Cạnh tranh không lành mạnh

Trong bài viết này, tôi đã khẳng định, mô hình này thành công hay không chưa biết (vì lúa đang trổ đòng) nhưng việc nhiều đơn vị cùng tham gia vào thị trường cung cấp lúa giống chắc chắn là bà con nông dân được nhờ. Và hơn nữa, nó thúc đây thị trường, thúc đẩy cạnh tranh để nâng cao chất lượng dịch vụ.

Từ trước đến nay, chúng ta cũng thiếu hẳn một cơ chế khuyến khích thay đổi bộ lúa giống có chất lượng cao, hiệu quả kinh tế cao. Ví dụ thế này, hàng chục năm qua, chúng ta dùng chính sách trợ giá thóc giống, mỗi cân 3.000 đồng. Nhiều tỷ đồng mỗi năm giao cho một đơn vị độc quyền. Chính vì vậy mà họ không có động lực để thay đổi. Chính sách này duy trì quá lâu có vẻ đã như phản tác dụng. Từ năm ngoái, chúng ta đã thay đổi chính sách này. Và ngay lập tức, một sân chơi bình đẳng được tạo lập. Đơn vị vừa kể tham gia ngay vào thị trường sản suất thóc giống, mà lại là thóc giống chất lượng cao.

Cách đây mấy hôm, về lại để chứng kiến việc gặt đánh giá sản lượng. Sản lượng đạt hết sức bất ngờ, hơn 70 tạ/ha. Hầu như không có sâu bệnh. Lúa này cũng có những ưu điểm như lượng giống gieo ít, từ 2 -2,5kg, trong khi các giống khác phải hơn 5kg thóc giống. Chất lượng gạo ngon, bán được giá cao. Trên 20 ha đầu tư ở 2 HTX của huyện Quảng Điền đều do công ty đầu tư 100% cho bà con nông dân và ký kết thu mua lại toàn bộ sản phẩm.

Thế nhưng, khi về lại nghe thông tin, đã có một hội đồng đánh giá sản lượng diện tích lúa đưa vào trồng thử nghiệm này. Rất nhiều nông dân tham gia vào buổi gặt đánh giá sản lượng. Tôi hỏi rất nhiều nông dân trực tiếp làm, họ đều hài lòng với cách đầu tư, năng suất, chất lượng. Thế nhưng hội đồng đánh giá sản lượng đợt trước lại đánh giá năng suất chỉ đạt 58 tạ/ ha.

Có cái gì đó vô lý trong việc này. Phải chăng có việc cạnh tranh không lành mạnh.