Vận động người lao động tham gia BHXH tự nguyện
Hội nghị cấp thôn và giao chỉ tiêu cho xã
Làm quen từ năm 2008, nhưng phải đến 7 năm sau BHXH tự nguyện mới phát triển đồng bộ ở Phong Điền. Giám đốc BHXH huyện Lê Đình Hòa vô đề ngay: Lý do chính vẫn là một bộ phận người dân chưa có thói quen dự phòng cho những rủi ro trong cuộc sống hoặc giai đoạn về già. Và, trong khi BHXH tự nguyện còn loay hoay mở lối và tìm đường thì nhiều loại BH thương mại khác mà nhiều người dân còn đang lẫn lộn đã rất nhanh chân “chiếm lĩnh thị trường”. Cách tuyên truyền chỉ mới dừng lại ở cán bộ lãnh đạo mà chưa tới được với người dân. Còn nữa, BHXH tự nguyện có nhiều điểm vẫn chưa hấp dẫn khi người tham gia chỉ được 2 quyền lợi là hưu trí và tử tuất.
Năm 2018, ngân sách Nhà nước hỗ trợ một phần tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện. Cũng bắt đầu từ thời điểm này, BHXH huyện Phong Điền đổi mới cách tuyên truyền và tiếp cận người dân. Thay cho việc mở các cuộc họp dừng lại ở cấp lãnh đạo, BHXH huyện Phong Điền mạnh dạn mở hội nghị tuyên tuyên truyền đến tận thôn hay cụm thôn (2 - 3 thôn) thuộc xã. Năm 2018, Phong Điền mở 7 hội nghị và năm 2019, mở được 20 hội nghị, mỗi hội nghị cấp thôn này thu hút chừng 100 người tham gia và mang lại hiệu quả rõ rệt khi có số đối tượng tham gia BHXH tăng vọt, lên đến 810 người (so với 320 người trước đó).
Tiến thêm một bước mới, ngày 13/2/2020, UBND huyện Phong Điền có Quyết định số 205/QĐ - UBND về giao chỉ tiêu thu BHXH tự nguyện và BHYT cho UBND các xã và thị trấn. Ông Lê Đình Hòa cho rằng, đây là cách giao nhiệm vụ và chỉ tiêu cụ thể; qua đó, có cơ sở đánh giá và so sánh, làm tốt việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Theo đó, năm 2020, mỗi cán bộ và hội viên các tổ chức đoàn thể ở các xã, thị trấn được giao chỉ tiêu vận động 1 - 2 người thân trong gia đình tham gia BHXH tự nguyện, tạo tiền đề vững chắc vận động hội viên, đoàn viên tham gia BHXH tự nguyện sau này.
Tôi được đọc kế hoạch phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện của xã Điền Hòa. Bên cạnh xác định mục đích và yêu cầu, bản kế hoạch đã nêu rõ nội dung phát triển đối tượng; giải pháp và cách tổ chức thực hiện. Xã Điền Hòa có 5.448 người, 6 tháng đầu năm 2020 đã có 8 người tham gia BHXH tự nguyện. Kế hoạch còn lại trong năm là phải vận động thêm 22 trường hợp. Trong các giải pháp thực hiện, xã Điền Hòa chú trọng tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa đại lý UBND xã với cơ quan BHXH huyện và với các tổ chức đoàn thể trong tuyên truyền và vận động; tăng cường hoạt động đối thoại, mở các hội nghị tuyên truyền, nắm chắc số lao động phi chính thức chưa tham gia để vận động họ tham gia BHXH tự nguyện. Cùng với đầu tư cơ sở vật chất là việc đào tạo bổ sung nguồn nhân lực, nhất là các nhân viên đại lý thu UBND xã để ít nhất mỗi thôn có 1 người.
Đi từng ngõ, gõ từng nhà
Từ tháng 8/2020, BHXH huyện Phong Điền quyết định tổ chức các nhóm tuyên truyền, vận động trực tiếp đến các gia đình. Cơ quan BHXH huyện phân thành 4 nhóm, đích thân Giám đốc Lê Đình Hòa cũng trực tiếp làm trưởng một nhóm.
Các nhóm phải chuẩn bị các tài liệu, tờ rơi liên quan đến công tác vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, cách tổ chức làm thủ tục hồ sơ, biên lại thu tiền tại chỗ. Các thành viên của nhóm trực tiếp hỗ trợ tư vấn, giải đáp yêu cầu của người dân tham gia BHXH tự nguyện; khi có vướng mắc kịp thời báo cáo với Giám đốc BHXH huyện xử lý thông tin kịp thời, hiệu quả theo thẩm quyền. Hàng tuần vào sáng thứ hai, các nhóm trưởng báo cáo kết quả về vận động tham gia BHXH tự nguyện cho Giám đốc BHXH huyện.
Toàn huyện Phong Điền có 16 xã và thị trấn, trải dọc từ vùng biển lên miền đồi núi. Theo kế hoạch, từ tháng 8 đến cuối năm 2020, hằng tuần vào thứ bảy, các nhóm triển khai về 4 xã, thị trấn trong huyện, phối hợp cùng với nhân viên đại lý thu xã và thị trấn (kể cả nhân viên Bưu điện) để đi cùng, thực hiện “đi từng ngõ, gõ cửa tận nhà”.
Ông Lê Đình Hòa Giám đốc Hòa bày tỏ: “Kế hoạch rứa là chưa đạt khi trong tháng 8 mới đi được 3 ngày thứ bảy, được 12 xã. Thế nhưng, vui lắm. Kết quả của những chuyện đi lên rừng và xuống biển kia thực sự mang lại hiệu quả thật bất ngờ”. Ông Hòa cho biết, có xã như Phong Bình và Phong Hiền, chỉ một ngày đã vận động được 30 trường hợp hay ít hơn có Điền Hương 25 trường hợp, Điền Lộc 20 trường hợp. Toàn huyện nhờ thế đến nay đã có 1.185 người tham gia mua BHXH tự nguyện, vượt mức chỉ tiêu 2% đề ra. Các xã có số người tham gia BHXH tự nguyện đạt cao, như Phong Bình (147 trường hợp), Phong Hiền (114 trường hợp), Phong Chương (83 trường hợp)…
Vẫn còn có nhiều khó khăn trong thực hiện BHXH tự nguyện ở Phong Điền. Chẳng hạn có nhiều xã mặc dù đã được chỉ đạo sát sao nhưng vẫn chưa có trường hợp nào tham gia BHXH tự nguyện. Các xã vùng bãi ngang vẫn còn có tư tưởng ỷ lại, không tổ chức được đội ngũ nhân viên đại lý ở cấp thôn nên gặp khó khăn khi triển khai. Tuy nhiên, Giám đốc Lê Đình Hòa tự tin với cách làm mới của mình. Cái được lớn nhất của Phong Điền là đã huy động được cả hệ thống chính trị vào cuộc. Khi đã “đi từng ngõ, gõ từng nhà” thì sẽ “mưa lâu, thấm đất”, ông Hòa khẳng định.
Bài, ảnh: Huế Thu