Olympic Sochi 2014 được coi là Thế vận hội ấm nhất trong lịch sử. Ảnh: Huffpost
Olympic mùa hè
Đến năm 2085, dự tính chỉ có 25 thành phố châu Âu và 8 thành phố ở các khu vực khác đủ điều kiện về thời tiết để tổ chức Olympic mùa hè, theo một tham luận chung của các Giáo sư Y tế cộng đồng John Balmes và Kirk Smith thuộc Đại học UC Berkeley, Giáo sư Alistair Woodward của Đại học Auckland và Giám đốc y tế cho đội tuyển Mỹ tại Olympic London 2012 Cindy Chang, vừa được đăng tải trên tạp chí y khoa The Lancet.
Kết luận trên xuất phát từ một nghiên cứu lớn tập trung vào sự biến đổi khí hậu và tương lai của Thế vận hội ngoài trời, được các tác giả đưa ra bằng cách phát triển một phép đo, được gọi là bầu ướt nhiệt độ toàn cầu (WBGT), kết hợp nhiệt độ, độ ẩm, bức xạ nhiệt, và gió. Công cụ này được sử dụng kết hợp với 2 mô hình khí hậu để đánh giá tính khả thi của các thành phố muốn đăng cai Olympic trong tương lai.
Dựa trên những quy định hiện hành của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) về tiêu chuẩn tổ chức Thế vận hội, các nhà nghiên cứu chỉ tiến hành xem xét các thành phố có trên 600.000 dân cư và nằm cao hơn mực nước biển ít nhất 1 dặm (1,6km) và phát hiện ra rằng, đến năm 2085, Istanbul, Madrid, Rome, Paris và Budapest – những thành phố đã và đang tham gia vào cuộc cạnh tranh quyền đăng cai Olympic mùa hè năm 2020 hoặc 2024, đều không còn thích hợp để tổ chức giải đấu. Tokyo, thành phố sẽ diễn ra Thế vận hội mùa hè năm 2020, cũng có thể sẽ không còn cơ hội được đăng cai lần nữa do quá nóng, khó đảm bảo được an toàn cho các vận động viên (VĐV).
Trên thực tế, hồi tháng 10/2007, cuộc thi marathon ở Chicago đã bị hủy bỏ giữa chừng khi hàng trăm VĐV không chịu nổi sức nóng và phải tìm tới sự chăm sóc y tế. Nhiệt độ cao cũng tàn phá sức lực của các VĐV đội tuyển Olympic năm nay của Mỹ trong một cuộc marathon thử nghiệm ở Los Angeles, khi có đến 30% các VĐV triển vọng không thể hoàn thành bài kiểm tra trong điều kiện nhiệt độ gần 27 độ C.
Ngay trong lễ khai mạc Olympic Rio 2016 hôm 5/8 vừa qua, ban tổ chức cũng cho trình chiếu một đoạn video không chỉ nêu bật tầm quan trọng của vấn đề biến đổi khí hậu và sự nóng lên toàn cầu, mà còn kêu gọi các nước chia sẻ gánh nặng trách nhiệm trong cuộc chiến chống lại thảm kịch này.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu thừa nhận vẫn có cách giải quyết, chẳng hạn như loại bỏ một số môn thi nhất định để cho phép Thế vận hội mùa hè được tiếp tục, nhưng khi đó, giải đấu sẽ rất khác so với những gì đang diễn ra ở Olympic Rio.
Thế vận hội mùa đông
Năm 2014, trước khi Thế vận hội mùa đông bắt đầu tại Sochi (Nga), ban tổ chức và các VĐV đều lo lắng tự hỏi liệu có đủ tuyết cho các cuộc thi có trong mùa giải đó hay không. Và kết quả là, Olympic Sochi kết thúc trong ấn tượng là một trong những kỳ vận hội mùa đông ấm nhất từng có.
“Ngay lúc này, tất cả các thành phố từng là chủ nhà của Olympic đều được cho là có kiểu khí hậu chấp nhận được. Nhưng đến khoảng năm 2050, con số này sẽ giảm gần một nửa, và vào cuối thế kỷ, với kịch bản thời tiết ấm nóng hơn, dự kiến con số đó sẽ giảm xuống còn 6 thành phố đủ điều kiện tổ chức Thế vận hội mùa đông”, ông Daniel Scott, tác giả công trình Những biến đổi toàn cầu của Đại học Waterloo - nghiên cứu mối quan hệ giữa thể thao, vui chơi giải trí, và môi trường suốt vài thập kỷ qua cho biết.
Trong một kịch bản tồi tệ nhất với lượng khí thải hiện nay, đến năm 2080, những kỳ Thế vận mùa đông sẽ không có kiểu khí hậu thích hợp để diễn ra, có nghĩa là sẽ không có đủ tuyết cho các sự kiện hoặc nhiệt độ quá cao đến mức không thể thi đấu.
Khi chúng ta đang bước vào những ngày thi đấu cuối của Olympic Rio 2016, thì tương lai không chắc chắn của các kỳ vận hội trong tương lai chính là động lực thúc đẩy chúng ta cần phải có hành động thiết thực để chống lại sự biến đổi khí hậu hiện nay.
TỐ QUYÊN (Tổng hợp và lược dịch từ Csmonitor, Thelancet & Natureworldnews)