Nhái dạo ấy trên cánh đồng Dạ Lê nhiều chi lạ. Nhiều nhất là những đám ruộng lúa hay rau muống dọc theo con đê quanh làng hoặc các con hói lớn nhỏ. Có thể câu nhái suốt ngày nhưng tốt nhất là lúc chiều tà, khi hoàng hôn buông xuống, sau một trận mưa giông hay qua một đêm mưa rào. Đó là thời điểm khí trời mát mẻ, sâu bọ nhiều, nhái kéo nhau thành bầy đi kiếm ăn và còn nữa là để nô đùa, tìm kiếm bạn tình. Gặp phải cơ hội này, nhái ăn mồi liên tục, lũ nhóc câu nhái bọn tôi trúng đậm, quên cả thời gian và thường thường có được một bao nhái ứ hự, tha hồ về khoe công với mạ.
Cũng khác với câu cá, như hiện nay còn có mục đích thư giãn, bấy giờ đi câu nhái là công việc mấy học trò nhằm kiếm tí chất tanh cho bữa cơm của gia đình thời khốn khó, phải ăn cơm độn sắn, độn khoai, thiếu thốn mọi bề. Và không chỉ câu nhái, người dân quê tôi còn xỉa nhái, soi đèn bắt nhái. Xỉa nhái và cả ếch nữa là hình thức dùng vật nhọn đâm bắt con vật, không có chi lạ. Đáng nói hơn là chuyện soi đèn bắt nhái. Loài ếch nhái bị ánh sáng làm lòa mắt thì chỉ biết ngồi… nhìn. Lợi dụng điều đó, người ta dùng đèn để soi nhái, thường có thể bắt đầu khoảng 6 giờ tối và lý tưởng nhất là lúc trời mưa lâm râm hay vừa dứt một cơn mưa lớn, nhái nhiều vô kể. Khi mà nhái chỉ biết ngồi yên nhìn ánh đèn là lúc có thể dùng đồ nghề tự chế hay dùng tay để chụp từng con một.
Nhìn thực đơn món ăn từ nhái ở các hàng quán hôm nay với bao thứ toàn là đặc sản, lại nhớ tới một thời khó khăn và thiếu thốn. Thịt con nhái đồng khi ấy là sự bổ sung chất đạm quan trọng cho bữa ăn độn nhiều khoai sắn của bao gia đình. Món ngon phải có nhiều gia vị, nhưng khi mà nước mắm cũng phải mua lẻ dùng cho từng bữa thì món thịt nhái kia cũng chẳng khác chi nồi mắm quẹt, chủ yếu vẫn là để đưa miếng cơm, lừa cái bụng. Thế nhưng sao kỳ lạ, bao năm rồi mà mùi vị của thịt con nhái đồng vẫn không sao quên được. Cũng không quên là thứ thịt nhái phơi khô đem giã thành bột để dành làm thứ gia vị đặc biệt dùng nấu canh rau, bây giờ đã trở thành ký ức của một thời vất vả.
Bất chợt bắt gặp món nhái đồng ở nhà hàng hôm nay như tìm lại được hoài niệm của một thời xưa cũ. Và rồi, buổi chiều nay ở phố sau trộ mưa giông, trời trở nên dịu mát, lại quay quắt, chợt thèm sao được ra đồng. Những cánh đồng quê ven Huế như Thanh Thủy, Dạ Lê, Lang Xá, Đồng Di… ngoài ấy mùa này có nhiều nhái đồng béo ụ...