Hàng triệu cử tri Mỹ sẽ bỏ phiếu trong ngày 3/11 để góp phần bầu ra Tổng thống nhiệm kỳ mới. Tỷ lệ bỏ phiếu năm nay được dự kiến sẽ cao kỷ lục và kết quả bỏ phiếu tại 11 bang chiến địa được cho là có thể sẽ quyết định cuộc bầu cử.
Để thắng cử, mỗi ứng cử viên sẽ cần ít nhất 270 phiếu trên tổng số 538 phiếu đại cử tri và các lá phiếu có thể quyết định ai là người chiến thắng có thể sẽ tới từ 11 bang chiến địa, nơi các cử tri có thể dễ dàng thay đổi quyết định của mình ngay cả khi trong phòng bầu cử. 11 bang này bao gồm Arizona, Florida, Georgia, Iowa, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania, Ohio, Texas, và Wisconsin.
Tổng thống Trump và ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden tranh luận. Ảnh: Reuters
Chiến thắng năm 2016 của ông Trump một phần là do thành công trong việc đảo chiều kết quả tại các bang Pennsylvania, Wisconsin và Michigan, các bang vốn thường ủng hộ đảng Dân chủ. Đảng Dân chủ, Cộng hòa và các nhóm quyền bầu cử hiện đang sẵn sàng cho các cuộc chiến pháp lý hậu bầu cử tại 3 bang trên - nơi việc kiểm đếm muộn các phiếu bầu vắng mặt đã dẫn tới các vụ khiếu nại vốn có thể tiếp tục gia tăng trong thời gian tới. Một số bang khác cũng đang đối mặt với các thách thức pháp lý lên quan tới các thủ tục bỏ phiếu vắng mặt và bỏ phiếu qua bưu điện.
11 bang chiến địa đóng vai trò quan trọng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020
- Florida: 29 phiếu đại cử tri. Trên tổng số hơn 50 triệu phiếu bầu trong các cuộc bầu cử Tổng thống từ năm 1992 tới 2016, khoảng cách về phiếu bầu giữa hai đảng trong toàn bộ các cuộc bầu cử trong thời gian đó là chưa tới 18.000 phiếu.
Chiến dịch tranh cử của cả hai đảng đều tập trung cho bang này mặc dù Florida thiết yếu hơn đối với cơ hội tái cử của ông Trump hơn là đối thủ Joe Biden. Cựu Phó Tổng thống Joe Biden có 93% cơ hội thắng cuộc bầu cử ngay cả khi không chiến thắng tại Florida trong khi cơ hội cho ông Trump chỉ là 6%, theo cách tính của tờ Wall Street Journal.
Hầu hết các điểm bỏ phiếu tại bang này sẽ đóng cửa lúc 19h tối (giờ bờ Đông nước Mỹ), tuy nhiên, một số điểm tại khu vực Panhandle sẽ đóng cửa muộn hơn 1 tiếng. Kết quả của bỏ phiếu sớm bao gồm trực tiếp và bỏ phiếu qua bưu điện dự kiến sẽ được thông báo trước vì giới chức bầu cử được phép xử lý các phiếu bầu này trước ngày bầu cử.
- Georgia: 16 phiếu đại cử tri. Các điểm bỏ phiếu đóng cửa lúc 19h tối nhưng các quan chức bầu cử thông báo sẽ mất vài ngày để có thể rà soát và thống kê các phiếu gửi qua bưu điện.
Các cuộc khảo sát cho thấy hai ứng cử viên Donald Trump và Joe Biden đang bám sát nhau tại bang này, nơi mà đảng Cộng hòa luôn giành ưu thế trong một thời gian dài.
- Bắc Carolina: 15 phiếu đại cử tri. Trong vòng nửa thế kỷ qua, bang này mới chỉ ủng hộ hai ứng cử viên Dân chủ làm Tổng thống: Jimmy Carter năm 1976 và Barack Obama năm 2008. Tuy nhiên, các số liệu nhân khẩu học đang mang lại hy vọng cho phe Dân chủ khi bang này đang ngày càng có nhiều cư dân bang đã học qua đại học và không phải da trắng. Ông Biden sẽ cần tỷ lệ bỏ phiếu cao từ các cử tri này để lấn át số cử tri tại các khu vực nông thôn của bang vốn vẫn nghiêng về đảng Cộng hòa. Các phiếu bầu qua bưu điện sẽ được kiểm đếm nếu có dấu bưu điện gửi không sau ngày bầu cử 3/11 và phải được nhận trước ngày 12/11.
- Pennsylvania: 20 phiếu đại cử tri. Các quan chức bầu cử thông báo có thể mất tới nhiều ngày để có thể hoàn tất việc kiểm phiếu do năm nay số lượng phiếu bầu qua bưu điện quá lớn. Ông Biden sẽ cần một cách biệt lớn tại Philadelphia cũng như các khu vực ngoại ô xung quanh và tại Pittsburgh. Ông Trump, người từng thắng tại Pennsylvania trong năm 2016 hy vọng có thể mở rộng được sự ủng hộ đối với ông tại các khu vực nông thôn tại bang này.
- Ohio: 18 phiếu đại cử tri. Năm 2016, ông Trump chiến thắng tại Ohio với khoảng cách 8,1 điểm % và giành thắng lợi tại 80/88 hạt. Đây là khoảng cách lớn nhất mà một ứng viên Cộng hòa tạo ra được trong gần 3 thập kỷ. Để chiến thắng tại bang này, phe Dân chủ cho biết cần thúc đẩy tỷ lệ bỏ trong nhóm cử tri da màu và tại thành thị ở 3 khu vực Cleveland, Columbus và Cincinnati cũng như thể hiện tốt hơn ứng cử viên Hillary Clinton năm 2016 tại các khu vực nông thôn. Các khảo sát mới đây cho thấy hai ứng cử viên đang bám đuổi nhau sít sao tại bang này.
- Michigan: 16 phiếu đại cử tri. Ông Trump đã chiến thắng tại bang chiến địa này năm 2016 với chênh lệch khoảng 11.000 phiếu, tương đương 0,22%, khoảng cách hẹp nhất trên cả nước. Hai hạt quan trọng trong cuộc bầu cử tại bang này bao gồm Wayne và Macomb. Wayne, tại trung tâm Detroit, từng bầu cho đảng Dân chủ trong thời gian dài trong khi Macomb bầu cho ông Trump trong năm 2016 sau khi hai lần trước đó bỏ phiếu cho ông Obama, ứng viên đảng Dân chủ.
- Wisconsin: 10 phiếu đại cử tri. Phe Dân chủ hy vọng sẽ đạt lợi thế tại hai thành phố lớn nhất bang Wisconsin là Milwaukee và Madison trong khi thúc đẩy tỷ lệ ủng hộ tại các khu vực ngoại ô và giành lại sự ủng hộ đối với ông Trump tại các khu vực nông thôn. Ông Trump chiến thắng tại bang này năm 2016 với khoảng cách 23.000 trên tổng số gần 1 triệu phiếu bầu và đây là khoảng cách hẹp thứ 3 trong các bang mà ông chiến thắng. Ông Trump là Tổng thống Cộng hòa đầu tiên giành thắng lợi tại đây kể từ thời Ronald Reagan năm 1984.
Nguyên nhân thắng lợi của ông Trump đó là sự sụt giảm tỷ lệ bỏ phiếu trong nhóm cử tri da màu tập trung tại Milwaukee. Trung tâm vì sự tiến bộ của nước Mỹ, một trung tâm nghiên cứu độc lập, dự tính tỷ lệ bỏ phiếu của nhóm cử tri này đã giảm 18,9% từ năm 2012 tới năm 2016, gấp 4 lần mức sụt giảm số cử tri da màu trên cả nước trong hai cuộc bầu cử. Kết quả bầu cử tại Milwaukee sẽ cho thấy rõ liệu ông Biden có đảo ngược được sự sụt giảm này hay không.
Hồi cuối tháng 10, Tòa án tối cao Mỹ đã bác bỏ các đề xuất thay đổi quy định bầu cử liên quan tới dịch bệnh Covid-19 ở Wisconsin và điều này có nghĩa các phiếu bầu qua bưu điện phải được nhận không quá ngày bầu cử thì mới có giá trị. Bang này hiện đang ghi nhận số ca mắc và tử vong do Covid-19 gia tăng, do đó vấn đề Tổng thống ứng phó với dịch bệnh là tâm điểm của các cuộc thảo luận trước ngày bầu cử tại đây.
- Iowa: 6 phiếu đại cử tri. Bang này trên thực tế không đáng được coi là 1 bang chiến địa trong cuộc bầu cử năm nay sau khi ông Trump từng giành thắng lợi tại đây với khoảng cách 9,4% trong năm 2016. Tuy nhiên, các cuộc khảo sát cho thấy cuộc chạy đua ở Iowa đang khá sít sao giữa hai ứng cử viên.
- Texas: 38 phiếu đại cử tri: Còn được biết đến với tên gọi “Ngôi sao cô đơn”, bang Texas luôn là một thành trì của đảng Cộng hòa và được dự đoán sẽ tiếp tục ủng hộ ông Trump trong năm nay. Tuy nhiên, kết quả nhiều cuộc khảo sát cho thấy khoảng cách khá sát bất thường giữa hai ứng cử viên. Theo RealClearPolitics, trung bình các cuộc khảo sát cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Trump và ông Biden là 48% và 45,7%. Ông Trump đã thắng bang này năm 2016 với khoảng cách 9%. Phe Dân chủ viện dẫn cuộc chạy đua sít sao giữa Beto O’Rouke và Thượng nghị sỹ Cộng hòa Ted Cruz năm 2018, việc đảng này giành một số ghế tại Hạ viện và các dữ liệu nhân khẩu học đang thay đổi là bằng chứng đảng Dân chủ đang gia tăng ảnh hưởng tại bang này.
Tòa án tối cao bang Texas ngày 1/11 đã bác bỏ vụ kiện của phe Cộng hòa đối với hơn 12.000 phiếu bầu sớm được bỏ qua hình thức người dân bỏ phiếu trên xe ô tô tại hạt Harris vốn nghiêng về đảng Dân chủ. Tuy nhiên, một phiên tranh tụng tại một tòa án liên bang về vấn đề này sẽ diễn ra trong ngày 2/11.
- Arizona: 11 phiếu đại cử tri. Phe Dân chủ hy vọng Arizona sẽ tiếp bước Colorado, New Mexico và Nevada, các bang đã thể hiện rõ quan điểm trong các cuộc bầu cử Tổng thống gần đây trong bối cảnh đang có nhiều cử tri độc lập tới sinh sống và các cử tri gốc Latin cũng hoạt động tích cực hơn. Việc thúc đẩy tỷ lệ bỏ phiếu tại Phoenix, vốn nghiêng về Dân chủ và giành được sự ủng hộ của các cử tri dao động xung quanh thành phố sẽ rất quan trọng đối với nỗ lực của đảng Dân chủ ở Arizona. Bất kỳ ứng cử viên nào chiến thắng tại hạt Maricopa, thủ phủ của Phoenix và nơi cư trú của hơn một nửa cư dân Arizona, khả năng sẽ chiến thắng tại đây. Các cử tri gốc Latin chiếm tới 1/3 dân số của hạt này.
- Nevada: 6 phiếu đại cử tri. Nevada ủng hộ bà Clinton trong năm 2016 và bang này có thể mang lại sự khác biệt trong cuộc chạy đua sít sao năm nay. Các cuộc khảo sát gần đây cho thấy ông Biden đang dẫn trước với các khoảng cách dao động. Trong số các bang chiến địa, Nevada có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất, 12,6%. Hạt Clark, thủ phủ của Las Vegas, có thể chiếm tới hơn 2/3 số phiếu của cả bang. Trong năm 2016, bà Clinton chiến thắng tại hạt này với 52,4% so với 41,7% dành cho ông Trump./.
Theo VOV