Một trong những luận điệu xuyên tạc là cho rằng, nguyên tắc tập trung dân chủ “không phải của chủ nghĩa Mác” mà “do V.I. Lênin đặt ra”, chủ yếu hướng tới “tập trung”, còn “dân chủ” chỉ là “thứ yếu”, là “hình thức”.
Luận điệu xuyên tạc cũng cho rằng, nguyên tắc tập trung dân chủ đã “lỗi thời”, chỉ phù hợp với hoạt động của Đảng khi chưa giành được chính quyền, trong hoạt động bí mật, hoặc khi lãnh đạo chiến tranh cần có kỷ luật chặt chẽ, tập trung, thống nhất cao độ. Còn trong điều kiện hòa bình, Đảng cầm quyền, lãnh đạo xây dựng, đòi hỏi phải mở rộng dân chủ, phát huy tối đa sáng tạo cá nhân như hiện nay. Đây là một quan điểm xuyên tạc hoàn toàn nguyên tắc tập trung dân chủ từ bản chất. Bởi tổ chức theo nguyên tắc tập trung dân chủ là vấn đề thuộc về bản chất của Đảng Cộng sản. Vì vậy, xa rời nguyên tắc tập trung dân chủ là xa rời bản chất của Đảng Cộng sản. Nguyên tắc tập trung dân chủ không chỉ tạo cho Đảng có kỷ luật thống nhất, nghiêm minh, mà còn tạo ra môi trường thuận lợi để phát huy mọi sáng kiến, sáng tạo, khai thác mọi trí tuệ của đảng viên và tổ chức Đảng. Do vậy, trong bất cứ điều kiện hoàn cảnh nào Đảng cũng phải phát huy cao độ dân chủ và có sự tập trung thống nhất.
Các luận điệu xuyên tạc cho rằng, “tập trung” và “dân chủ” là hai mặt đối lập, luôn có xu hướng phủ định, triệt tiêu nhau. Nếu thực hiện tập trung sẽ tất yếu dẫn đến thu hẹp dân chủ, triệt tiêu dân chủ; ngược lại, nếu muốn thực hiện dân chủ thì phải từ bỏ tập trung. Từ lập luận đó, chúng xuyên tạc rằng, tập trung dân chủ là “nguyên tắc không có thật”, “dân chủ” không thể đi đôi với “tập trung”. Chúng còn tăng cường xuyên tạc nguyên tắc tập trung dân chủ là một “nguyên tắc sai lầm”, “làm mất dân chủ” và “tất yếu dẫn đến tập trung quan liêu, chuyên chế, tình trạng vô trách nhiệm”. Nguyên tắc tập trung dân chủ chỉ đúng trên lý thuyết, còn trong thực tế không thể thực hiện được, càng thực hiện thì hiện tượng chuyên quyền độc đoán trong bộ máy lãnh đạo càng nhiều. Chúng đã đánh đồng giữa những hiện tượng vi phạm nguyên tắc với bản chất của nguyên tắc để xuyên tạc và đưa ra yêu cầu đòi từ bỏ nguyên tắc tập trung dân chủ. Việc chia cắt nguyên tắc vốn thống nhất, đem “dân chủ” đối lập với “tập trung” là không hiểu đúng nguyên tắc tập trung dân chủ. Những cách lập luận sai trái này đã cố tình lừa dối để xuyên tạc, hạ bệ nguyên tắc tập trung dân chủ.
Dân chủ trong nguyên tắc tập trung dân chủ không đối lập với tập trung mà chỉ đối lập với quan liêu, chuyên chế, độc tài. Tập trung càng không đối lập với dân chủ. Nó chỉ đối lập với phân tán, cục bộ, bè phái, tự do vô chính phủ mà thôi. Tập trung đúng đắn sẽ làm tăng sức mạnh của dân chủ. Dân chủ đúng đắn phải dựa trên cơ sở tập trung. Dân chủ tách rời tập trung sẽ thành vô chính phủ. Tập trung không trên cơ sở dân chủ sẽ thành tập trung quan liêu, độc tài.
Muốn có tập trung dân chủ thì phải bảo đảm dân chủ thực chất, đồng thời đề cao kỷ luật, tăng cường chế độ trách nhiệm. Như vậy, trong nguyên tắc tập trung dân chủ, “tập trung” và “dân chủ” thống nhất với nhau, tương tác đồng thuận với nhau chứ không phải là hai mặt đối lập, loại trừ nhau như các luận điểm sai trái đã xuyên tạc.
Thời gian qua, kẻ xấu cũng lợi dụng triệt để những hiện tượng vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ trong thực tế để dẫn dụ, đặc biệt là các trường hợp vi phạm gây ra hậu quả nghiêm trọng, để phủ nhận nguyên tắc này. Đánh đồng giữa những hiện tượng vi phạm nguyên tắc với bản chất của nguyên tắc. Cố tình bới lông tìm vết, bằng việc dẫn ra những ví dụ về sai lầm, về quan liêu độc đoán, về việc mất dân chủ của một số người trong bộ máy của Đảng để “quy chụp”, thổi phồng sự việc, để đòi phải thay nguyên tắc tập trung dân chủ.
Trước những thủ đoạn xuyên tạc của các thế lực thù địch, mỗi tổ chức cơ sở Đảng, từng cán bộ, đảng viên cần nâng cao công tác bồi dưỡng, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống, thấm nhuần và thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và sinh hoạt Đảng, trong quan hệ với quần chúng nhân dân. Kiên quyết đấu tranh, bài trừ tệ quan liêu, tham nhũng, chuyên quyền độc đoán, xem thường tập thể cũng như những biểu hiện dân chủ quá trớn, vô nguyên tắc, vô kỷ luật như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lưu ý: “Lãnh đạo mà không tập thể thì sẽ đi đến cái tệ bao biện, độc đoán, chủ quan. Kết quả là hỏng việc. Phụ trách không có cá nhân thì sẽ đi đến tệ bừa bãi, lộn xộn, vô chính phủ. Kết quả cũng là hỏng việc. Tập thể lãnh đạo và cá nhân phụ trách cần phải luôn luôn đi đôi với nhau”.
Mỗi một cán bộ, đảng viên, người dân phải nâng cao tinh thần cảnh giác, kiên quyết đấu tranh, làm thất bại âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc nguyên tắc tập trung dân chủ của các thế lực thù địch, đối tượng phản động, cơ hội chính trị.
Mặt khác, nguyên tắc tập trung dân chủ được hiểu đúng và tổ chức thực hiện nghiêm túc thì mỗi tổ chức Đảng, đảng viên mới có thể hành động tự giác và “miễn dịch” trước mọi luận điệu xuyên tạc, kích động của các thế lực thù địch.
PHẠM HOÀI ĐỨC