Lực lượng chức năng xã Dương Hòa trong một lần cùng phóng viên đi thực tế tình trạng sạt lở trên sông Tả Trạch cuối tháng 12/2018
Từ dưới nước lấn lên bờ
Đến thời điểm hiện tại, nạn hút trộm cát, sạn ở thôn Hạ vẫn tiếp tục diễn ra khiến hàng chục hộ dân sống trong cảnh bất an.
Theo anh Phước, một người dân thôn Hạ, các đối tượng khai thác trái phép ngày càng liều lĩnh, không chỉ hút cát trên lòng sông mà còn “đổ bộ” lên bờ, dùng cuốc, xẻng xúc trộm.
Minh chứng cho lời anh Phước là dải đất sát bờ sông khu vực thôn Hạ đã xuất hiện 3 hầm cát, mỗi miệng hầm rộng chừng 2m2 do “sa tặc” đánh bộ (xúc cát bằng tay) tạo nên, ăn sâu vào ruộng nương của bà con nơi đây. Từ đó đi thêm chừng 1km nữa là một hàm ếch gần với khu vực được quyền khai thác của DNTN Phú Vĩnh (nay đã hết hạn) toang hoác dài hơn 10m cũng do khai thác cát trái phép, có nguy cơ sạt lở nặng.
“Họ thường đi 2 người, cứ đợi 1-2h sáng là neo ghe, lội lên bờ. Đứa cuốc, đứa xúc rầm rầm chẳng kiêng nể chi ai, trong vòng 2 tiếng đồng hồ là đầy ghe khoảng 10m3 cát. Một đêm họ làm khoảng 2 chuyến là sáng ra thấy ruộng vườn tan hoang. Mà đâu phải chỉ 1 ghe, có đêm 3-4 ghe thi nhau tàn phá”, anh Phước kể. Theo lời anh Phước, nhiều lần uất quá nhưng không kịp gọi anh em và lực lượng công an xã hỗ trợ, một mình anh ra sát bờ sông, cầm đèn pin chiếu vào cây rựa cầm theo để dọa. “Có đứa thấy cây rựa liền vứt cuốc, xẻng bỏ chạy. Nhưng cũng có khi họ đứng lại thủ thế…”.
"Những đối tượng này xảo quyệt lắm. Chẳng hiểu thông tin đâu ra mà cứ lần nào tôi cùng bà con trong thôn tập trung rình bắt thì y như rằng không thấy ai. Nhiều khi thức 4-5 đêm liên tiếp chẳng thấy bóng dáng nhưng khi nào mệt quá, tạm dừng 1-2 đêm là lại xuất hiện. Phương thức hoạt động cũng thay đổi. Kh thì 1-2h sáng, khi lại chuyển sang tầm 4h sáng – thời điểm mọi người ngủ say, cũng có khi họ hoạt động lúc 8-9h sáng – thời điểm tất cả đã đi làm, rồi rút nhanh như “đánh du kích” nên rất khó rình bắt”, anh Tân – thành viên tổ tự quản thôn Hạ tiếp lời.
Tiếp tục tuần tra, mật phục
Một vòng dọc sông Tả Trạch mới thấy, những “vết thương” do khai thác cát sạn trái phép khu vực thôn Hạ đang có dấu hiệu lan rộng. Trước tình cảnh này, anh Tân, anh Phước và người dân nơi đây đã nhiều đêm thức trắng để bám đất, bám sông, nhưng như lời anh Tân – bà con ban ngày còn phải làm việc, thức đêm riết chịu không nổi nên “sa tặc” vẫn cứ lộng hành.
Thừa nhận trên địa bàn xã nạn khai thác cát sạn trái phép vẫn diễn ra, ông Lê Văn Thức, Phó Chủ tịch UBND xã Dương Hòa phân bua: “Nhiều lần chính quyền cùng lực lượng công an xã đã bắt tại trận những đối tượng khai thác cát sạn trái phép và lập biên bản xử lý. Tuy nhiên, bên cạnh việc khai thác lén lút vào nửa đêm hoặc rạng sáng rất khó bắt tại trận, thì với mức phạt “kịch khung” là 5 triệu đồng trong phạm vi quyền hạn của xã chưa thật sự có tính răn đe đối với những đối tượng này.
Đại tá Võ Thành Kỳ, Trưởng Công an TX. Hương Thủy cho biết, trong năm 2018, bên cạnh phối hợp với Công an tỉnh và các huyện, thị thường xuyên ra quân đồng loạt truy quét nạn khai thác cát, sạn trái phép trên lưu vực sông Hương, Công an TX. Hương Thủy còn ban hành nhiều kế hoạch, thành lập nhiều tổ chốt chặn, truy quét những đối tượng nói trên ở địa bàn 2 xã: Dương Hòa và Thủy Bằng. “Nếu như năm 2017 chỉ bắt được 1 vụ thì năm 2018, Công an TX. Hương Thủy đã bắt 20 vụ với 20 đối tượng khai thác cát, sạn trái phép trên địa bàn”, ông Kỳ thông tin.
Về những phản ánh của người dân Dương Hòa tới báo chí, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường tuần tra, mật phục, chỉ đạo, gắn trách nhiệm của công an xã về vấn đề này cũng như công khai số điện thoại của lực lượng chức năng để bà con có thể kịp thời thông báo khi phát hiện “sa tặc”, Đại tá Kỳ nhấn mạnh.
Bài, ảnh: Hàn Đăng