.jpg)
Tiểu bang California (Mỹ) đã ghi nhận mức nhiệt độ ngoài trời lên tới 54 độ C trong ngày 17/6. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Nhiệt độ cao gần mức kỷ lục
Vào cuối tuần qua, các quốc gia ở khu vực Bắc Âu đã ghi nhận nhiệt độ cao gần mức kỷ lục, bao gồm mức nhiệt cao đến 34 độ C ở một số nơi. Các số liệu mới nhất được đưa ra sau khi Viện Khí tượng Quốc gia Phần Lan báo cáo nhiệt độ nóng nhất trong tháng 6, kể từ khi các ghi chép được thực hiện vào năm 1844.
Theo Hãng tin STT của Phần Lan, thị trấn Kevo ở Lapland đã ghi nhận mức nhiệt 33,6 độ C vào ngày 4/7, đây được xem là ngày nóng nhất kể từ năm 1914, khi các nhà chức trách đo được mức nhiệt lên tới 34,7 độ C.
Trong khi đó, nhiệt độ cao theo sau những đợt sóng nhiệt phá vỡ kỷ lục và các vụ cháy rừng đã gây ra sự tàn phá ở một số khu vực của Bắc Mỹ. Thống đốc tiểu bang Oregon (Mỹ), bà Kate Brown cho biết, đợt nắng nóng dữ dội đã cướp đi sinh mạng của 95 người chỉ tính riêng ở tiểu bang này. Ngoài ra, hàng trăm người được cho là đã tử vong vì nắng nóng ở phía tây bắc Mỹ và tây nam Canada.
Đáng chú ý, các chuyên gia và quan chức lo ngại rằng, tình trạng thời tiết thảm khốc, được thúc đẩy bởi cuộc khủng hoảng khí hậu, sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn trong những tháng tới.
Cũng trong tháng trước, một số khu vực của Thụy Điển đã báo cáo mức nhiệt cao kỷ lục. Nhà vận động khí hậu Greta Thunberg chia sẻ: “Tháng 6 năm 2021 là tháng 6 nóng nhất từng được ghi nhận ở thủ đô Stockholm, quê hương của tôi với một biên độ lớn. Tháng 6 nóng nhất thứ 2 xảy ra vào năm 2020, và tháng 6 nóng thứ ba là vào năm 2019”. Ở cấp độ quốc gia, tháng 6 năm 2021 là thời điểm xảy ra đợt nắng nóng nghiêm trọng thứ 3 từng được ghi nhận ở Thụy Điển.
Tiếp đó, Viện Khí tượng Na Uy đã ghi nhận mức nhiệt 34 độ C ở Saltdal, một địa điểm nằm gần Vòng Cực. Đây là mức nhiệt độ cao nhất đo được ở quốc gia này trong năm nay, và chỉ thấp hơn 1,6 độ C so với mức kỷ lục mọi thời đại của Na Uy.
Tại Canada, các lực lượng chức năng đang phải khống chế một loạt các vụ cháy rừng bùng phát ở tỉnh British Columbia ở phía tây, sau khi quốc gia này chống chọi với mức nhiệt độ lên tới 49,6 độ C, đánh dấu một mức kỷ lục mới về nhiệt độ của Canada.
Trong một động thái liên quan, ngày 1/7, Liên Hiệp Quốc đã xác nhận nhiệt độ cao kỷ lục mới tại lục địa Nam Cực là 18,3 độ C, được ghi nhận hồi năm ngoái.
Biến đổi khí hậu là yếu tố chính
Ở Nam bán cầu, tháng 6 vừa qua cũng là tháng 6 nóng nhất từng được ghi nhận ở New Zealand, nơi tháng 6 vẫn là một tháng mùa đông; khi nhiệt độ tiếp tục tăng cao theo một mô hình phù hợp với sự nóng lên toàn cầu.
Viện Nghiên cứu Nước và Khí quyển Quốc gia New Zealand (NIWA) ngày 6/7 cho hay, nhiệt độ hàng ngày trong tháng 6 vừa qua đã đạt mức trung bình 10,6 độ C, cao hơn mức trung bình 1,9 độ C bất chấp đợt lạnh vào cuối tháng 6.
Nhà khoa học Chris Brandolino tại NIWA lưu ý, New Zealand chỉ có 13 lần ghi nhận mốc nhiệt bất thường như vậy kể từ năm 1909. Tuy nhiên, “điều đáng báo động” là trong 10 năm qua, nền nhiệt cao bất thường như vậy đã xảy ra đến 6 lần.
Cũng theo ông Chris Brandolino, trong khi các yếu tố ngắn hạn như nhiệt độ đại dương ấm lên làm nóng không khí trên khắp New Zealand, thì biến đổi khí hậu là một yếu tố chính gây ra tác động lâu dài.
Trước đó vào năm 2020, New Zealand đã trải qua năm nóng thứ 7 trong lịch sử, cũng là năm thứ 7 trong một thập kỷ có mức nhiệt độ nằm trong top 10 mức nhiệt cao nhất từng được ghi nhận. Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern đã tuyên bố tình trạng “khẩn cấp về khí hậu” hồi năm ngoái; đồng thời khẳng định rằng, hành động khẩn cấp là cần thiết vì lợi ích của các thế hệ tương lai.
Được biết, New Zealand đã cam kết đạt trung hòa carbon vào năm 2050, và sản xuất toàn bộ năng lượng từ các nguồn tái tạo đến năm 2035.
LÊ THẢO
(Lược dịch từ The Guardian & AFP)