính đến thời điểm trước kỳ nghỉ tết Nguyên đán, toàn tỉnh có 37/51 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đã thực hiện phát hành hóa đơn điện tử theo từng lần bán, đạt tỷ lệ 73%. Dù con số này chưa lớn, nhưng so với thời điểm 1/1/2024 chỉ có 1 vài doanh nghiệp triển khai cũng đủ thấy được những nỗ lực của cả ngành thuế và các doanh nghiệp xăng dầu trong tiến trình hoàn tất chuyển đổi từ xuất hóa đơn một lần trong ngày sang xuất hóa đơn theo từng lần bán đối với mặt hàng xăng dầu trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế, cũng như doanh nghiêp xăng dầu.

Tại cuộc họp diễn ra giữa cơ quan thuế và đơn vị cung ứng hóa đơn, doanh nghiệp xăng dầu được tổ chức vào những ngày cuối năm 2023, nhiều doanh nghiệp đã chia sẻ những khó khăn trong quá trình thực hiện chuyển đổi hóa đơn. Thậm chí nhiều doanh nghiệp đã gửi văn bản đến cơ quan thuế “xin phép” không thực hiện chuyển đổi nếu không sẽ đóng cửa kinh doanh.

Lý do được các cửa hàng xăng dầu đưa ra là, muốn xuất hóa đơn có mã của cơ quan thuế theo từng lần bán phụ thuộc rất nhiều vào hiện trạng của doanh nghiệp sử dụng cột bơm cơ hay điện tử, chỉ quản lý dữ liệu hóa đơn hay bao gồm cả quản trị hệ thống. Nếu cột bơm cơ đã cũ, đơn vị sẽ phải thay đổi toàn bộ hệ thống cột bơm để dễ đồng bộ hệ thống hóa đơn, chi phí có thể lên tới gần trăm triệu đồng. Với những cửa hàng sử dụng cột bơm điện tử thì kinh phí bỏ ra ít hơn trung bình từ 30 - 40 triệu đồng cho chi phí quản lý, vận hành 1 hệ thống. Trong khi đó, lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh xăng dầu ngày một khó, nhất là các cửa hàng nhỏ lẻ thì chi phí đầu tư ban đầu như trên là quá lớn.

Một doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu ở Phú Lộc cho hay, để thiết lập hóa đơn điện tử và kết nối dữ liệu từ cột bơm xăng đến cơ quan thuế, doanh nghiệp phải đầu tư hạ tầng, thiết bị bao gồm thay thế trụ bơm, phần mềm kết nối, các thiết bị tính toán dữ liệu, in sao hóa đơn. Hiện doanh nghiệp đã thực hiện hợp đồng với đơn vị cung ứng dịch vụ giải pháp cũng như đơn vị cung ứng thiết bị công nghệ. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần thời gian để hoàn tất việc lắp đặt và kết nối dữ liệu đến cơ quan thuế, muốn nhanh nhưng cũng không thể nhanh được vì cần thời gian cho việc vận chuyển thiết bị, lắp đặt, kết nối.

Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Hương Thủy, Nguyễn Thị Hải thì khẳng định, đơn vị đang đẩy nhanh tiến độ đầu tư hạ tầng thiết yếu cho việc đồng bộ dữ liệu hóa đơn theo từng lần bán đến cơ quan thuế. Dù gặp rất nhiều khó khăn, song doanh nghiệp sẽ nỗ lực để sớm hoàn thành chuyển đổi theo quy định chung.

Xuất hóa đơn thông qua máy POS

Không ảnh hưởng đến hoạt động mua bán

Thực tế nắm bắt tâm lý doanh nghiệp xăng dầu trong thực hiện chuyển đổi hóa đơn cho thấy, các doanh nghiệp lần lữa trong thực hiện chuyển đổi đa phần lo lắng sẽ mất thời gian xuất hóa đơn từng lần bán cho khách hàng, không muốn phát sinh thêm chi phí. Tuy nhiên quá trình triển khai chuyển đổi hóa đơn theo từng lần bán đối với mặt hàng xăng dầu ở những doanh nghiệp đã hoàn thành chuyển đổi cho thấy, việc xuất hóa đơn theo từng lần bán không ảnh hưởng tới thời gian giao dịch của khách hàng. Chi phí sẽ không quá cao bởi hiện nay, trên thị trường có nhiều giải pháp công nghệ với nhiều chi phí khác nhau.

Lấy tiến trình chuyển đổi của Công ty TNHH MTV Xăng dầu Thừa Thiên Huế (đơn vị thành viên của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam - Petrolimex) làm ví dụ khi đây là đơn vị đi đầu trong toàn tỉnh về triển khai hóa đơn theo từng lần bán.

Tại Cửa hàng Petrolimex số 1 trên đường Hùng Vương, điều đập ngay vào mắt người mua hàng là tấm bảng thông tin thông báo rõ Petrolimex phát hành hóa đơn ngay sau từng lần bán hàng.

Cửa hàng trưởng Cửa hàng Petrolimex số 1 cho hay, cửa hàng có 26 vòi bơm, mỗi ngày xuất gần 8.000 hóa đơn bán lẻ. Việc xuất hóa đơn vẫn đang diễn ra cho mỗi lần bán. Khi khách yêu cầu, chúng tôi sẽ xuất ngay hóa đơn điện tử. Khách hàng chỉ cần cung cấp mã số thuế, nếu không có mã số thuế thì chỉ cần cung cấp biển số xe là đủ.

Công ty TNHH MTV Xăng dầu Thừa Thiên Huế triển khai xuất hóa đơn theo từng lần bán từ rất sớm

Tuy vậy, việc phát hành hóa đơn điện tử sau mỗi lần bán hàng vẫn chủ yếu được thực hiện ở các khách hàng lớn. Với nhóm này, Petrolimex đã có sẵn dữ liệu, nên chỉ cần truy cập hệ thống, dữ liệu sẽ được tự động cập nhật vào hóa đơn để phát hành. Với những khách hàng không có nhu cầu lấy hóa đơn, các dữ liệu được ghi nhận từ cột bơm sau mỗi lần bơm sẽ được chuyển về hệ thống kế toán và đồng bộ để chuyển thẳng về cơ quan thuế.

Bà Đinh Nhật Lệ - Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Xăng dầu Thừa Thiên Huế cho hay, cơ sở triển khai giải pháp xuất hóa đơn từng lần bán hàng là các giao dịch từ cột bơm xăng dầu được truyền tự động đến phần mềm quản lý cửa hàng xăng dầu và phát hành hóa đơn ngay tại thời điểm phát sinh giao dịch. Nhân viên của Petrolimex chỉ cần thao tác phát hành đối với khách hàng có lấy hóa đơn như trước đây. Đối với người mua không lấy hóa đơn, hóa đơn được xử lý tự động, giảm thao tác của người dùng. Vì vậy, mặc dù số lượng hóa đơn phát sinh lớn nhưng thao tác của người dùng không bị ảnh hưởng.

Tại cuộc họp gần đây, ông Hoàng Quốc Việt, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh khẳng định, việc áp dụng hóa đơn điện tử xuất theo từng lần bán trong hoạt động xăng dầu nhằm tạo sự minh bạch, bình đẳng trong sản xuất, kinh doanh và sẽ không có ngoại lệ cho doanh nghiệp nào. Ngành thuế đang thành lập đoàn thanh tra liên ngành hỗ trợ hướng dẫn để các cơ sở kinh doanh thực hiện xuất hóa đơn trong mỗi lần bán đồng thời kiểm tra xử lý các doanh nghiệp cố tình không thực hiện theo quy định.

Bài 2: Tạo thói quen mua hàng lấy hóa đơn