Dịch COVID-19 đang lây lan trong cộng đồng tại nhiều khu dân cư khiến người dân hoang mang, lo lắng. Trên địa bàn tỉnh ngày gần đây có đến 75 ca dương tính, trong đó có 65 ca trong cộng đồng. Một trong những nguyên nhân được cho là các địa phương phía nam vốn tâm dịch trước đây đã nới lỏng giãn cách; chính quyền và ngành chức năng thay đổi cách phòng chống mới theo hướng thích ứng an toàn, linh hoạt… đã phát sinh nhiều chùm lây nhiễm khó lường. Đây là vấn đề rất cần rút kinh nghiệm để công tác phòng, chống dịch thời gian tới đạt hiệu quả, đảm bảo thích ứng an toàn, duy trì sản xuất kinh doanh cũng như các hoạt động khác trong đời sống xã hội.
Trong thời gian đầu chuyển sang trạng thái phòng, chống dịch mới, rất nhiều ca F0 ghi nhận trong cộng đồng đều không rõ nguồn lây. Nhưng điều có thể rõ được là xuất phát từ người trở về từ vùng dịch; trong đó, có lổ hổng trong việc quản lý, giám sát cũng như không tuân thủ các quy định về cách ly y tế và sự chủ quan, lơ là trong thực hiện khuyến cáo 5K của một bộ phận của người dân.
Điều khó khăn, lo lắng là khi người mắc vi rút dịch COVID-19 thì không biểu hiện ngay mà kéo dài một thời gian sau đó mới phát bệnh; nên trong khoảng thời gian trước đó đã lây nhiễm cho nhiều người cả trong và ngoài khu dân cư thông qua tiếp xúc.
Ca F0 phát hiện tại lò mổ Phú Hậu mới đây đã kéo theo nhiều hệ lụy. Nhiều khu chợ cũng như nhiều quán ăn phải đặt trong tình trạng báo động cao, bởi liên quan nhiều người đến lò mổ lấy thịt vào mỗi sáng. Hiện nay, ổ dịch này đã lây lan ra cộng đồng, tại một số phường trên địa bàn thành phố.
Một thực tế đáng quan tâm, khi dịch bệnh xuất hiện trong cộng đồng, những khu dân cư đông đúc, người dân có thói quen sinh hoạt gần gũi nhau thì dịch bệnh bùng phát càng mạnh.
Qua các con phố, nhìn vào các quán cà phê, quán ăn… không khó để bắt gặp cảnh tụ tập, không đeo khẩu trang. Điều này cũng dễ hiểu, bởi ăn uống không thể đeo khẩu trang. Việc giữ khoảng cách cũng khó, bởi người ra, người vào không thể không va chạm; trong khi hầu hết các hàng quán hiện nay chưa có lối đi phân luồng cho người vào, người ra cũng như các hạ tầng cần thiết khác. Đây cũng là môi trường tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan dịch bệnh.
Tinh thần hiện nay là thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19; đảm bảo mục tiêu vừa chống dịch vừa duy trì sản xuất kinh doanh. Để đảm bảo mục tiêu kép, cùng với đẩy nhanh tiến độ tiêm vắc-xin thì những tồn tại phát sinh cần sớm được khắc phục, rút kinh nghiệm. Đó là việc kiểm soát chặt chẽ người trở về từ vùng dịch cũng như việc giám sát, chấp hành thực hiện quy định về cách ly y tế. Ngoài tăng cường các biện pháp kiểm soát dịch bệnh tại các nhà máy, khu công nghiệp, trường học, cơ sở y tế như lâu nay thì các cơ sở sản xuất kinh doanh trong dân, nơi có nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh ra cộng đồng lớn như lò giết mổ gia súc, chợ đầu mối, các đại lý phân phối hàng hóa, quán xá… cần đặc biệt chú trọng. Phải bổ sung những hạ tầng thiết yếu để hạn chế khách hàng tiếp xúc gần, cũng như các điều kiện để kiểm soát dịch bệnh, ngăn ngừa nguồn lây. Thích ứng nhưng phải an toàn mới thực sự hiệu quả.
Đặng Thành