Luật BVMT năm 2020 thúc đẩy phân loại rác tại nguồn
Từ ngày 1/1/2022, Luật Bảo vệ môi trường (BVMT) năm 2020 có hiệu lực thi hành. Nhằm đảm bảo các điều kiện cho việc tổ chức thi hành Luật BVMT năm 2020, Sở TN&MT tổ chức các khóa tuyên truyền, phổ biến đến Nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Đồng thời triển khai tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động làm công tác bảo vệ môi trường các cấp; nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của người dân trong tuân thủ Luật BVMT, cũng như đưa pháp luật thực sự đi vào cuộc sống.
Liên quan đến nhiệm vụ của ngành, Sở TN&MT đang chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương có liên quan tổ chức nghiên cứu, rà soát để tham mưu, đề nghị sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh, HĐND tỉnh đảm bảo đúng quy định của Luật BVMT năm 2020 và phù hợp với thực tế của địa phương.
Qua các buổi tuyên truyền, đại diện Sở TN&MT giới thiệu những điểm mới mang tính đột phá, cải tiến, phù hợp với tình hình thực tế trong công tác BVMT. Luật BVMT năm 2020 được bố cục lại so với Luật BVMT 2014, đưa các quy định về bảo vệ các thành phần môi trường lên đầu, thể hiện rõ mục tiêu xuyên suốt là bảo vệ các thành phần môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân, coi đây là nội dung trọng tâm, quyết định cho các chính sách BVMT khác.
Trong quy định của luật đã đồng bộ các công cụ quản lý môi trường theo từng giai đoạn của dự án (DA), bắt đầu từ khâu xem xét chủ trương đầu tư, thẩm định DA, thực hiện DA cho đến khi DA đi vào vận hành chính thức và kết thúc DA, bao gồm: chiến lược BVMT quốc gia, quy hoạch BVMT, đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá sơ bộ tác động môi trường, đánh giá tác động môi trường, giấy phép môi trường và đăng ký môi trường. Lần đầu tiên, Luật BVMT năm 2020 thiết kế khung chính sách hướng đến việc hình thành đạo luật về BVMT có tính tổng thể, toàn diện và hài hòa với hệ thống pháp luật về kinh tế - xã hội. Luật BVMT năm 2020 đã cải cách mạnh mẽ, cắt giảm trên 40% thủ tục hành chính (TTHC), giảm thời gian thực hiện các TTHC từ 20-85 ngày, góp phần giảm chi phí tuân thủ của doanh nghiệp.
So với Luật BVMT năm 2014, Luật BVMT năm 2020 có những điểm mới mang tính đột phá chính. Trong đó, lần đầu tiên, cộng đồng dân cư được quy định là một chủ thể trong công tác BVMT; tăng cường công khai thông tin, tham vấn, phát huy vai trò giám sát, phản biện, đồng thời được bảo đảm quyền và lợi ích của cộng đồng dân cư khi tham gia các hoạt động BVMT.
Điểm mới nổi bật khác của Luật BVMT năm 2020 là thay đổi phương thức quản lý môi trường đối với DA đầu tư theo các tiêu chí môi trường; kiểm soát chặt chẽ dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường mức độ cao, thực hiện hậu kiểm đối với các DA có công nghệ tiên tiến và thân thiện môi trường; cắt giảm thủ tục hành chính.
Luật đã bổ sung nhiều giải pháp bảo vệ các thành phần môi trường, nhất là môi trường không khí, môi trường nước. Luật mới này cũng ban hành quy định thúc đẩy phân loại rác thải tại nguồn; định hướng cách thức quản lý, ứng xử với chất thải, góp phần thúc đẩy kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam; cụ thể hóa các quy định về ứng phó BĐKH, thúc đẩy phát triển thị trường các bon trong nước. Trong luật, lần đầu tiên chế định về thẩm quyền quản lý nhà nước dựa trên nguyên tắc quản lý tổng hợp, thống nhất, một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện và phân cấp mạnh cho địa phương...
Bài, ảnh: HOÀI NGUYÊN