Đội 192 cất bốc mộ liệt sĩ tại Lào
Mùa khô năm 2020-2021, Thiếu úy Nguyễn Duy Bình, nhân viên quy tập cùng các thành viên Đội 192 lại một lần nữa có mặt tại vùng đất SaLaVan, nước bạn Lào, tiếp tục thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc, quy tập mộ các liệt sĩ.
Hàng năm, cứ đến mùa này, anh lại cùng các thành viên trong đội hành quân lên đường sang nước bạn Lào thực hiện nhiệm vụ. Là người lính thời bình, cũng là người lính trẻ nhất đội, nhưng đèo cao, suối sâu, chênh vênh vực thẳm, nước độc, rừng thiêng, Thiếu úy Nguyễn Duy Bình đều đã cùng đồng đội trải nghiệm. Nơi anh và các đồng đội đến là các bản làng xa xôi, những địa danh khốc liệt của chiến trường xưa, thậm chí có nơi hàng năm không có dấu chân người qua lại.
Thiếu úy Nguyễn Duy Bình tâm sự: “Thực hiện nhiệm vụ còn nhiều khó khăn bất cập về nơi ăn, chốn ở, về di chuyển đi lại. Tuy nhiên, với tinh thần tìm mộ liệt sĩ như tìm người thân thì anh em cán bộ, đồng chí, đồng đội đều rất đồng lòng, đồng sức”.
Đặc điểm nơi các liệt sĩ nằm lại thường là các đồi núi hiểm trở, phức tạp. Để thực hiện công việc tìm kiếm, Đội 192 chủ yếu hành quân bộ, nhiều nơi còn bom mìn và chất độc hóa học sót lại sau chiến tranh gây nguy hiểm cho quá trình tìm kiếm.
Thực tế trong những năm qua, tại nhiều địa điểm công tác khai quật của Đội 192 chủ yếu phải dựa vào sức người. Nhiều trường hợp mộ liệt sĩ, Đội 192 đã cất công tìm kiếm từ năm này sang năm khác, đào nhiều lần, hoặc phải đào ở diện rộng cả 4-5 ha đồi, cũng có khi phải đào sâu 3-4 mét mới tìm đúng nơi các liệt sĩ bị vùi lấp trong chiến đấu năm xưa.
Để hoàn thành nhiệm vụ mà quân đội, Đảng và Nhà nước giao phó, các thành viên Đội 192 kiên trì lật từng tấc đất, từng góc suối, đào hàng chục nghìn khối đất đá bằng công cụ thô sơ, vừa đi vừa mở đường, cơ động hàng nghìn km…
Trung tá Hồ Văn Chúc, Phó Đội trưởng Đội 192 cho biết: “Các phần mộ không có sơ đồ, vị trí. Việc tìm kiếm đối với Đội 192 rất khó khăn, mất rất nhiều thời gian. Để khắc phục khó khăn, Đội xác định phải phối hợp các cơ quan liên quan để làm tốt công tác tuyên truyền đến từng người dân về công tác tìm mộ liệt sĩ để cung cấp cho thông tin, tiến hành khảo sát, xác minh, tìm kiếm hiệu quả hơn.
30 năm qua, những bản làng nằm sâu trong rừng núi, những con đường mòn quanh co hiểm trở, những chiến trường khốc liệt năm xưa đã in đậm dấu chân hành trình tìm kiếm đồng đội của Đội 192.
Các anh đã đi qua hơn 800 bản làng của 15 huyện thuộc nước bạn Lào, tiến hành tìm kiếm hàng ngàn vị trí và đã cất bốc được trên 1.000 hài cốt liệt sĩ, trong đó có 73 mộ có tên, có quê xác định được danh tính đưa về nước.
Song song với nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh qua các thời kỳ chiến tranh trên đất bạn Lào, cán bộ, chiến sĩ Đội 192 cũng làm tốt công tác dân vận trên địa bàn đóng quân và công tác đối ngoại quân sự, ngoại giao với chính quyền, thực hiện tốt mối quan hệ với nhân dân địa phương, để lại ấn tượng sâu sắc hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng người dân nơi đây về những năm tháng đoàn kết chiến đấu của hai quân đội, hai dân tộc, hai đất nước anh em thủy chung, sâu nặng nghĩa tình.
Bài, ảnh: Trần Tình