Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khóa XI đã ra Nghị quyết: “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, với mục tiêu tạo sự chuyển biến rõ rệt, khắc phục được những hạn chế, yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, nhằm xây dựng Đảng ta thật sự là Đảng cách mạng chân chính, ngày càng trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin trong Đảng và nhân dân, động viên toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi các chủ trương, nghị quyết của Đảng.
Về phương châm, Nghị quyết nêu rõ: Nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, khách quan, không nể nang, né tránh. Các giải pháp phải bảo đảm đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, khả thi, kết hợp “chống và xây”, “xây và chống”, nói đi đôi với làm, tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc, trì trệ nhất. Chỉ đạo, tổ chức thực hiện với trách nhiệm và quyết tâm chính trị cao. Cán bộ lãnh đạo chủ chốt, người đứng đầu làm trước và phải thật sự gương mẫu để cho cấp dưới noi theo. Phải xác định lộ trình thực hiện, thời gian hoàn thành, làm từng bước vững chắc, thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ. Giữ đúng nguyên tắc, không để các thế lực thù địch, những phần tử cơ hội lợi dụng, kích động, xuyên tạc, đả kích gây rối nội bộ.
Với chức năng, nhiệm vụ của mình, báo chí ta, với những tiếng nói khác nhau, đều có thể thường xuyên góp sức vào công việc có ý nghĩa sống còn của Đảng, mặc dù, công tác tuyên truyền về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, một lĩnh vực rất khó, không chỉ ở nội dung mà cả hình thức chuyển tải đến quần chúng.
Báo chí bám sát nội dung, chú trọng làm rõ các quan điểm chỉ đạo đã nêu trong Nghị quyết của Trung ương, Chỉ thị và Kế hoạch của Bộ Chính trị, tuyên truyền, phổ biến sâu rộng đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, góp phần tích cực đưa Nghị quyết T.Ư 4 về xây dựng Đảng đi vào cuộc sống. Việc tuyên truyền thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 phải gắn với tuyên truyền thực hiện Chỉ thị số 03 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Báo chí kịp thời phát hiện, biểu dương những tập thể, cá nhân thực hiện tốt Nghị quyết, uốn nắn, phê bình những tập thể, cá nhân thực hiện không nghiêm túc, kém hiệu quả, đồng thời chủ động đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái xuyên tạc mục đích, ý nghĩa cũng như những biện pháp thực hiện Nghị quyết.
Phát huy vai trò, tính tiên phong, tính chiến đấu của mình, báo chí đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí và các hiện tượng tiêu cực khác, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên. Báo chí còn phải làm tốt nhiệm vụ của một trong những lực lượng nòng cốt đấu tranh chống lại âm mưu “diễn biến hòa bình”, phản bác các quan điểm, thông tin sai trái của các thế lực thù địch, chống phá cách mạng nước ta.
Báo chí - theo Bác Hồ - là vũ khí sắc bén để chống lại mọi thói hư, tật xấu của con người, của xã hội, chống lại kẻ thù của dân tộc. Đối với báo chí cách mạng, phê phán chỉ là phương tiện để đạt mục đích. Bản chất của báo chí ta là xây dựng, kêu gọi tự chỉnh đốn lại đội ngũ đế tiến tới cái tốt đẹp hơn.
Báo chí phải là “những tờ hịch cách mạng”, động viên nhân dân góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng, làm cho tổ chức Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, mãi mãi xứng đáng là đại biểu cho trí tuệ, lương tâm, đạo đức và danh dự của đất nước.
Báo chí có sức mạnh và tác dụng đặc biệt không gì có thể thay thế được. Báo chí tuyên truyền, cổ động và phát động đông đảo quần chúng góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng một cách sâu rộng và thiết thực nhất. Báo chí sàng lọc chính xác nhất tiếng nói từ các nguồn khác nhau của nhân dân để mang đến cho Đảng những thông tin đáng tin cậy.
Thông qua báo chí, Đảng tìm thấy sức mạnh để hành động dũng cảm và hợp lòng người nhất nhằm loại khỏi hàng ngũ của mình những phần tử cơ hội, tham nhũng, thoái hóa biến chất... làm cho cơ thể Đảng trong sạch và cường tráng hơn.
Thông qua báo chí, nhân dân tìm thấy những “thông tin phản hồi” để biết Đảng tiếp nhận những kiến nghị của mình đến đâu và sửa chữa như thế nào? Từ đó, niềm tin của nhân dân sẽ được củng cố và tăng cường.
Báo chí dễ dàng đi sâu vào lòng người, làm cho con người đoạn tuyệt với những lỗi lầm của mình một cách vui vẻ (Các Mác) và tự giác phấn đấu hướng tới cái tốt đẹp, cái chính nghĩa và nhân đạo. Sức mạnh của báo chí là tiếp thêm nội lực cho con người, nhân lên sức mạnh và lòng tin của con người. Vì vậy, Bác Hồ đặc biệt chú ý đến việc nêu gương “người tốt, việc tốt”. Nên chăng, báo chí của ta cần viết đậm, sâu và hay hơn về vần đề đó. Lẽ nào, cái tốt đẹp có thật đang hằng ngày có mặt khắp mọi nẻo đường đất nước lại không được báo chí thường xuyên mang lại cho người đọc? Hiện nay, một số tờ báo, trang thông tin điện tử không nắm vững vai trò của mình, xa rời tôn chỉ, mục đích của tờ báo đã đưa nhiều tin, bài giật gân, kích thích tính tò mò của một bộ phận bạn đọc, gây phản cảm trong việc thông tin. Đó là những mẩu tin, bài sa vào chuyện tình, tiền, tù tội, “xe cán chó, chó cán xe” mang tính câu khách của tờ báo lá cải...
Bác Hồ còn yêu cầu các nhà báo: “Không nên chỉ viết cái tốt, mà giấu cái xấu. Nhưng phê bình phải đúng đắn... phải phê bình một cách thật thà, chân thành”.
Tự phê bình và phê bình là sở trường của báo chí cách mạng. Báo chí phải “khéo” sử dụng vũ khí tự phê bình và phê bình mà chính Bác Hồ đã thể hiện một cách mẫu mực. Khéo - theo Bác - là đấu tranh có lý, có tình, là phê bình việc chứ không phê bình người, là nêu gương và đòi hỏi sửa chữa khuyết điểm, là sự đòi hỏi cao đối với cấp trên và đối với mọi đảng viên, “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, là phải chính xác, thận trọng, có tình đồng chí yêu thương.
Báo chí khéo sử dụng tự phê bình và phê bình sẽ làm cho người đọc đón nhận nó như là tiếp thêm chất kích thích để phát triển, chứ không phải coi nó như là một cái gì đó đáng sợ phải đề phòng.
Để báo chí đi vào lòng người, Bác Hồ đã nêu gương về văn phong, hình thức biểu hiện, viết cho ai, viết để làm gì, viết như thế nào - là khoa học và nghệ thuật báo chí Hồ Chí Minh, là sự nhuần nhuyễn giữa nội dung và hình thức báo chí nhằm đạt tới giá trị xã hội cao cả và trọng trách nặng nề, nhưng rất vẻ vang mà nhà báo phải phấn đấu dần dần đạt tới.
Để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, nhiệm vụ then chốt và có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta là phải chăm lo công tác xây dựng, chỉnh đốn lại Đảng trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng.
Xây dựng, chỉnh đốn Đảng theo Nghị quyết T.Ư 4, khóa XI có quan hệ đến vai trò lãnh đạo trường tồn của Đảng với dân tộc và sự tồn vong của chế độ, trong đó báo chí có một vai trò thật đặc biệt quan trọng. Và vai trò đặc biệt này chỉ trở thành hiện thực đầy đủ khi nhà báo, người làm báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức nghề nghiệp trong sáng và năng lực nghiệp vụ sắc sảo.
Chiến Hữu-Văn Chính