Đích thân Thủ tướng Anh ngay sau sự việc đã đến hiện trường, nơi chiếc xe tải chở 39 thi thể được phát hiện, dành một phút mặc niệm cho các nạn nhân. Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng gọi đây là một thảm kịch nhân đạo nghiêm trọng.
Trong nỗi đau ập xuống những số phận nghiệt ngã, một câu hỏi đặt ra: Những chàng trai, cô gái có sức khỏe, có sức trẻ và khát vọng ấy, vì sao phải chọn con đường đổi đời ở một nơi xa lạ với hành trình phải đánh đổi bằng nhiều tiền, phải đánh đổi bằng tính mạng?.
Câu trả lời là đến Anh, người nhập cư bất hợp pháp dễ dàng có được việc làm do chính sách quản lý lỏng lẻo. Nếu hành trình trót lọt, người lao động hy vọng sẽ sớm có tiền trả nợ và sau đó sẽ có tích lũy.
Nhưng liệu họ có hay, nếu may mắn thoát chết để đến được Anh, công việc dành cho những lao động bất hợp pháp ở đây chủ yếu là trồng cần sa phi pháp và làm móng (nail) với môi trường làm việc mà báo chí gọi đó là một dạng nô lệ mới. Họ bị quản thúc, làm việc trong môi trường tồi tệ, thậm chí bị ngược đãi mà không biết cầu cứu ai với thân phận cư trú bất hợp pháp.
Một cách khẩn trương, những kẻ phạm tội trong đường dây đưa người nhập cư làm 39 người thiệt mạng đã được bắt giữ, điều tra. Tại phiên tòa xét xử ở Anh ngày 28/10, luật sư công tố cho rằng, có một đường dây “qui mô toàn cầu”. Và thật khủng khiếp, khi qui mô buôn người toàn cầu ấy lại vươn vòi đến tận những làng quê xa xôi ở Can Lộc, Nghi Xuân của Hà Tĩnh.
Không chỉ sang Anh. Không chỉ ở Hà Tĩnh. Những đường dây môi giới đưa người di cư trái phép sang Mỹ - như một hình thức buôn người - cũng đang vươn vòi đến những vùng quê nghèo ở Huế.
Mới đây, Công an tỉnh đã thông tin về vụ án đưa người trái phép sang Mỹ bằng con đường du lịch. Nạn nhân là một thanh niên nghèo 20 tuổi ở xã Vinh An (huyện Phú Vang), được gia đình vay mượn để chi 21.000 USD cho dịch vụ này. May mắn thay, nạn nhân cùng 5 người khác đã về được nhà sau hành trình đi vào chỗ chết khi phát hiện mình bị lừa và báo với Đại sứ quán Việt Nam ở Cu Ba sau 10 ngày bị bỏ mặc ở đây.
Sau vụ việc nhân đạo nghiêm trọng ở Essex, Bộ Ngoại giao Việt Nam phát đi thông điệp: Các hành vi mua bán người là tội phạm nghiêm trọng và phải bị trừng trị đích đáng. Việt Nam kêu gọi các quốc gia trong khu vực và trên thế giới đẩy mạnh hợp tác phòng, chống tội phạm mua bán người, không để tái diễn những thảm kịch đau lòng tương tự.
Để những thảm kịch đau lòng kia không tái diễn, những cái vòi mua bán người dưới hình thức tổ chức đưa người di cư trái phép đang vươn đến những bản làng xa xôi phải được ngăn chặn. Và phải làm sao để người dân ý thức được, không có sự đổi đời và làm giàu dễ dàng, nhanh chóng nào chờ đón họ ở những nơi xa lạ như Anh, Mỹ... bằng con đường phi pháp.
Nhật Nguyên