Khám bệnh cho người dân Hương Trà. Ảnh: Thu Thủy
Hội chứng hậu COVID-19 là các triệu chứng tái phát, kéo dài hoặc xuất hiện các vấn đề sức khỏe mới sau khi khỏi bệnh.
Các tình trạng tự miễn xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể, gây viêm hoặc tổn thương mô ở những bộ phận cơ thể bị ảnh hưởng. Mặc dù COVID-19 chủ yếu gây tổn thương phổi, nhưng nó có thể gây ảnh hưởng kéo dài đối với nhiều cơ quan như tim, gan, não, thận và hệ thống mạch máu.
Một số người khác, đặc biệt là bệnh nhân COVID-19 nặng phải vào khoa Hồi sức tích cực, sau khi xuất viện gặp tình trạng kiệt sức, suy nhược nghiêm trọng, kèm theo suy giảm khả năng chú ý và tập trung, cùng với rối loạn căng thẳng sau sang chấn.
Dưới đây là những triệu chứng thường gặp sau nhiễm COVID-19:
Mệt mỏi, khó thở, hụt hơi, chóng mặt khi đứng dậy, đau đầu, ù tai,
đau tai, đau cơ khớp, buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng...
Xét nghiệm hậu COVID-19:
Đánh giá tổn thương phổi
Phổi là cơ quan chịu ảnh hưởng trực tiếp và nặng nề nhất từ COVID-19. Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như X-quang, CT phổi là cách để đánh giá chức năng, tình trạng và vị trí tổn thương phổi.
Đánh giá chức năng tim mạch
Đã có những trường hợp người bệnh COVID-19 bị đột quỵ sau khi khỏi bệnh một thời gian. Việc đánh giá chức năng tim mạch giúp dự phòng và điều trị kịp thời các yếu tố nguy cơ, điện tim, siêu âm tim đánh giá tổn thương trên tim và tình trạng rối loạn nhịp; MRI não, siêu âm động mạch cảnh, siêu âm bụng, siêu âm mạch máu chi dưới đánh giá tổn thương tăng đông dẫn đến tắc nghẽn mạch.
Đánh giá sức khỏe tâm thần
Một số vấn đề về sức khỏe tâm thần có thể gặp ở người bị nhiễm COVID-19 hoặc chưa nhiễm COVID-19 bao giờ như: lo lắng, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, rối loạn căng thẳng sau sang chấn.
Đánh giá chức năng gan, thận
AST và ALT là chỉ số men gan phản ánh tình trạng tổn thương gan. Chỉ số Creatinin là giá trị quan trọng để đánh giá chức năng và bệnh lý thận. Chỉ số Ure phản ánh tình trạng chức năng gan và thận. Điện giải đồ xác định nồng độ ion điện giải trong cơ thể để chẩn đoán một số bệnh lý nhất định liên quan đến suy thận, suy tim,…
Đánh giá tình trạng tăng đông
Tình trạng tăng đông làm xuất hiện các cục máu đông hạn chế máu lưu thông, gây ra các biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, thuyên tắc phổi. Cục máu đông hạn chế dòng chảy của máu đến các bộ phận khác có thể gây tổn thương tứ chi, đường tiêu hóa hay thận.
Xét nghiệm các yếu tố liên quan đến tình trạng tăng đông như D-dimer, aPTT (thời gian thromboplastin), TQ (thời gian Quick) giúp chẩn đoán tình trạng tăng đông, cũng như dự đoán và phòng ngừa các biến chứng liên quan đến đông máu.
Đánh giá tình trạng viêm
Viêm là một phản ứng bảo vệ tự nhiên của cơ thể trước các tổn thương tế bào. Tình trạng viêm trong cơ thể có thể phản ánh nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng đang diễn ra.
Trong đó, xét nghiệm LDH (axit lactic dehydrogenase) tìm kiếm các dấu hiệu tổn thương mô trong cơ thể. Các xét nghiệm VS, hs-CRP giúp đánh giá tình trạng nhiễm trùng và bệnh mạn tính, cũng như các nguy cơ tim mạch tiềm ẩn.
TS. BS. Nguyễn Đức Hoàng