Lãnh đạo 3 nước Nhật - Trung - Hàn sẽ gặp nhau trong hội nghị thượng đỉnh ba bên vào ngày 9/5/2018. Ảnh: AFP
Hội nghị thượng đỉnh lần này ở Tokyo bắt đầu trong bối cảnh quan hệ ngoại giao giữa ba nước đã ấm hơn, được xúc tác bởi tình hình trên bán đảo Triều Tiên và những lo ngại về bảo hộ thương mại.
Đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên tới Nhật Bản của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In kể từ khi nhậm chức. Năm nay cũng đánh dấu kỷ niệm 40 năm ngày ký kết một hiệp ước hữu nghị giữa Bắc Kinh và Tokyo. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng sẽ tổ chức các cuộc phán song phương với Thủ tướng Lý Khắc Cường và Tổng thống Moon Jae In bên lề hội nghị.
Ba quốc gia này dự kiến sẽ đưa ra một tuyên bố chung thể hiện cam kết hợp tác ba bên đối với việc phi hạt nhân hoá bán đảo Triều Tiên, mặc dù vẫn chưa thống nhất về diễn đạt, các nguồn tin Nhật Bản cho biết.
Theo Nikkei, điều này là do sự khác nhau về cách tiến hành lời hứa của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un về việc “phi hạt nhân hoá hoàn toàn” theo quy định trong Tuyên bố Panmunjom, được ban hành sau hội nghị thượng đỉnh lịch sử với Tổng thống Moon cuối tháng trước.
Tiến sĩ Jin Chang Soo, chủ tịch Viện nghiên cứu Sejong của Hàn Quốc, nói với tờ The Straits Times rằng Tổng thống Moon có thể "trình bày một lộ trình để Nhật Bản và Trung Quốc đều có vai trò trong thỏa thuận hòa bình giữa 2 miền Triều Tiên”.
Tuy nhiên, các câu hỏi về sự hiện diện quân sự của Mỹ trên bán đảo Triều Tiên cũng có thể sẽ phát sinh trong cuộc họp thượng đỉnh, giữa bối cảnh có thông tin rằng Washington đang cân nhắc việc giảm quy mô quân đội tại đây.
Song song đó, trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, ba quốc gia sẽ nhấn mạnh vai trò của tự do thương mại trong sự thịnh vượng của châu Á, và cam kết đẩy nhanh nỗ lực đối với một thỏa thuận ba bên đã có trong các cuộc họp từ năm 2012. Theo ước tính của Ngân hàng thế giới, tổng cộng ba quốc gia này chiếm 22,6% nền kinh tế toàn cầu.
Họ cũng sẽ đồng ý đẩy nhanh các nỗ lực trong thỏa thuận hợp tác kinh tế toàn diện khu vực 16 nước do ASEAN dẫn đầu.
Theo Giáo sư Zhou Yongsheng của Đại học Ngoại giao Trung Quốc, “Trung Quốc sẽ tập trung thúc đẩy sự hợp tác kinh tế sâu rộng giữa ba nước, mở rộng các lĩnh vực hợp tác để cuối cùng, hiệp định thương mại tự do có thể được ký kết".
Tố Quyên
(Lược dịch từ Straitstimes)